De kracht van sentiment

In mijn vorige bijdrage heb ik sentiment benoemd als fundament. Een lastig gegeven omdat de fundamentele analyse zelf geen verklaring voor, laat staan: voorspelling van, sentiment geeft. Fundamentele analyse is – zoals betoogd –  eerder een afgeleide, een product, van sentiment. Alleen dankzij marktsentiment kunnen “overwaardering” en “onderwaardering” bestaan.

Voor de fundamentele analist volstaat de vaststelling dat een aandeel “over-“ of “ondergewaardeerd” is. De verwachting is dat “de tijd” vanzelf de juiste waarde zal opleveren. Beleggers moeten dan ook “geduld” en “vertrouwen” hebben om de beloning te kunnen incasseren.

Hoeveel “tijd”, “geduld” of “vertrouwen” nodig zullen zijn vertelt men er niet bij.

Ook de kwalificaties “over-“ of “ondergewaardeerd” roepen vragen op. Immers, het sentiment kan “dure” aandelen eerst nog veel duurder maken en “goedkope” aandelen nog veel goedkoper. Kortom: hoe “fundamenteel” is fundamentele analyse echt?

Technische analisten hebben een ander wereldbeeld. “The trend is your friend”, is hun adagium. Maar wat is “de trend”?

Het koersverloop is de belangrijkste informatiebron voor de technische analist. Met behulp van uiteenlopende methoden, variërend van chart reading, koerspatronen, trendlijnen en indicatoren, trachten zij “de trend”, de mystieke Orde, uit het koersverloop te destilleren.

Echter: niet altijd en overal is sprake van een trend.

Het loont daarom de moeite om eerst kwantitatief de kracht van sentiment in kaart te brengen. Dus zonder onmiddellijk een fundamentele of technische visie te willen geven.

Hoe krachtig is dat sentiment precies?

Beursindices bieden een mooi aangrijpingspunt. De invloed van specifieke ontwikkelingen, veroorzaakt door specifieke aandelen of sectoren, is bij indices tot een minimum beperkt. Wat je overhoudt is vooral marktsentiment.

Wie doorlopend het koersverloop volgt ziet het sentiment in actie. Binnen enkele seconden zie je de koersen van indices veranderen.

Als je die veranderingen in indexpunten, bijvoorbeeld per uur, optelt kom je aan een beweeglijkheid van tussen de 10 en 20% per maand. De AEX index, bijvoorbeeld, bewoog ruim 87 indexpunten in de afgelopen 21 beursdagen (ongeveer een maand). Op basis van de gemiddelde stand in diezelfde periode van 513 is dat dus ongeveer 17% in één maand.

In het hele jaar 2016 bewoog de AEX index zelfs meer dan 1.200 indexpunten, een veelvoud dus van zijn eigen gemiddelde niveau in dat jaar.

Hierdoor wordt de ware omvang van beurssentiment zichtbaar. En de AEX is geen uitzondering. Ik kom daarop in een volgende blog nog terug.

Het theoretische resultaat, dat je –dankzij sentiment – maandelijks op de AEX zou kunnen behalen, ligt tussen 10 en 20%. Dan moet je wel elke beweging kunnen voorspellen. En dat is zeer waarschijnlijk utopie. Desalniettemin is de hoogte van dit theoretische resultaat uitdagend genoeg om, al is het maar een gedeelte, van die beweging rendabel te maken.

Welk gedeelte je minimaal kunt benutten wordt bepaald door de uitersten, waartussen de index heeft bewogen. Ook die uitersten fluctueren. In juni 2016, bijvoorbeeld, was deze “spread” ruim 8%.De afgelopen 21 beursdagen bewoog de AEX tussen 506 en 520, een verschil van ongeveer 2,6%.

Met andere woorden, van het theoretische rendementspotentieel van 17% (in de afgelopen 21 handelsdagen), had je  – ter indicatie – minimaal 2,6% – dankzij de uiterste koersverschillen – kunnen benutten.

Door iedere koersbeweging systematisch in kaart te brengen ontstaat zicht op de kracht van het sentiment. Bovendien krijg je objectieve indicaties van minimale en maximale rendementskansen. Een prima criterium om de kwaliteit en relevantie van bestaande analyse en trading methoden te kunnen toetsen. En een stimulans om op zoek te gaan naar een profijtelijker aanpak.