Beoordeling Skagen Kon-Tiki Fund

Afgelopen week schreef Jan-willem Nijkamp al over de outperformance van de opkomende markten ten opzichte van bijvoorbeeld Europa. Landen als Brazilië en met name China en India ontwikkelen langzaam aan een eigen binnenlandse markt en zijn steeds minder afhankelijk van de grote, gevestigde economieën.

Het fondshuis Skagen speelt in op deze trend en belegt op een ‘eigenwijze’ manier in bedrijven die direct of indirect actief zijn op de wereldwijde opkomende markten. U weet inmiddels dat wij geen liefhebbers zijn van beleggingsfondsen en u weet inmiddels ook waarom. Toch zijn er gelukkig positieve uitzonderingen in de regel; fondshuizen die er wel in slagen om de index te verslaan. Zo’n fonds is Skagen Kon-Tiki.

Fondsinformatie
Fonds: Skagen Kon-Tiki Fund
ISIN-code: NO0010140502
Notering: In Noorse Kronen.

Type belegging: mandje van circa 90 aandelen in bedrijven die direct of indirect actief zijn in de wereldwijde opkomende markten.

Doelstelling: Middels een actief beheerde portefeuille een zo hoog mogelijk rendement halen bij een zo laag mogelijk risico.

Toegevoegde waarde: Een structurele outperformance behalen ten opzichte van de MSCI Emerging Markets Index.

Verhandelbaarheid: Het fonds is genoteerd in Luxemburg en is één keer per dag tegen NAV verhandelbaar.

Dividend: Het dividend wordt niet uitgekeerd.

Het fondshuis Skagen
Het Noorse fondshuis Skagen is met name bekend van het Global Fund. Een zogenaamd absolute return fonds dat zich niet bezighoudt met een index of tracking error maar gewoon de aandelen probeert te selecteren waar zij brood in zien. Dat leidde tot uitstekende resultaten, maar ook in 2008 leden zij, net als bijna alle fondsen, een pijnlijke nederlaag (bijna 7% onder de benchmark). Maar Skagen is op de weg terug en doet weer goede zaken.

Skagen beheert 3 aandelenfondsen en 2 obligatiefondsen. De goede prestaties hebben een behoorlijke instroom aan geld tot gevolg gehad de afgelopen jaren. Daardoor kon het fondshuis bijna exorbitant hoge vergoedingen vragen die uitkwamen boven de 3%. Maar ook bij Skagen hangt de crisis als een donkere wolk boven de kantoren. Dit heeft tot gevolg gehad dat per 1 juli van dit jaar de beheervergoedingen zijn verlaagd. Voor het Kon-Tiki fonds betekende dit een verlaging van 2,5% naar 2% per jaar. Het management noemde als reden ‘dat het goedkoper is een groot fonds te managen dan een klein fonds’ omdat het totale belegbare vermogen is gegroeid tot circa 2,1 miljard euro.

Wij weten wel beter. Er is een flinke uitstroom tot stand gekomen uit de beleggingsfondsen. Veel geld gaat naar de indexfondsen. Beleggers zijn er niet meer van overtuigd dat beleggingsfondsen op langere termijn beter presteren dan de index. Kosten frustreren het rendement en succes kan leiden tot hoogwaan; kijk maar naar Fortis OBAM. Het is de vraag of het Skagen Kon-Tiki fonds, dat dus flink uit haar jasje is gegroeid, de komende jaren haar goede prestaties kan continueren.

De selectie
De fondsmanagers van het Skagen Kon-Tiki Fonds zijn echte stockpickers. Het fonds heeft wel recent een draai gemaakt van smal-cap waarde aandelen naar large-cap groei aandelen. De portefeuille bestaat momenteel uit ruim 90 aandelen, waarvan de top 10 circa 50% van het totaal uitmaakt. Tot 50% mag worden belegd in aandelen uit de opkomende landen zelf. De rest wordt belegd in aandelen van bedrijven die zaken doen met de opkomende landen. Ruim 30% wordt momenteel belegd in Azië (exclusief Japan) en 18% in Zuid-Amerika (Brazilië). Er wordt nu zelfs belegd in Kenia en de Oekraïne. U zult begrijpen; het risicoprofiel is zeer hoog. Beleggen in dit fonds is als een wilde achtbaanrit.

De kosten
We hebben al even de kosten de revue laten passeren. Over 2008 rapporteert het fondsmanagement liefst 3% aan kosten, exclusief de transactiekosten. Er wordt helaas geen omloopsnelheid gemeld, maar de werkelijke kosten zullen over 2008 ongetwijfeld nog hoger zijn uitgekomen. Skagen hanteert een performance fee als zij beter presteren dan de benchmark (bij Kon-Tiki is dat de MSCI Emerging Markets Index). Aardig is dat zij kosten in mindering brengen op het fonds indien zij slechter presteren dan de benchmark.

De prestaties
Het moet gezegd; de prestaties van het Skagen Kon-Tiki Fonds zijn indrukwekkend. Vanaf de start in april 2002 zijn zij er elk jaar in geslaagd de benchmark te verslaan, ondanks de hoge kosten. Met name de focus op energiegerelateerde aandelen en het wegblijven uit de financiële sector heeft het fonds geen windeieren gelegd.

De 5-sterren rating van Morningstar zegt ons eigenlijk niets; we hebben het hier puur over een kwantitatieve beoordeling, maar de AAA-rating van Standard & Poors, die na een recente wisseling van de wacht is gehandhaafd, mag gezien worden. Deze beoordeling is namelijk een kwalitatieve beoordeling.

Transparantie
Het fondshuis rapporteert zeer frequent en alle informatie is eenvoudig te vinden. De gehele portefeuilles van de fondsen worden weergegeven. De kosten en risico’s staan duidelijk omschreven.

Leesbaarheid rapportages/website
De website is helder en overzichtelijk en bevat ook een Nederlands gedeelte.

Afweging

Pluspunten
– Uitstekend trackrecord fondshuis
– Kwalitatief goed management
– Beter rendement dan de benchmark
– Absolute return strategie

Minpunten
– Beperkte spreiding in aandelen
– Hoge kosten
– Fonds heeft grote omvang (2,1 miljard euro)
– Valutarisico door notering in NOK

Conclusie: Door de uitstekende performance de afgelopen jaren geven wij, ondanks de hoge kosten en de notering in Noorse Kronen, het fonds het voordeel van de twijfel.

Ondergetekende heeft geen positie in dit fonds. De redactie heeft geen posities in de genoemde effecten. Op dit artikel is onze disclaimer van toepassing.

Patrick Bontje
Vermogensadviseur bij TOP Capital

Gratis e-mail alert van De Kritische Belegger

Wilt u op de hoogte blijven van de nieuwe productbeoordelingen? Meldt u zich dan aan voor de gratis e-mail alert service. Klik hier