Alle aandacht op de financiële markten richt zich de laatste maanden op de enorme schuldenlast waar verschillende landen mee worstelen. Daarbij trekt het zwaar uit de hand gelopen Griekse begrotingstekort de meeste aandacht. Beleggers breken zich wereldwijd het hoofd hoe overheden deze lasten kunnen verlichten zonder de economie te schaden. Desondanks hebben de aandelenmarkten de weg naar boven weer gevonden. Veel beurzen hebben inmiddels al weer een nieuwe high voor het jaar neergezet. Daarbij zijn een aantal ontwikkelingen opmerkelijk.
Ten eerste valt op de opmars van de dollar op sinds eind november. De dollar steeg in deze periode ruim 13 % ten opzichte van de euro. Deze ontwikkeling is des te opvallender daar tijdens de crisis een stijging van de dollar steevast gepaard ging aan een terugval op de beurs. Met andere woorden een zwakke dollar was wereldwijd goed voor aandelen. Maar dat is sinds vier maanden dus niet langer het geval. Beiden stegen sinds eind november in tandem. Daarbij lijken de financiële markten weer terug bij hun oude credo dat normaal gesproken aandelen en de dollar gelijk opgaan met uitzondering van tijden van zware crisis.
Daarnaast valt op dat de beurzen in de VS de toon zetten in de huidige rally. Zo brak de S & P 500 met gemak door zijn oude top uit januari terwijl bijvoorbeeld de AEX daar nog steeds tegenaan hikt. In euro gemeten kon de Amerikaanse beurs inmiddels al een rendement van 12,6 % optekenen tegen een schamele 3 % voor de AEX. Ook opvallend is het hernieuwde marktleiderschap van de technologiesector in deze rally. De NASDAQ staat van alle indices het meest op winst dit jaar. De NASDAQ is de eerste toonaangevende beurs die het niveau van voor het uitbreken van de crisis weer opwaarts heeft gepasseerd. Maar ook de S & P 500 is daar niet ver meer van verwijderd. De AEX heeft daarentegen nog een lange weg te gaan.
De outperformance van Amerikaanse aandelen en de dollar heeft tot gevolg dat het aandeel van de VS in de MSCI-Wereldindex reeds enige tijd weer oploopt tot inmiddels meer dan 30 %. Ter vergelijking het aandeel van opkomende macht China daalt weer en staat slechts op 6 %. Hoe is het mogelijk dat de beurs van een land dat vrijwel bezwijkt onder zijn enorme schuldenlast toch het hoogste rendement realiseert? Is het niet zo dat de overheid van de VS ondertussen zelfs een hogere rente moet betalen over zijn leningen dan bijvoorbeeld het bedrijf van Warren Buffett? Heeft de VS niet jaren veel te veel geconsumeerd en ver boven zijn stand geleefd en moet daar niet nog vele jaren de rekening voor betaald worden? Hebben – vooral Europese – economen niet steeds gewezen op het feit dat de VS eerst maar eens flink moeten gaan sparen en schulden moeten afbouwen wat uiteraard ten koste zal gaan van economische groei?
Ach, nadere analyse van de harde feiten geeft aan dat de realiteit iets anders ligt dan velen doen vermoeden. Zo groeide de economie van de VS in het vierde kwartaal van het vorig jaar met bijna 6 % terwijl de economische groei in Europa al weer lijkt te zijn stilgevallen. De stijging van de aandelen in de VS en de dollar wijzen echter weer eens op het gegeven dat markten het eerder bij het rechte eind hebben dan de vele wijsneuzen aan de zijlijn. Want is de schuld van de VS nu wel zo groot als door velen wordt verondersteld? Een nadere blik op officieel gepubliceerde cijfers van de Wereldbank leert ons dat de VS inderdaad de grootste schuldennatie ter wereld zijn. Bij elkaar opgeteld zijn de schulden van de private sector en de overheid van de VS ruimschoots het grootst van alle naties. Maar wanneer je verreweg de grootste economie ter wereld bent en je hebt schulden dan zijn die schulden ook al gauw het grootst. Wanneer deze schulden in relatie worden gezien tot de omvang van het Bruto Nationaal Inkomen verkrijgen we een geheel ander beeld. Wat blijkt?
Dan vinden we de VS pas terug op de 20e plaats. Dat Ierland op de eerste plaats staat zal vrijwel niemand verbazen. Maar dat nagenoeg de gehele Eurozone prominent aanwezig is in de top 15 wellicht wel. Waar denkt u dat zogenaamd spaarzame landen als Nederland en Zwitserland staan? Jawel, in de top-5. En het wordt nog mooier. Nederland staat zelfs nog boven Griekenland. Wellicht moeten we zelf eens een toontje lager gaan zingen in dit land wanneer de schuldpositie van andere landen ter sprake komt. En het verklaart wellicht beter waarom de AEX over de afgelopen tien jaar – op een paar landen als Puerto Rico na – onderaan bungelt in de lijst van best renderende beurzen. De meeste Aziatische landen hebben de crisis reeds lang achter zich gelaten. De VS groeien ook weer ondanks hun nog steeds zeer hoge werkloosheid. Maar Europa moet oppassen niet het museum van deze wereld te gaan worden. Of zijn we dat al?
Jan-willem Nijkamp
Werkzaam voor Inmaxxa Vermogensbeheer
Gratis e-mail alert
Wilt u op de hoogte blijven van de laatste berichten en opinies van De Kritische Belegger?
Abonneer u dan op onze gratis e-mail alert service.KLIK HIER
