Uit de snelle peiling van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat de Nederlandse inflatie in mei is gestegen naar 6,1%, ten opzichte van 5,2% in april en 4,4% in maart. Ook in de ons omringende landen is de inflatie hardnekkig hoog, hoewel de eurozone als geheel verraste met eveneens 6,1%, een daling ten opzichte van de 7,0% in april. Dit dwingt de Europese Centrale Bank (ECB) tot actie. Naar verwachting zal de rente op de volgende beleidsvergadering op 15 juni opnieuw met 0,25% worden verhoogd. Het belangrijkste rentetarief in de eurozone nadert daarmee met 3,5% gevaarlijk dichtbij het piektarief van 2008, vlak voor de financiële crisis. In combinatie met verminderde kredietverlening door banken vormt dit een opmaat voor een recessie die langzaam maar zeker op ons afkomt.
Inflatie leidt tot dubbele renteklap
De Nederlandse inflatie bedroeg in mei 6,1%. Hoewel de energieprijzen aanzienlijk zijn gedaald met 22% ten opzichte van vorig jaar, blijven ze nog steeds oncomfortabel hoog. De prijzen van industriële goederen zijn gestegen met 9%, voedingsmiddelen met 13% en diensten met 6%. Ondanks deze ontwikkelingen blijft de economie nog overeind. Huishoudens hebben tijdens de pandemie hun spaarbuffers aangevuld, en bedrijven hebben hetzelfde gedaan tijdens een periode van zeer lage rentes. Toch is een groeivertraging onvermijdelijk. Het kost tijd voordat het effect van de hogere rente voelbaar wordt. Tegelijkertijd blijkt uit gegevens van de ECB dat banken steeds terughoudender worden bij het verstrekken van nieuwe leningen. Dit is een zeldzame dubbele renteklap.
Een recessie komt langzaam op ons af
De eerste renteverhoging door de ECB in deze cyclus vond minder dan een jaar geleden plaats in juli 2022. Op basis van historische data gaan economen ervan uit dat de gevolgen in de economie duidelijk merkbaar zijn 18 tot 24 maanden later. Vanwege het snelle tempo van opeenvolgende renteverhogingen kan dit deze keer sneller gebeuren. De economische zwakte is al zichtbaar in de recessiegevoelige productiesector, maar nog niet in de dienstensector. Hoewel de arbeidsmarkt nog steeds krap is, lijkt het hoogtepunt bereikt te zijn. Een recessie komt dus geleidelijk op ons af. De vraag is hoe diep deze recessie zal zijn.
Van recessie naar een nieuwe bullmarkt
Deze week heeft ASML een obligatielening van €1 miljard uitgegeven met een looptijd van 2,5 jaar en een rente van 3,5%. Vanwege het sterke orderboek twijfelen banken en beleggers er niet aan dat ASML de lening zal kunnen terugbetalen. Grote bedrijven hebben doorgaans pas moeilijkheden tijdens een crisis, niet tijdens een groeivertraging. In sectoren die traditioneel gevoelig zijn voor recessies, zoals het midden- en kleinbedrijf en zakelijk onroerend goed, is de situatie echter anders. Bij het aanvragen van nieuwe financiering zullen sterke documenten moeten worden overlegd om de continuïteit van de bedrijfsvoering veilig te stellen, vooral als de bedrijfsactiviteiten energie-intensief zijn. Aan de andere kant kan verminderde economische activiteit leiden tot een lagere inflatie, waardoor op een gegeven moment renteverlagingen mogelijk worden. Dit vooruitzicht kan het begin zijn van een nieuwe bullmarkt op de beurs.
Bron: eToro’s marktanalist Jean-Paul van Oudheusden
