Het is alweer bijna een halve eeuw geleden, dat de robot op de fabrieksvloer verscheen. Uitgerust met een mechanische arm kon de robot lassen, schilderen of objecten verplaatsen in een monotoon tempo. Het resultaat was wel dat door zijn komst de assemblagelijnen in veel westerse landen voorgoed van karakter veranderden. Ondanks de geleidelijke groei van het aantal taken dat de moderne robot kan uitvoeren, worden nog veel taken uitgevoerd door mensen, zelfs taken die in principe door robots gedaan kunnen worden. Het is een kwestie van de juiste afweging maken. In een aantal gevallen is de menselijke arbeid goedkoper dan de aanschaf van een robot.
Het staat inmiddels vast dat de wereld aan de vooravond staat van een tweede robotrevolutie. Veel industrieën staan nu op een omslagpunt waarbij het voor bedrijven financieel erg interessant wordt om op grotere schaal dan ooit tevoren de menselijke arbeid te vervangen door machines. De zogeheten installed base aan geavanceerde robotica groeit wereldwijd jaarlijks met 2% à 3% zo blijkt uit een onderzoek van de Boston Consulting Group. Uit datzelfde onderzoek komt naar voren, dat die groei de komende jaren gaat stijgen naar 10%. Het zal er op uit draaien dat in sommige industrieën 40% van alle werkzaamheden door robots gedaan worden. De verwachting is verder dat de versnelde inzet van robots de productiviteit omhoog gaat stuwen in veel industrieën en dat daardoor de concurrentieverhoudingen tussen de verschillende geïndustrialiseerde landen ook gaan veranderen. De zogeheten early adopters zullen het grootste voordeel behalen.
De robotrevolutie krijgt de wind in de rug door het samenvallen van een aantal ontwikkelingen. Zo daalt de prijs van de hardware en de software de komende jaren met misschien wel 20%. Daarnaast groeien de prestaties van de robot jaar in jaar uit dankzij de snelle technologische ontwikkelingen. Ze zijn op steeds meer terreinen inzetbaar en robots worden goedkoper en gemakkelijker te programmeren. Dat betekent dat de robot binnen handbereik komt van veel meer bedrijven dan nu het geval is. Deze trends worden zichtbaar op een moment dat industriële ondernemingen in zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden steeds sterker de noodzaak voelen om de productiviteit te verhogen. Arbeidskosten hebben weer de neiging omhoog te kruipen. Tegelijkertijd neemt de vergrijzing op de werkvoer steeds grotere vormen aan.
Natuurlijk is het niet echt doenlijk om de gevolgen van de nieuwe robotrevolutie voor de volle 100% in kaart te brengen. Boston Consulting Group heeft echter een zeer uitvoerige poging gewaagd. Op basis daarvan heeft BCG een aantal belangrijke bevindingen opgesteld.
De eerste is, dat in veel sectoren de take-off fase aanstaande is. Robots verrichten nu gemiddeld genomen iets meer dan 10% van alle taken, maar in 2025 zal dat waarschijnlijk 25% zijn. Zoals gezegd zullen vooral kosten en prestaties de belangrijkste katalysatoren zijn.
Een snellere of minder snelle adoptie van de robotrevolutie verschilt van industrie tot industrie en van land tot land. Landen met een hoge kostenbasis zoals Canada, Japan of de Verenigde Staten lopen nu al voorop bij de introductie van de nieuwe generaties robots. Landen als Frankrijk, België en Nederland dreigen nu al achterop te raken. Sommige landen zoals Thailand en China zetten agressief in op de robot, hoewel dat uit een oogpunt van kosten minder voor de hand ligt. De komende jaren zal de robot in vier sectoren een snelle opmars laten zien. De eerste is computers en elektronica, de tweede is electrical equipment, appliances en componenten. De derde is transportation equipment en de vierde is de machinebouw.
Zoals al eerder gezegd zal dankzij de grootschalige introductie van de robot, ook in het MKB, de productie per medewerker tot wel 30% omhoog kunnen. Het ligt voor de hand dat door de inzet van de robot de arbeidskosten fors omlaag kunnen. Voor een land als Zuid Korea kunnen de arbeidskosten in 2025 misschien wel meer dan 30% lager liggen dan wanneer de robotrevolutie niet zou hebben plaatsgevonden. Voor landen als Duitsland, China of de VS kan het voordeel oplopen tot 18% – 25%.
De robotrevolutie zal doorwerken op nationaal niveau. Het kan ervoor zorgen dat landen een kostenvoordeel gaan bewerkstelligen ten opzichte van derde landen. Een land als Zuid Korea kan zijn kostenpositie ten opzichte van de VS verbeteren, maar landen als Oostenrijk, Spanje of Nederland en België zien hun huidige positie bedreigd! Tenslotte heeft de robotrevolutie grote gevolgen voor de werknemer. Zijn takenpakket gaat waarschijnlijk een stuk gecompliceerder worden. Hij zal moeten kunnen programmeren of automatiseren. Het tijdperk van de laaggeschoolde arbeider lijkt daarmee voorgoed voorbij. Werkgevers doen er daarom goed aan al in een vroeg stadium een actief personeelsbeleid op poten te zetten om te voorkomen dat al hun investeringen niet het rendement leveren dat mogelijk en haalbaar is. Ze doen er sowieso goed aan om al vroeg een visie op robotisering te ontwikkelen. Doen ze dat niet, dan kunnen ze weleens verweesd achterblijven.
ABB: Koersdoel Fr 26,65
- Het orderboek, laat evenals omzet en vrije kasstromen, een gezonde ontwikkeling zien
- Doelstelling van een jaarlijkse omzetgroei van 3% – 6% haalbaar
- ABB werkt succesvol aan een constante verbetering van het productportfolio.
Boeing: Koersdoel $ 208
- Orderboek laat een gezonde ontwikkeling zien
- Boeing krijgt steeds meer greep op kosten voor onder meer de Dreamliner
- De vrije kasstromen gaan in 2017 nog verder verbeteren
Daimler: Koersdoel € 90,00
- Kasstromen voldoende om succesvol te kunnen inhaken op zogeheten megatrends
- Het dividendrendement oogt zeer aantrekkelijk
- Het aandeel is zeer aantrekkelijk geprijsd
General Electric: Koersdoel $ 34,20
- Ombouw naar een industrieel conglomeraat vindt gestaag doorgang
- GE produceert enorme vrije kasstromen
- Zodoende kunnen op grote schaal eigen aandelen ingekocht worden in combinatie met een aantrekkelijk dividend
Siemens: Koersdoel € 160,00
- Na afstoten Healthcare is opschudden portfolio nagenoeg voltooid
- Doelstellingen zijn binnen handbereik
- Vrije kasstromen zijn gezond en de waardering aantrekkelijk
Gratis nieuwsbrief
ER Capital biedt wekelijks tips voor beleggers. Schrijf u nu vrijblijvend in op hun gratis nieuwsbrief.
Dit is een opinie van ER Capital en het mag niet worden opgevat als beleggingsadvies of uitnodiging om te gaan beleggen. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst. De redactie heeft geen positie in de genoemde effecten. Op dit artikel is onze disclaimer van toepassing.