Standard & Poor’s heeft de Verenigde Staten zijn hoogste kredietstatus ontnomen. Hoewel Amerikaanse staatsobligaties niet massaal in de verkoop gaan, kan de ratingverlaging beleggers wel degelijk aansporen om hun dollar exposure op de lange termijn te verminderen.
Voor het eerst in de geschiedenis is de kredietwaardigheid van de Verenigde Staten verlaagd. S&P stelde de rating bij naar AA+, een stap onder de hoogste ‘Triple A’ status. Daarbij verwijst de kredietbeoordelaar naar het gebrek aan politieke daadkracht, wat culmineerde in het eindeloze gekrakeel rond het schuldenplafond, om de schuldenlast van $14,3 biljoen aan te pakken.
Omdat de Amerikaanse politici niet bereid zijn om fors te snijden in de uitgaven voor gezondheidszorg en sociale uitkeringen dan wel de belastingen te verhogen, is de kans aanwezig dat de Amerikaanse schuldratio in 2021 boven de 100% uitkomt. Weliswaar zijn er forse bezuinigingen van iets meer dan $2 biljoen aangekondigd, maar die blijven steken op ongeveer de helft van wat S&P noodzakelijk acht om de hoogste rating te handhaven. Echt verrassend is de ratingverlaging dan ook niet. De aandelenmarkten reageren niettemin negatief. Het vergroot de onzekerheid in de markt, die het toch al zwaar te verduren heeft onder de Europese schuldencrisis en toenemende signalen dat de groei van de wereldeconomie over haar hoogtepunt heen is.
Amerikaanse schuld blijft veilige haven
Een door sommige analisten gevreesde verkoopgolf van Amerikaanse staatsobligaties blijft vooralsnog echter uit. Sterker nog, de Amerikaanse rente is na de aankondiging verder gedaald. Amerikaanse staatsschulden mogen dan in de ogen van S&P hun status van een risicovrije belegging hebben verloren, voor beleggers blijven zij een veilige vluchthaven in onzekere tijden. Zorgen dat ’s werelds grootste economie niet meer aan zijn verplichtingen zal kunnen blijven voldoen, zijn er eigenlijk nauwelijks. De Fed kan ook altijd nog geld bijdrukken.
Bovendien hebben beleggers geen goede alternatieven voor handen. De Amerikaanse obligatiemarkt is immers de grootste en meest liquide in de wereld. Japan en Italië volgen, maar deze landen hebben een lager kredietoordeel en kampen met structurele economische problemen. Verder is het vertrouwen in de euro tanende. Daardoor zijn Duitsland en Frankrijk, beide AAA-landen met een behoorlijke obligatiemarkt, ook niet voor iedere belegger een goed alternatief.
Dollar exposure
Hoewel de US dollar na de ratingverlaging wel verder onder druk is gekomen, verwachten marktvorsers om dezelfde redenen ook hier geen vrije val. De dollar is nog altijd de reservevaluta in de wereld en liquide alternatieven zijn er nauwelijks. Toch ligt het in de lijn der verwachting dat de ratingverlaging beleggers ertoe zal aanzetten om op termijn hun dollar exposure te verminderen. Buitenlandse beleggers, met China en Japan voorop, hebben $4,5 biljoen van de Amerikaanse schuld in handen en zien door de gestage daling van de dollar de waarde daarvan afkalven. Opkomende landen hebben het aandeel van de dollar in hun buitenlandse deviezenreserves reeds teruggebracht van 75% in 2000 naar 58% begin dit jaar en deze trend zal waarschijnlijk wel doorzetten.
Rentestijging?
Ofschoon geen uitgemaakte zaak, hoeven de VS al met al voorlopig niet te vrezen voor een sterke stijging van de rente. De zwakke economische omstandigheden en een vlucht naar veiligheid zullen de Amerikaanse rente blijven drukken. Ook in Europa lijkt een rentestijging voorlopig niet aan de orde gezien de staat van de economie. Risicomijdende beleggers op zoek naar inkomsten uit hun beleggingen zullen dus voorlopig genoegen moeten nemen met een laag rendement.
Maar zodra de risicoaversie weer afneemt, kunnen zij wel eens in toenemende mate oog krijgen voor staatsobligaties van opkomende landen. De overheden aldaar staan er immers veel beter voor dan in het westen, de economische vooruitzichten zijn een stuk beter en de valuta’s van deze landen zullen naar verwachting verder appreciëren. Ook bedrijfsobligaties van de hoogste kwaliteit bieden op de lange termijn perspectief. Bedrijven hebben de afgelopen jaren hun schulden afgebouwd en beschikken nu over een hogere kredietwaardigheid dan vele overheden.
Bedrijfsobligaties
Er zijn ook trackers beschikbaar die een index volgen op bedrijfsobligaties (met een ruime spreiding over een groot aantal bedrijfsleningen). Bij een faillissement van één van de bedrijven of het staken van de couponbetalingen wordt er door het grote aantal obligaties nauwelijks verlies geleden op de tracker. Als u verwacht dat het kredietrisico van de bedrijven niet zal stijgen, koop dan dergelijke trackers aangezien het rendement hoger ligt dan bij staatsobligaties.
Voorbeeld
De Barclays Capital Euro Corporate ex-Financials 1-5 Bond Index biedt posities in bedrijfsobligaties in euro van bedrijven, die openbaar zijn uitgegeven op de binnenlandse markten van de Eurobond en Eurozone. De index bevat alleen obligaties met een resterende looptijd van minimaal een tot vijf jaar en een uitstaand bedrag van minimaal €300 miljoen.
http://nl.ishares.com/nl/pc/producten/EEX5
Jochem Baalmann
Beleggingsadviseur
www.indexus.nl
Indexus is een onderdeel van Nyenburgh Vermogensbeheer
Disclaimer
Let op: De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. De weergegeven prognoses en/of verwachtingen vormen geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten. Cliënten van Indexus hebben mogelijk positie in portefeuille.
