De waarde van goud en goudaandelen als veilige haven werd goed zichtbaar in februari. De goudprijs consolideert zich rond de $ 1900.
De status van goud als veilige haven blijft onaangetast
De waarde van goud en goudaandelen als veilige haven werd goed zichtbaar in februari. De goudprijs heeft zijn 18 maanden durende consolidatie op 11 februari doorbroken toen de VS waarschuwden voor een mogelijke aanval van Rusland op Oekraïne. Goud herstelde zich daarna tot rond $ 1900 per ounce tot er bekend werd dat er beschietingen plaatsvonden in Oost-Oekraïne en er werd gewaarschuwd dat er een invasie op handen was. Toen de bommen op 24 februari daadwerkelijk begonnen te vallen, steeg de waarde van veilige haven assets zoals goud, de U.S. dollar en Amerikaanse staatsobligaties sterk. Goud bereikte een record van $ 1974/oz op de Aziatische markt, terwijl risicoassets zoals aandelen en bitcoin scherpe dalingen vertoonden. De goudprijs daalde daarna weer na dat record, daalde ook op de Europese markt en eindigde laag op de dag nadat president Biden sancties had aangekondigd tegen Rusland, die niet zo zwaar waren als was verwacht. Risicoassets zagen ook een snelle ommekeer, en eindigden de dag met stijgingen. De goudprijs sloot de maand $ 111,82 hoger af (6,2%), op $ 1.908,99. De goudaandelen hadden een goed hefboomeffect op de stijgende prijs van goud, aangezien de NYSE Arca Gold Miners Index1 steeg met 14,2% en de MVIS Global Junior Gold Miners Index2 met 13,3%.
Verbetering van het sentiment (en niet alleen wat geopolitiek betreft)
Historisch gezien stimuleren geopolitieke problemen de goudprijzen op de korte termijn. Geopolitieke factoren hebben op de lange termijn geen invloed op goud, omdat de wereld zich aanpast aan nieuwe situaties. Toch heeft de oorlog in Oekraïne een groter effect op de wereldwijde economie en het financiële systeem dan enig ander regionaal conflict in de recente geschiedenis. Goud consolideert nu de doorbraakwinsten boven de $ 1900.
Na 18 maanden van matige handel en afgezien van de Oekraïense factoren lijkt het er nu op dat het sentiment voor goud verbetert, om verschillende redenen:
- Technisch gezien zijn er een half dozijn doorbraakpogingen geweest voor goud, die sinds het record van $ 2075 in 2020 allemaal zijn mislukt. Nu is er eindelijk een bevestigde doorbraak en een positievere trend te zien.
- Beleggers hadden vragen bij de geschiktheid van goud aangezien goud flink te lijden had onder de toenemende inflatie. De recente prijsbewegingen laten er geen twijfel over bestaan dat goud als veilige haven fungeert. We zijn ervan overtuigd dat de rol van goud als inflatiehedge ook te zien zal zijn als de inflatie in 2022 blijft.
- Sinds net iets meer dan een maand zien op fysiek goud gebaseerde instrumenten de grootste instroom sinds de recordhoogte van goud in augustus 2020. Dit duidt op de terugkeer van een sterke vraag naar goudbeleggingen.
Renteverhogingen: te weinig en te laat?
De U.S. Federal Reserve Bank (de ‘Fed’) staat op het punt een renteverhogingscyclus te beginnen in een poging om de inflatie tegen te gaan. De inflatie had in januari een jaarlijkse stijging van 7,5% voor de U.S. Consumer Price Index (CPI)3 en 9,7% voor de Producer Price Index (PPI)4. De Fed loopt nu ‘achter de feiten aan’, omdat ze heel 2021 hebben geprobeerd de markten ervan te overtuigen dat de inflatie ‘van voorbijgaande aard’ was en ze geen maatregelen hebben genomen om ervoor te zorgen dat de inflatie niet te ver van het streefcijfer van 2% zou afdwalen. Op dit moment is het risico groot dat noch de economische groei, noch de inflatie zich ver in de door de Fed gewenste richting zullen ontwikkelen. De economie vertraagt door de 3,6 biljoen dollar aan federale pandemie-uitgaven. Volgens ramingen van het Witte Huis in het begrotingsvoorstel van president Biden voor 2022 zal de groei van het bruto binnenlands product (bbp) vertragen van meer dan 5% in 2021 tot minder dan 2% in 2024 en daarna. In een artikel in de Wall Street Journal van 22 februari wordt de hoofdeconoom van Goldman Sachs geciteerd, die heeft uitgerekend dat de COVID-steunmaatregelen het bbp in 2020-2021 met 6% hebben opgedreven. Goldman gaat ervan uit dat de financiële steun het bbp in 2022 met ongeveer 2% zal blijven opdrijven. Zonder verdere overheidsgelden zal de economie in 2023 weer op eigen benen moeten staan, vermoedelijk met de extra last van veel hogere rentetarieven. Daarnaast kunnen de radicale veranderingen in het geopolitieke landschap nieuwe belemmeringen vormen voor de groei.
