Merkt u er ook zo weinig van dat banken, zoals uit recent onderzoek zou blijken, zo veel klantgerichter werken? Het blijft erg lastig om voorbij de spraakcomputer met bijpassend keuzemenu te komen en een medewerker aan de telefoon te krijgen. Als al voor de ‘gewone’ bankzaken geldt dat deze in standaardmodellen te vangen zouden zijn, wat kunt u dan op beleggingsgebied verwachten van de omschakeling van een productgerichte verkoop naar relatiegericht adviseren?
Het meest in het oog springende is dat, onder het mom van risicospreiding niet alleen de grootbanken, maar ook een aantal vermogensbeheerders, nog steeds grossieren in beleggingsfondsen. Dat is verwonderlijk, zeker als uit onderzoek blijkt van zowel dataleverancier Lipper als onderzoeksbureau voor beleggingsfondsen Morningstar dat het merendeel van de onderzochte wereldwijd opererende fondsen dit jaar tot nu toe minder gepresteerd hebben dan de benchmark. Veelal worden de prestaties van de beleggingsfondsen tegen de MSCI World Index als objectieve graadmeter afgezet. Gemeten over een langere periode lopen maar liefst 65 van de 80 onderzochte fondsen achter op deze benchmark.
Maar wat blijkt uit onderzoek onder 152 aan Euronext Amsterdam genoteerde beleggingsfondsen, uitgevoerd door de Vereniging van Effectenbezitters? Hiervan hanteert zo’n 30 procent helemaal geen benchmark! Van de actief beheerde fondsen die dat wel lijkt te doen, worden in 40 procent van de gevallen alleen de eigen rendementen gerapporteerd en worden deze helemaal niet afgezet tegen een benchmark. Dat maakt een beoordeling van de prestaties behoorlijk lastig!
Als een bank of vermogensbeheerder dan ook nog eens veel eigen fondsen aanraadt, dan is het volgens mij maar zeer de vraag of er echt gekeken wordt naar individuele klanten in plaats van dat de inkomstenstroom van de desbetreffende partij het hogere doel is. Om wat meer objectiviteit uit te stralen is er een verschuiving waarneembaar van de eigen fondsen naar ook de fondsen van derden. Maar, veelal ontvangt de bank of vermogensbeheerder een vergoeding van de aanbieder van het fonds dat in de portefeuille van de klanten terecht komt, de zogenaamde kick back.
Natuurlijk doet geen enkele vermogensbeheerder en dus ook geen enkele fondsmanager het altijd goed, en natuurlijk is het voor iedere belegger een moeilijk jaar, maar fondsen lijken met de achterblijvende prestaties niet de kosten terug te verdienen die zij hun klanten wel in rekening brengen. Daarbij gaat het niet alleen om de kick back, maar ook om bijvoorbeeld marketingkosten, zowel eenmalig als terugkerend, die niet ten goede komen aan het beleggingsresultaat. Dan heb ik het nog niet eens gehad over de transactiekosten of de verhandelbaarheid van een beleggingsfonds! Hoe kleiner het beleggingsfonds, hoe zwaarder de totale kosten vaak wegen. Dezelfde kosten moeten immers over een geringer belegd vermogen worden verdeeld. En hoe zou u het vinden dat in de praktijk blijkt dat uw geld pas over een paar maanden vrijkomt uit een beleggingsfonds, terwijl u dacht er direct over te kunnen beschikken toen u uw verkooporder opgaf?
Als we alles bij elkaar optellen, zie ik weinig tot geen reden om binnen een beleggingsportefeuille te kiezen voor beleggingsfondsen, al geloof ik wel degelijk in actief beheer. De veelgeroemde risicospreiding kan tegen veel lagere kosten via Exchange Traded Funds (ETF), of trackers minimaal net zo goed worden bereikt.
Beter is het uw eigen beleggingsfonds te creëren. Bepaal, al dan niet in overleg met een onafhankelijke derde, uw beleggingsdoel en risicoprofiel. Stel vervolgens een portefeuille samen met een mix van individuele aandelen en (bedrijfs-)obligaties, waarmee het rendement wordt nagestreefd dat bij uw doelstellingen past. Door zo te beleggen kunt u direct bijsturen waar nodig of opportuun. Dat geldt zowel voor portefeuilles gericht op vermogensgroei als voor die waar (aanvulling op) inkomen moet worden gegenereerd.
Dat lijkt vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Denkt u daar zelf niet genoeg tijd voor en inzicht in te hebben, zoek dan naar een onafhankelijke partij met een duidelijke visie, waar u zich in kunt vinden en zich prettig bij voelt. Waarschijnlijk kost dat op het eerste gezicht iets meer dan als u zelf de touwtjes in houden zou houden, maar het is vele malen duidelijker dan als uw vaak zuurverdiende geld over een aantal beleggingsfondsen wordt verdeeld. Ik wil zelf liever precies weten waar ik aan toe ben qua kosten, dan dat kosten op een indirecte manier in rekening worden gebracht.
Martine Hafkamp
Fintessa Vermogensbeheer
