In het voorjaar van 2013 maakte Shinzo Abe in samenspraak met Haruhiko Kuroda, president van de Bank van Japan (BOJ) een gedurfd plan bekend om de deflatie te bestrijden. De monetaire basis van het land moest in enkele jaren verdubbeld worden om zo de inflatie naar een niveau van 2% te brengen en daarmee de deflatie na twee decennia de nek om te draaien. De meest in het oog springende maatregel was om maandelijks de economie te stimuleren met een bedrag van $ 69 miljard.
Het beleid heeft tot dusverre redelijk veel succes gehad. In december van 2013 stegen de consumentenprijzen met maar liefst 1,3%. Dat was de grootste stijging in niet minder dan 5 jaar. Het succes was toe te schrijven aan de waardedaling van de Yen ten opzichte van de belangrijkste concurrerende valuta’s. In 2013 daalde Yen maar liefst 18% ten opzichte van de dollar. De aanhoudende daling van de yen is tot nu toe een zegen geweest voor de exporteurs. Die zagen hun concurrentiepositie op de internationale exportmarkten verbeteren. De waardedaling heeft tot nu toe niet goed uitgepakt voor de Japanse consument. Die ziet zijn koopkracht dalen, omdat de prijzen stijgen, maar bedrijven zijn tot nu toe huiverig geweest om de lonen te verhogen. Veel bedrijven hebben aarzelingen over de effectiviteit van Abe’s beleid.
Die aarzeling is niet geheel ten onrechte. In de eerste weken van 2014 is de Yen in waarde gestegen. Dat was onder meer te danken aan de groeiende onrust in de Opkomende Markten en aan tegenvallende economische data in de VS en Europa. Die doen twijfelen aan de kracht van het herstel. Onzekerheid en onrust maakten aan het begin van dit jaar de Yen weer tot de safe haven van heel wat beleggers. En dus steeg de Yen in januari met meer dan 3% ten opzichte van de dollar. Een duurdere Yen drukt echter het beetje inflatie wat er is weg!
Figuur 1 Yen kan nog fors verzwakken
Het antwoord op deze ongewenste ontwikkeling kan alleen maar komen in de vorm van extra stimuleringen. Uit onderzoek blijkt dat de Bank van Japan daarvoor nog de nodige ruimte en gelegenheid heeft. Ondanks de maandelijkse stimulering met $ 69 miljard is de monetaire basis van het land sinds 2008 slechts verdubbeld. In dezelfde periode heeft de Fed de monetaire basis in de VS verviervoudigd. De BOJ heeft derhalve nog heel veel speelruimte. Zowel binnen als buiten Japan groeit daarom de overtuiging, dat president Kuroda van de BoJ de komende maanden extra gaat stimuleren. Volgens sommigen kan het bedrag oplopen tot $ 100 miljard per maand.
De bewegingsvrijheid van de BoJ is echter beperkter dan het lijkt. Uit een enquête onder het Japans bedrijfsleven blijkt, dat ruim 90% de yen liever niet ziet verzwakken tot beneden ¥ 110. Het management van veel bedrijven is bang voor te heftige reacties van concurrerende landen en vrezen voor tegenmaatregelen of zelfs een valutaoorlog. De ideale Yen schommelt voor hen tussen ¥ 100 en ¥110. Daarover bestaat consensus tussen importerende en exporterende bedrijven. In 2013 kwam de gemiddelde waarde van de ¥ uit op 105.
Trouwens, het lijkt erop, dat over dit onderwerp ook consensus bestaat tussen Washington en Tokyo. In Washington heet het nog steeds, dat er waardering bestaat voor de pogingen van Tokyo de deflatie te verslaan. Een beetje monetaire stimulering kan dan geen kwaad. Dat dan de Yen verzakt is officieel nog steeds geen probleem. Er mag echter geen sprake zijn van een opzettelijk verzakken van de Yen om de eigen exportpositie te verbeteren. Japanse diplomaten hebben deze nuancering als volgt geïnterpreteerd, dat er geen reactie komt bij ¥110 in de dollar, maar dat ¥120 in de dollar niet gewenst is. Waar de grens precies komt te liggen, is waarschijnlijk de uitkomst van goed overleg.
Figuur 2 Yen is zaak van goed overleg
INVINCO
Zoals u hebt kunnen lezen, heeft INVINCO u de afgelopen maanden bij herhaling gewezen op de waardedaling van de Yen en de mogelijkheden, die een dergelijke daling u als belegger biedt. Dat doen we nu opnieuw en dat zullen we blijven doen. Wij hebben er echter eveneens op gewezen dat kansen en bedreigingen hand in hand gaan. Wij hebben u daarom ook steeds ervoor gewaarschuwd niet zelf te handelen, maar de hulp van professionals in te roepen. Ook dat zullen we blijven doen. Neem eens contact op. De professionals van INVINCO staan u graag met raad en daad bij.
Gratis nieuwsbrief
INVINCO biedt wekelijks tips voor beleggers. Schrijf u nu vrijblijvend in op hun gratis nieuwsbrief.
Dit is een opinie van Invinco GmbH en het mag niet worden opgevat als beleggingsadvies of uitnodiging om te gaan beleggen. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst.
Drie deflatie bestrijders netjes naast elkaar, en alle drie zullen ze falen. Deflatie is niet te bestrijden, of het een Yen, Dollar, of Euro is maakt voor deflatie niets uit.
Voor de consument die goederen wilt kopen een voordeeltje, dat dan weer wel gelukkig!