Onlangs las ik op de website van The New Yorker een artikel getiteld Delayed Gratification. De titel verwees naar een fenomeen waar ik niet goed bekend mee was: the layaway program. Kort en goed: waar men in de VS in het verleden consumeerde bij de gratie van de creditcard, kiest een toenemend aantal Amerikanen er nu voor om precies de omgekeerde route te volgen: eerst betalen, dan consumeren.
Betaal nu, consumeer later
Veel grote Amerikaanse detailhandelsconcerns bieden inmiddels (weer) layaway programma’s, met name bij de aanschaf van relatief dure consumentengoederen zoals televisies en wasmachines. Consumenten kiezen het product dat zij graag willen aanschaffen, doen een eerste aanbetaling en maken vervolgens iedere maand een vast bedrag over naar het voor hen geopende layaway account bij de betreffende winkel. De consument kan zijn nieuwe televisie of wasmachine in de winkel komen ophalen, zodra hij of zij het aanschafbedrag bij elkaar heeft gespaard.
Detaillisten rekenen administratiekosten voor hun layaway programma: doorgaans vijf dollar. In eerste instantie ben je geneigd te denken dat een consument met een layaway programma in feite een dief is van zijn eigen portemonnee. Immers: je betaalt -vooraf- in termijnen en je moet bovendien vijf dollar aan administratiekosten betalen. Als je met je creditcard betaalt, krijg je het aangeschafte product meteen mee naar huis. Bovendien is de te betalen rente over je betaling per creditcard in veel gevallen lager dan de genoemde administratiekosten van vijf dollar (mits je die creditcardschuld snel aflost). Niet zo vreemd dus, dat layaway programma ‘s in de loop van het vorige decennium steeds minder populair werden.
Weerbarstige praktijk
Maar sinds de kredietcrisis is het layaway programma terug van weggeweest. Waarom Amerikanen nu tóch weer kiezen voor deze betaalmethode? Omdat de praktijk weerbarstig is. De realiteit is namelijk, dat veel Amerikanen hun creditcardschulden niet (snel) aflossen. De rentekosten komen dan al gauw ver boven de vijf dollar uit. Bovendien maakt de creditcard het mogelijk om onverstandige (impuls)aankopen te doen, waarvoor men later -letterlijk- de rekening gepresenteerd krijgt.
Layaway programma ‘s zijn in feite een vorm van money management waarmee spaarzaamheid wordt bevorderd. Dat klinkt heel erg old school, inderdaad. Maar het werkt wél, al was het maar als stok achter de deur. De consument moét iedere maand een vast bedrag ‘sparen’ via zijn layaway account, anders kan hij die felbegeerde breedbeeldtelevisie niet komen ophalen in de winkel. Bovendien: als de consument stopt met zijn maandelijkse layaway betaling, dan worden er door de detaillist annuleringskosten in rekening gebracht.
Layaway voor ZZP’er
Afgelopen week hebben mijn accountant en ik mijn belastingaangifte over 2011 ingevuld. Vrolijk nieuws voor ondergetekende: ik krijg weer wat centjes terug uit de schatkist. Op sommige dagen is het leven als ZZP’er goed. Dat geld krijg ik terug, omdat ik in 2011 maandelijks een bedrag aan de fiscus overmaakte, ter betaling van mijn voorlopige aanslag over dat jaar. De uiteindelijke aanslag viel lager uit, zo bleek afgelopen week; het verschil krijg ik retour. Mijn accountant deed de suggestie dat ik een wijzigingsformulier zou invullen, om zo te voorkomen dat ik in 2012 wederom iedere maand een te hoog bedrag aan belastingen vooraf zou betalen.
Ik heb het echter zo gelaten. Maandelijks betaal ik een bedrag aan de fiscus, dat (waarschijnlijk) aan de hoge kant is. Volgend jaar krijg ik hopelijk een substantieel deel daarvan terug (met rente). Voor mij is het een mooie stok achter de deur, die maandelijkse betalingen. Ik kan niet zomaar stoppen met betalen, want dan krijg ik ruzie met de Belastingdienst. Maar als het goed is, word ik volgend jaar beloond voor mijn spaarzaamheid. Zie hier: mijn eigen layaway programma.
Allard Gunnink
CoBeleggen
Disclaimer
Allard Gunnink is als redacteur en columnist betrokken bij CoBeleggen, een initiatief van de Beleggers Coöperatie. Deze column is niet bedoeld als beleggingsadvies. De auteur kan posities hebben in (beleggingsinstrumenten op) onderliggende waarden die hij beschrijft.
Start met Automatisch Beleggen
Dit jaar is het 50 jaar geleden dat Milton Friedman zijn geruchtmakende artikel the social responsibility of business is to increase profit publiceerde in the New York Times.
De grote uitdagingen van deze eeuw zijn vergrijzing en klimaatverandering.
Beleggers lijken van slag en dat is te merken. Koersen lijken te tuimelen. Er is dan ook voldoende reden om je als belegger even achter de oren te krabben.
Voor een enkeling was de komst van een nieuwe pandemie geen verrassing. Mens en dier leven in grote delen van de wereld simpelweg te dicht op elkaar. Dat moet geregeld wel misgaan.
Tja, Amerikanen. Eigenlijk begrijp ik dit systeem niet goed. Gedwongen sparen voor uitgave is alles wat ik eruit kan halen. Want wat als je van mening wilt veranderen en bij een concurrent wilt kopen?
Een verbetring zou er kunnen zijn: van take-away naar lay-away.
Die rente op teruggave is per 1 jan 2012 afgeschaft, dus als je verwacht teveel te betalen is het beter om het aan te (laten) passen indien mogelijk en zelf (proberen) rendement op je geld te maken.
Dat is wel een geinig antwoord van die rente. De winkel gaat dus een soort van bankfunctie vervullen. Als de winkel omvalt heb je dus een vordering op de failliete winkel. Nou ik moet zeggen een geweldig systeem misschien voor Amerikaanse begrippen, maar volgens mij slaat het helemaal nergens op. Hebben ze daar nog nooit van sparen gehoord?