In maart van dit jaar schreef Jeffrey Immelt, de hoogste baas van General Electric (GE) in Harvard Business Review, dat offshoring van industriële activiteiten gedeeltelijk een achterhaald businessmodel was geworden. Hij onderstreepte zijn stelling met de verwijzing naar een investering van $ 800 miljoen in de productiecapaciteit voor huishoudelijke apparatuur in de VS.
Wijzigende verhoudingen
Waar stoelt de logica op, dat het winstgevender is om huishoudelijke apparatuur in de VS te maken dan bijvoorbeeld in China? Sterker nog, waarom volgen andere Amerikaanse bedrijven het voorbeeld van GE? Sinds 2000, toen de offshoring van industriële activiteiten echt vorm begon aan te nemen is er een en ander fundamenteel veranderd.
Zo zijn de olieprijzen sinds dat jaar verdrievoudigd en dat heeft uiteraard negatieve effecten op de transportkosten. Daar komt nog bij, dat de kosten voor energie voor bedrijven in de VS zeer sterk gedaald zijn. Dankzij de overvloedige aanwezigheid van schaliegas bedraagt de energierekening voor bedrijven soms nog slechts 20% in vergelijking met die van de dochterondernemingen in Azië. Maar ook zijn de kosten voor arbeid sterk veranderd. In China zijn lonen vervijfvoudigd sinds 2000 en zullen naar alle waarschijnlijkheid de komende jaren met gemiddeld 18% doorstijgen. In de VS zijn de lonen in de productie-industrie aan het dalen, terwijl de productiviteit maar blijft stijgen.
Lessen
Met andere woorden, loonkosten zijn niet langer een argument om te gaan offshoren! GE was een van de eerste bedrijven die deze les ter harte nam. Er bleken echter meer lessen te leren. Outsourcing betekent dat het ontwerpen en de reële productie los van elkaar komen te staan. GE had amper inzicht hoe in China de dagelijkse productie tot stand kwam. Toen de productie terug kwam, bleek het niet zo moeilijk het ontwerp te innoveren en te stroomlijnen. De kosten konden zo omlaag dat ze zelfs lager uitvielen dan in China! Bijkomend voordeel was ook, dat de kwaliteit van het product fors verbeterd kon worden!
Deze uitkomsten onderstrepen de misvatting van veel producenten, dat het in het productieproces eigenlijk alleen maar draait om de R&D, het ontwerp en de marketing van het product. Het product zelf doet er niet zoveel toe. Het maakt dus niet uit waar het gemaakt wordt, als de kosten maar laag zijn. De nieuwe praktijk laat zien, dat de scheiding van het ontwerpproces en het feitelijke productieproces leidt tot een vervaging van de kennis over juist het feitelijke proces! Ook het gevoel voor het product wordt steeds minder! De nieuwe praktijk wijst in de andere richting: door de onderlinge nabijheid van onderzoek en ontwerp stijgt de innovatiegraad en dalen daarbij uiteraard de kosten!
Verkeerde argumenten
Deze constatering heeft een vervelende consequentie. Het hele proces van offshoring kan wel eens op verkeerde argumenten zijn gebouwd! En het argument bij uitstek was de prijs, de kosten voor de arbeid. Bedrijven hebben waarschijnlijk echter te weinig oog gehad voor de verborgen kosten van offshoring. Er zijn de directe kosten: Amerikaanse ingenieurs en Chinese managers kunnen niet met elkaar communiceren. De echte verborgen kosten sluipen er echter geleidelijk in. Zo vervlakken de eigen vaardigheden, waardoor producten niet alleen minder aantrekkelijk worden, maar ook kwalitatief minder! Uit onderzoek van bedrijven zelf komt naar voren, dat de winst van de offshoring vaak nihil of zelfs negatief is, als al deze verborgen kosten in de winst- en verliesrekening zichtbaar worden gemaakt.
Het heeft echter tijd nodig voordat het management van een bedrijf zichzelf deze spiegel voorhoudt en durft vast te stellen dat een beslissing op verkeerde gronden genomen is. In de VS zijn ze nu zo ver. Nu is het wachten op ondernemers in Europa. Hier moet het begrip verborgen kosten nog opgeld doen. Men staart zich nog steeds blind op de lage arbeidskosten in landen als India of China. In deze barre economische tijden zou een proces van onshoring meer dan welkom zijn!
Cor Wijtvliet
Bron: Charles Fishman, The insourcing boom. Atlantic Magazine, December 2012
U kunt elke dag een nieuwsbrief van Cor Wijtvliet lezen op: www.gevestor.nl
Start met Automatisch Beleggen
Vorige maand won de bezorgdheid over een wereldwijde recessie aanzienlijk terrein. De VS meldde dat de economie voor het tweede opeenvolgende kwartaal krom.
Het beleid van centrale banken heeft de aandelenmarkten overal ter wereld omhoog gestuwd. Dit gebeurt uiteraard tot grote vreugde van aandelenbeleggers.
Voor een enkeling was de komst van een nieuwe pandemie geen verrassing. Mens en dier leven in grote delen van de wereld simpelweg te dicht op elkaar. Dat moet geregeld wel misgaan.
Is er een krachtmeting gaande tussen centrale banken en de markt?
