De valutaoorlog neemt nog steeds in hevigheid toe waarbij de Dollar de grote winnaar is en de euro de grootste verliezer.
Aandelenbeleggers juichen een devaluatie toe want dit wordt als positief voor aandelen ervaren in die valuta. Helaas is dit een vorm van geldillusie want de winst op aandelen wordt voor een groot deel teniet gedaan door koopkrachtverlies.
De Eurostoxx50, de crème de la crème van de Europese aandelen, is sinds medio 2014 gestegen met 12% echter de euro is gedaald met 21%. Ondanks de positieve opbrengst van aandelen levert de belegger dus toch ruim 9% koopkracht in.
Als men dan ook nog bedenkt dat een belegger bijvoorbeeld slechts 50% van zijn vermogen belegd heeft in aandelen dan is het koopkrachtverlies nog veel groter. Nog groter is het koopkrachtverlies natuurlijk voor mensen die helemaal niet beleggen. De Europese consument is de grote verliezer van deze geldillusie.
Dure dollars
Bedrijven die exporteren zijn de echte winnaar en het is uiterst onzeker in welke mate dit weerspiegeld wordt in toekomstige aandelenkoersen. Het probleem is namelijk dat grondstoffen geïmporteerd moeten worden en die zijn flink duurder doordat die betaald worden in dure Dollars. Een zekerheid op dit moment is dat hoe meer de euro daalt hoe meer Europese aandelen stijgen. Maar, dat ondanks de aandelenwinst, de belegger en consument per saldo aan koopkracht verliest.
Wat hebben de centrale banken, na ruim 8 jaar gratis geld, ‘bereikt’? De schuldenberg in de VS is sinds 2007 gegroeid van $9 triljoen tot $18 triljoen. Er is geen drijfveer voor bedrijven om te investeren in nieuwe projecten. Door de lage rente is het namelijk meer winstgevend om aandelen terug te kopen (‘buybacks’). Spaarders kunnen geen extra inkomen meer vergaren en worden gedwongen risico’s te nemen op de aandelenmarkten. Pensioenfondsen en verzekeraars zitten in zwaar weer door de negatieve rente. Hierdoor zullen gepensioneerde in de toekomst genoegen moeten nemen met een lagere uitkering. Het grootste deel van de bevolking is er in koopkracht op achteruit gegaan.
Steroïden en illusies
De afgelopen jaren heeft de wereldeconomie op steroïden geleefd. Een atleet die steroïden inneemt kan topprestaties leveren maar zal steeds grotere hoeveelheden moeten nemen om hetzelfde effect te krijgen.
Als hij door zijn voorraad heen is en gedwongen moet afkicken, zal het lichaam haar tol eisen en na enige tijd nog slechts een schaduw zijn van voor zijn glorietijd. Het potje met steroïden (gratis geld, ‘financial engineering’) is vrijwel leeg. In de VS zien we de effecten van het einde van steroïde QE3 al tot uiting komen in dalende winstgroei, dalende inflatie en afzwakkende economische groei.
De raming van BNP in het 4e kwartaal is recentelijk neerwaarts bijgesteld tot 2.2%. De Atlanta Fed heeft de groei voor heel 2015 neerwaarts bijgesteld tot 1.20%! Tijd voor een nieuw potje steroïden (QE4)?
Illusionist Draghi kraait inmiddels victorie en belooft Europa een groei van 2.10% in 2017 en een inflatie van 1.80%. Hij weet als geen ander dat een illusie meer effect heeft op de algemene opinie dan de werkelijkheid. QE wekt de illusie van nieuwe impulsen voor groei en inflatie maar wordt voornamelijk kunstmatig veroorzaakt door ‘frontrunning’ in financiële waarden en door ‘financial engineering’.
Plumpudding
Na verloop van tijd zijn de effecten van financiële steroïden uitgewerkt. Als een boemerang komt het QE effect dan terug in de vorm van verstikking van de echte economie. Gezien de recente ontwikkeling in de VS, en eerder al in Japan, ga ik ervan uit dat, na een kleine opleving in de groei en inflatie in Europa, deze aan het eind van het jaar weer als een plumpudding zal inzakken.
Volgens Draghi, Yellen, Kuroda zijn we allemaal rijker dan voor de grote recessie van 2007 echter dit is alleen maar schone schijn. De steroïden zijn bijna op en dat betekent voor de toekomst minder groei, die tot nu gemaskeerd wordt door stijgende aandelenkoeren, en lagere winsten kunstmatig hoog gehouden door ‘buybacks’ en andere financiële trucjes.
De centrale banken hebben door het stimuleren van schulden de consumptie een tijdelijke impuls gegeven maar wel met een hoog prijskaartje voor de toekomst. Die rekening zal binnenkort betaald moeten worden.
Ik vertrek deze week voor een reis van 6 weken door diverse landen in Azië. Mijn volgende column verschijnt begin mei. Volgens mijn analyses naderen we een kruispunt op de financiële markten. U kunt via deze link gratis het uitgebreide beleggingsrapport Brains & Analysis van vorig weekend downloaden.
Start met Automatisch Beleggen
Het was feest op de financiële markten in de maand april. Beleggers keken al vooruit naar de periode van herstel na het einde van de coronacrisis.
De Europese elektriciteitsmarkt blijft in beroering, maar de recordprijzen houden niet alleen de consument in spanning.
Buitenlandse beleggers liepen er tegen te hoop. Ze hadden er een hekel aan, dat de Japanse corporates maar op hun geld bleven zitten in plaats van het terug te geven aan de belegger.
Na de oplaaiende angst voor inflatie lijken markten nu in een diepe sluimer terecht gekomen.