Inflatie lijkt verankerd
Er is discussie over de vraag of de inflatie op de langere termijn aanhoudt. Uit de grafiek volgt dat rentetarieven historisch gezien ongeveer de trend van het CPI volgen. Maar uit de laatste gegevenspunten in de grafiek blijkt dat recente yields geen gelijke tred houden met de inflatie. Zo’n relatie heeft eerder in de geschiedenis geen stand gehouden. De grafiek suggereert dat de markt voor staatsobligaties blijft geloven dat de inflatie zal afnemen. Aan de andere kant kunnen de rentepercentages op staatsobligaties stijgen om met enige vertraging gelijke tred te houden met de inflatie. Als de Fed zich genoodzaakt ziet de renteverhogingscyclus voortijdig te beëindigen om de economie te redden, kan de inflatie hoog blijven. Bovendien wordt de huidige cyclus, in tegenstelling tot vroegere inflatiecycli die door de vraag werden gestimuleerd, voor een groot deel bepaald door problemen in de toeleveringsketen. Een strak beleid brengt de inflatie omlaag door de vraag over de hele linie te vernietigen. Maar de Fed heeft geen mogelijkheden om leveranciersproblemen op te lossen. Ook kunnen ze de druk op grondstofprijzen en de druk op andere prijzen, die door de oorlog is ontstaan, niet tegengaan.
Rentepercentages en inflatietrends
Bron: Federal Reserve Bank of St. Louis. Gegevens per januari 2022. Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
Dit alles wijst erop dat het huidige klimaat buitengewoon moeilijk te beheersen zal blijken. Door het artikel The Lords of Easy Money van Christopher Leonard in het Wall Street Journal vragen we ons af of de Fed wel is opgewassen tegen deze taak:
“De Fed en de meeste mainstream wetenschappelijke economen zijn ervan overtuigd dat een slimme manipulatie van de monetaire hefbomen de werkgelegenheid kan verhogen of de inflatie onder controle kan houden. Maar dat zou betekenen dat er een direct verband is tussen de Fed en Main Street. De waarheid is dat elke monetaire beleidsinterventie moet worden bemiddeld via het financiële systeem, wat een complex organisme is dat bestaat uit miljoenen individuele bankiers, pensioenspaarders, fondsbeheerders, particuliere aandelenbeleggers, daghandelaren en anderen, allen met hun eigen beweegredenen. De Fed begrijpt verbazend weinig over hoe dit financiële systeem zijn beleid overbrengt op Main Street.”
Niet alles wat blinkt is goud
Goud versus bitcoin is al een tijd lang een populair thema in de pers en onder verschillende analisten. Toch blijven de meeste artikelen aan de oppervlakte en zijn ze bedoeld om een rivaliteit op te wekken die er niet is. Het laatste artikel dat opviel bij Goldman Sachs was een commentaar in januari. Daarin werd bitcoin aangeprezen als een waarde-opslag, die een aanzienlijk marktaandeel van goud zou kunnen overnemen. In plaats van elkaar over te nemen, is het aannemelijker dat het grootste deel van het geld dat naar zowel goud als bitcoin gaat afkomstig is uit andere beleggingscategorieën (aandelen, obligaties, valuta’s) of uit spaartegoeden en ander opgespaard geld. De meeste bitcoinbeleggers hebben weinig interesse in goud. Goudbeleggers hebben op hun beurt weinig interesse in bitcoin. Bitcoin en andere cryptovaluta kunnen een plaats krijgen in de grotere groep van alternatieve assets, waar ook private equity, vastgoed en grondstoffen toe behoren. Het is echter wel moeilijk om de rol van bitcoin in een beleggingsportefeuille te verwoorden, omdat het nog te nieuw is om goed te weten welke factoren invloed hebben op de prijs. Goud functioneert bijvoorbeeld duidelijk als veilige haven en waarde-opslag nu de spanningen in Oekraïne oplopen, terwijl bitcoin op het niveau van $ 40.000 blijft kwakkelen. Bitcoin heeft tot dusver in de huidige inflatiecyclus, net als goud, gemengd gepresteerd.
Een betere beoordeling van bitcoin is terug te zien in een recent rapport van Fidelity Digital Assets met de titel: “Bitcoin First: Why investors need to consider bitcoin separately from other digital assets”. Zoals uit de ondertitel blijkt, bespreekt Fidelity de unieke rol van bitcoin als waarde-opslag binnen het ‘ecosysteem’ van digitale assets, waar het functioneert als ‘monetair product’. Bitcoin heeft duidelijk een plaats binnen een portefeuille van digitale assets. Of het samen met goud en andere alternatieven in het bredere financiële systeem thuishoort, valt nog te bezien.
Bitcoin moet nog worden getest tijdens een economische recessie en een baissemarkt. Goud en goudaandelen hebben het uitstekend gedaan tijdens de recessies na de tech bust van 2000 en de financiële crisis van 2008. Met de komende renteverhogingscyclus neemt de kans op een economische recessie toe en heeft bitcoin wellicht een gouden kans om te bewijzen dat het inderdaad een waarde-opslag is die net zo goed is als goud.
1De NYSE Arca Gold Miners Index (GDMNTR) is een aangepaste marktkapitalisatiegewogen index die bestaat uit beursgenoteerde ondernemingen die voornamelijk actief zijn in de goudmijnbouw.
2De MVIS Global Junior Gold Miners Index (MVGDXJTR) is een op regels gebaseerde marktkapitalisatiegewogen en voor free-float gecorrigeerde index die bestaat uit een internationaal universum van beursgenoteerde small- en mid-capbedrijven die ten minste 50% van hun omzet halen uit goud- en zilvermijnbouw, of eigenaar zijn van vastgoed dat deze potentie heeft, of primair investeren in goud of zilver.
3De Consumer Price Index (CPI) is een maatstaf voor de gemiddelde verandering in de loop van de tijd van de prijzen die stedelijke consumenten betalen voor een mandje van consumentengoederen en diensten.
4De Producer Price Index is een serie indices die als maatstaf fungeert van de gemiddelde verandering in de loop van de tijd van de verkoopprijzen die binnenlandse producenten ontvangen voor hun producten en diensten.
Auteur: Joe Foster, Portfolio Manager, Gold Strategy
