Een paar jaar geleden leek het of Turkije in de neerwaartse spiraal van Europa mee getrokken zou worden. Geen belegger durfde in de Lire te zitten. De Turken hadden namelijk een tekort op de lopende rekening en intern leek er nogal wat te schorten aan het monetair beleid.
Het tegendeel is gebleken. Van heel Europa presteert Turkije verreweg het beste. Vorig jaar groeide de economie met 8,5 procent en het jaar daarvoor met 9 procent. Wat deed Turkije zo veranderen? De Turkse regering heeft onder andere een conservatievere houding aangenomen ten opzichte van de liquiditeit van de centrale bank en de rest van de bankensector. Daarnaast is zij kritisch geweest ten opzichte van zichzelf en is de inflatie beteugeld.
Met de strategische positie tussen Europa en Azië en het Midden-Oosten heeft Turkije de ideale positie als handelsland. Tevens kent het land een jonge, moderne bevolking die zelf in Turkije blijft geloven. Waar de Nederlanders het afgelopen decennium nog maar weinig fiducie in hun eigen economie en vooruitzichten lijken te hebben, blijft het consumentenvertrouwen in Turkije stijgen.
Volgens recente cijfers zit 9,1 procent van de Turkse beroepsbevolking zonder werk. Waarschijnlijk ligt dit percentage in werkelijkheid lager. In Turkije, net als in andere Zuidelijke landen, tiert het grijze circuit nog welig. Daarom zou het zo maar kunnen dat veel meer mensen buiten de officiële cijfers om voor het brood op de plank zorgen. Met een verwachte groei van 4 procent voor zowel dit als volgend jaar zal het met Turkije heel wat beter gaan dan met haar Westerse buren.
De Turkse financiële sector is veelbelovend. Naast het feit dat internationale financials hun positie in Turkije versterkt hebben, zijn de Turkse banken, die bovendien nog aan Islamitisch financieren doen, sterk in volume gegroeid. Bij Islamitisch financieren is het in rekening brengen van rente verboden.
De regels voor Islamitisch financieren zijn inmiddels versoepeld en wat blijkt? Turkije ontvangt een recordbedrag aan financiering vanuit de hele Arabische wereld. Oliesjeiks uit de omliggende landen hebben wel interesse in de nieuwe mogelijkheden in Turkije. Daarop inspelend heeft de Turkse overheid onlangs voor het eerst Islamitische staatsobligaties, de zogenaamde ‘sukuk’, uitgegeven. Met deze, ook buiten het Midden-Oosten hoog gewaardeerde obligaties, zijn veel (vooral islamitische) beleggers aangetrokken. Turkije krijgt zo meer toegang tot financiële middelen en kan beginnen met structurele verbeteringen. Eind juni verhoogde Moody’s de kredietstatus van Turkije. Wanneer meer kredietbeoordelaars de kredietstatus verhogen, wordt een verlaging van de rente verwacht en worden Turkse staatsobligaties nog aantrekkelijker.
Dit jaar nog werd het 400-jarig bestaan van de handelsrelatie tussen Turkije en Nederland gevierd. Nederlandse ondernemers zien mondjesmaat wel brood in de handel met en in Turkije, maar stuiten vaak nog op handelsbarrières qua regelgeving, cultuur en onbegrip. Hoe graag sommige politici ons ook anders willen doen geloven, Turkije behoort toch echt tot de ontwikkelde landen, iets wat we over het meer dichtbij gelegen Griekenland niet (meer) kunnen zeggen. Het land heeft een ambitieus en goed gestructureerd bedrijfsleven. Multinationals als General Electric, Philips, Pepsi, 3M en Unilever hebben daar het licht allang gezien. Topman René van der Bruggen van Imtech benadrukte niet zo heel lang geleden nog de enorme groeimogelijkheden die Turkije voor zijn onderneming heeft.
Voor de Turken is het nu zaak om goede structurele investeringen te doen om zo de fundamenten voor een voortzetting van de interne groei te leggen. Veel beleggers lijken Turkije te willen mijden. Toch zijn er heel veel kansen op dit gebied, waarvan het risico te overzien lijkt en de groeipotentie groot is. Als u hier geen (Turks) brood in ziet…
Martine Hafkamp
Fintessa Vermogensbeheer
is er ook India’s brood?