Om het risico te verlagen en spreiding te bewerkstelligen in de markt, zoekt de belegger voor zijn portefeuille naar verschillende asset categorieën die niet gecorreleerd zijn met elkaar.
Vaak hebben beleggers en traders het over correlatie in de financiële markten. Waar heeft men het over? Momenteel is de eurodollar sterk gecorreleerd met de aandelenmarkten.
Het sterker worden van de Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro heeft een neerwaarts effect op de aandelenmarkten. Zijn commodities gecorreleerd met de Hang Seng index?
Wat is correlatie eigenlijk?
Onder correlatie in de statistiek wordt verstaan een lineaire samenhang tussen twee data reeksen. De relatie tussen twee indexen kunnen dus in een cijfer worden uitgedrukt. Deze correlatiecoëfficiënt varieert van -1 (perfect negatief gecorreleerd, de twee reeksen bewegen in precies tegenovergestelde richting), 0 ( geen correlatie, de beweging van een reeks heeft gen relatie tot de beweging van de ander) tot +1 ( perfect positief gecorreleerd, de twee reeksen bewegen gesynchroniseerd in dezelfde richting).
Een correlatie tussen twee onderliggende waarden kan berekend worden met een gelijke set aan data. Maar correlatie is niet statisch daar de onderlinge relatie tussen de reeksen van die onderliggende waarden kunnen veranderen. De correlatie kan sterk fluctueren afhankelijk van de gekozen lengte van de periode waarover het berekend is.
In de onderstaande tabel zijn de verschillende correlaties weergegeven tussen de AEX index, Hang Seng index, Dow Jones Index, Nikkei Index, S&P 500 index, Dax index, Rogers International commodity index, Reuters CRB commodity index, Euro US Dollar, 10 jaar Bund en 10 jaar Treasury. De periode is 12 februari 2009 – 12 februari 2010.
Tabel 1: correlatiematrix, 1jaar Bron: Factset
Klik op figuur om te vergroten (opent in nieuw venster)
Tabel 2: correlatiematrix, 3jaar Bron: Factset
Klik op figuur om te vergroten (opent in nieuw venster)
In de bovenstaande tabel zijn de correlaties tussen de verschillende asset categorieën weergegeven gebaseerd op 3 jaar data.
Wat blijkt?
Belangrijk is om een portefeuille te construeren met meerdere beleggingscategorieën om zodoende het risico te beheersen.
Door de negatieve correlatie tussen de Duitse 10 jaarstaatsobligaties en aandelenindices kan men al diversificatie bewerkstelligen in de beleggingsportefeuille. Een belangrijke conclusie is dat de beursgraadmeters sterk positief gecorreleerd zijn in deze periode. Normaal gesproken kan men door grondstoffen toe te voegen aan de portefeuille meer diversificatie realiseren maar het blijkt dat grondstoffen het afgelopen jaar ongeveer 90% correleren met aandelen indexen. ( basis van 1 jaar data).
Op basis van 3 jaar data, kan men concluderen dat het beleggen in een commodity index diversificatie zou opleveren in de beleggingsportefeuille.
Het is daarom erg belangrijk om bewust te zijn van de dynamiek van de correlatie tussen beleggingscategorieën en /of instrumenten, om een valse veronderstelling van diversificatie te voorkomen.
Om te beleggen in Amerika maakt het niet uit in welke index men belegt of in de Dow Jones of de S&P500. De correlatie is nagenoeg 1, bijna perfect gecorreleerd ondanks het verschil in onderliggende namen.
Op basis van 3 jaar is de S&P 500 maar 0.36 gecorreleerd met de Euro US dollar, terwijl de correlatie veel sterker is geworden (0.86).
Figuur 1: S&P 500 (in USD) versus USD-EUR Bron: Thomson Reuters
Klik op figuur om te vergroten (opent in nieuw venster)
In tijden van hogere volatiliteit en onzekerheid over de aanpak van de schuldenproblematiek van Griekenland zal de correlatie tussen de verschillende markten toenemen. Het zal dan ook moeilijker zijn om voor de korte termijn de gewenste diversificatie in de portefeuille te bewerkstelligen. Vanuit een langere termijn perspectief, zal de belegger juist verschillende asset categorieën opnemen in zijn portefeuille om het risico te reduceren. Daarnaast zal de belegger ook binnen een asset categorie, een keuze moeten maken in welke regio’s en of sectoren hij of zij wil beleggen.
De allocatie per asset categorie is weer een apart verhaal. Daarover een andere keer meer.
Jean Paul van Straalen, CMT, FRM
Iniohos Investment Management