Een opvallend aspect van de crisis van de jaren dertig van de vorige eeuw was, dat deze periode de definitieve doorbraak betekende voor nieuwe technologieën en industrieën. De bekendste voorbeelden zijn de elektriciteit en de auto-industrie. Zal over enkele decennia blijken dat de huidige crisis ook de bakermat is geweest van een reeks nieuwe technologieën en of industrieën? Veel politici en beleidsmakers hopen en verwachten dat de huidige crisis de definitieve doorbraak zal betekenen van de ‘groene’ economie met de daarbij behorende technologieën en industrieën.
Clean energy
Een belangrijke tak van sport binnen de groene economie moet de clean energy worden. De voordelen van clean energy zijn duidelijk. Het helpt het milieu, het doet wat aan de opwarming van de aarde, maakt het westen minder afhankelijk van het politiek instabiele Midden Oosten en – last but not least – kan een bron zijn van nieuwe welvaart en werkgelegenheid.
In feite moet schone energie de basis van de nieuwe groene economie gaan vormen. Het is daarom niet vreemd dat wereldwijd overheden en bedrijfsleven bereid zijn om diep in de buidel te tasten om de potentie van deze clean energie ten volle te benutten.
Er is als het ware een race gestart tussen landen en continenten om als eerste de vruchten van mogelijke commerciële producten te plukken De vraag is wie op dit moment de leiding heeft in deze marathon en wie op dit moment de mooiste perspectieven heeft.
De cijfers
Investeren in clean energy beperkt zich niet tot enkele landen of een of twee werelddelen. Het is een wereldwijde aangelegenheid. Dat is weer een tikje overdreven want 90% van alle investeringen vallen neer in de G20 landen. In 2009 beliepen investeringen een bedrag van $ 162 miljard, wat bijna 7% minder was dan in 2008. Dat klinkt misschien teleurstellend, maar de investeringen in olie en gas daalden afgelopen jaar met bijna 20%.
Waarschijnlijk zal 2009 een dip blijken in een lange reeks jaren van groeiende investeringen, want voor 2010 is alweer een groei van 25% gecalculeerd, althans volgens Bloomberg New Energy Finance. Die groei zal vooral te danken zijn aan de overheid. Overheden hebben de afgelopen jaren een bedrag van maar liefst 184 miljard vrijgemaakt voor stimulering van deze sector en het leeuwendeel van dit bedrag zal pas in 2010 en 2011 de markt bereiken.
Het duurt dus nog enkele jaren voordat de effecten van deze reusachtige inspanning daadwerkelijk te meten zijn. De private markt liet het de afgelopen jaren duidelijk afweten. Bedroegen private investeringen in de vorm van bijvoorbeeld een beursgang in 2007 nog $ 23 miljard, in 2009 was dat bedrag nagenoeg gehalveerd. Hetzelfde beeld rijst op bij de inzet van durfkapitaal. De beschikbaarheid ervan daalde in 2009 met maar liefst 43% tot een waarde van $ 6,4 miljard.
En de winnaar is…..
Zoals gezegd was 2008 een slecht jaar voor clean energy en ook de uitkomsten over het eerste kwartaal 2009 waren niet erg bemoedigend. In de drie overige kwartalen gingen de investeringen weer in een rap tempo omhoog. De lijst van landen die zwaar investeren in clean energy werd in 2009 niet aangevoerd door VS, maar door China. Dat land investeerde in 2004 bijna 35 miljard in clean energy.
De VS investeerden afgelopen jaar ‘slechts’ $18,6 miljard, ruim 40% minder dan in het rampjaar 2008. De cijfers voor de VS zouden er nog dramatischer uitgezien hebben als er geen American Recovery and Reinvestment Act was geweest.
Hoe doet de Europese Unie het? Dit continent afficheert zich graag als het deel van de wereld waar de ‘groene economie’ daadwerkelijk vorm krijgt. Bij wijze van uitzondering maakt de EU in dit opzicht zijn pretenties waar. In 2009 bedroegen de investeringen ruim $ 40 miljard. Koploper binnen de EU is het Verenigd Koninkrijk met $ 11,2 miljard. Een goede tweede is Spanje met ruim $ 10 miljard. Duitsland volgt deze koplopers op eerbiedige afstand met een bedrag van $ 4,3 miljard.
Nederland komt niet voor in de lijst van top tien investeerders. Op zich is dat niet zo vreemd, want Nederland is een klein land. Maar Nederland komt ook niet voor in de lijst van landen die hun investeringen in ‘clean energy’ het snelst lieten groeien. Dat lijstje wordt (verrassend!) aangevoerd door Turkije. Daar groeiden de investeringen de afgelopen vijf jaar met 178%. Brazilië en China zijn tweede met een groei van 148% en op plaats vier komt het eerste westerse land en dat is opnieuw het Verenigd Koninkrijk met een groei van 127%. Nederland maakt vooralsnog zijn pretentie op het gebied van clean energy absoluut niet waar.
Wat onderscheidt de winnaars van dit moment van de achterblijvers? Het belangrijkste onderscheid is dat landen als China, Brazilië, maar ook Spanje en Duitsland een duidelijk beleid hebben geformuleerd. Er zijn concrete doelstellingen geformuleerd en er is een investering- en stimuleringsbeleid in de steigers gezet. Zo wil Brazilië de belangrijkste producent en leverancier worden van bio-ethanol.
Waar gaat al het geld heen?
Ondanks de inspanningen van Brazilië vielen in 2009 de investeringen in biobrandstof behoorlijk terug. Biobrandstof kampt met een milieuonvriendelijk imago en dat is met wind en zon bepaald niet het geval. In 2009 ging meer dan 50% van de wereldwijde investeringen naar windenergie. De laatste is eigenlijk al bijna een gearriveerde technologie die prijstechnisch steeds concurrerender wordt. Hoewel de investeringen in zonne-energie in 2009 behoorlijk achterbleven bij die in windenergie, zijn de verwachtingen niettemin hooggespannen. Ook in dit geval gaan de prijzen snel omlaag en de verwachting is dat de zogeheten thin-film technologieën voor een forse groeispurt gaan zorgen in de komende jaren.
Van al het geld dat in de richting stroomt van de ‘clean energy’sector gaat 80% op aan de uitbouw van de infrastructuur, de uitbouw van capaciteit. Het meeste geld ging op aan de bouw van windparken op land. China is hier koploper. Binnen de EU investeert vooral het Verenigd Koninkrijk in windparken op zee. Voor windenergie geldt dat het als eerste clean energy segment in de industriële fase is terechtgekomen. De groene economie begint daadwerkelijk vorm te krijgen.
Verwachte IPO’s in de VS in 2010 en 2011
Codexis Biofuels and Biomaterials, Advanced Enzymes
www.codexis.com
Fallbrook Technologies High-efficiency transmission
Solyndra Solar PV, CIGS
Tesla Motors Electric Vehicles, Automobiles
Amyris Biotechnologies Synthetic biology for jet fuel,
industrial chemicals, and biodiesel
BrightSource Energy Concentrated Solar Power
Miasolé Solar PV, CIGS
Silver Spring Networks Smart Grid, Networking
Dr. C.A.M. Wijtvliet
De auteur is zelfstandig gevestigd analist. Hij schrijft over uiteenlopende onderwerpen die de beleggingswereld raken. Daarnaast geeft hij lezingen en presentaties.
Informatie: corwijtvliet@dekritischebelegger.nl
Bezoek ook ons forum en discussieer actief mee. Klik hier
