Wat heb je nog te kiezen als het gaat om je “geld voor later”, je pensioen? U heeft weinig keus.
- Er wordt collectief opgebouwd via de werkgever bij een pensioenverzekeraar naar keuze van de werkgever, of
- verplicht in een bedrijfs(tak)pensioenfonds.
Jarenlang klopten we ons op de borst: het Nederlandse pensioensysteem was de onbetwiste nummer 1 van de wereld. In april 2013 werden echter voor het eerst sinds mensenheugenis de pensioenuitkeringen van miljoenen Nederlanders gekort. We werden wakker uit de droom. Het ingehouden bedrag kan aanzienlijk oplopen en bedraagt voor veel pensioengerechtigden meer dan 5%. Pijnlijke maatregelen die van bovenaf collectief opgelegd werden, waardoor bij gepensioneerden een gevoel van onmacht en onrechtvaardigheid ontstond. De tweets,blogs,opiniebladen en discussieprogramma’s draaiden op volle toeren. Onzekerheid rondom het pensioen. Gecombineerd met de trend om het heft in eigen handen te nemen en de vraag rijst of dit collectieve systeem nog wel beantwoordt aan de vraag.
Uit onderzoek van Alex Vermogensbank blijkt dat 75% van de beleggers de voorkeur geeft aan het opbouwen van het pensioen in eigen beheer boven de geldende collectieve opbouw. Zelfs 25% geeft daar zelfs bij aan dat te prefereren terwijl daarvoor niet dezelfde fiscale voordelen gelden als bij een collectieve opbouw. Deze percentages geven een enorme sprong aan in de wens om het pensioen in eigen hand te nemen; in een onderzoek van Nationale Nederlanden een jaar geleden gaf 33% van de Nederlanders te kennen het pensioen zelf te willen regelen.
Nieuwe cijfers illustreren: tijd om de polder anders in te richten
De meeste particuliere beleggers ontfermen zich liever zelf -al dan niet met hun adviseur- over hun financiële toekomst. Dat een kwart zelfs bereid is om fiscale voordelen bewust links te laten liggen, is al helemaal opvallend. Kennelijk denken mensen dat opbouw in eigen beheer zekerder is en tot betere resultaten zal leiden dan opbouw bij de pensioeninstituten die hier hun dagtaak van hebben gemaakt, zelfs als de wedstrijd in het nadeel van de individuele belegger begint. Een gedachte waarin ik mee kan gaan.
Dergelijke cijfers bewijzen dat ‘de polder’ nog eens moet kijken naar de gedwongen winkelnering van collectieve pensioenopbouw. De angst dat mensen geen pensioen meer opbouwen als het niet gedwongen is, betekent niet onherroepelijk dat het pensioen dan maar collectief opgebouwd moet worden. Het traditionele Nederlandse pensioenfonds kampt bovendien met een zogeheten ‘prisoner’s dilemma’. Werkgevers roepen op grote schaal dat het huidige model niet langer houdbaar is. Maar zodra zij besluiten om het roer om te gooien impliceert deze beslissing dat het bestaande fonds niet langer gevoed wordt met nieuwe premies en dat er een situatie ontstaat waarop het interen op de vermogens nabij is. Hiermee jagen zij de werknemers en vakverenigingen tegen zich in het harnas.
Het is zeer wel mogelijk om burgers te verplichten jaarlijks een bepaald percentage van het inkomen voor pensioen te reserveren, maar ze daarbij wel de vrijheid te gunnen om zelf te bepalen hoe en waar dat pensioen wordt opgebouwd. Het bewijs dat het werkt, is inmiddels geleverd in Denemarken. Daar ligt het beleggingsrisico, en dus de uiteindelijke hoogte van het pensioen, direct bij de deelnemer. Iedere werknemer in Denemarken spekt gedurende zijn loopbaan zijn eigen pensioenpot en belegt deze volgens het ‘lifecycle’-systeem. De kracht van dit model schuilt in de eenvoud.
De steeds grotere behoefte om de pensioenopbouw in eigen hand te nemen in combinatie met het bewijs van dit Deense systeem, zou wel eens de gouden uitweg kunnen zijn. Een scenario waarin de overheid wetgeving en fiscale regels opstelt waardoor iedere Nederlander verplicht wordt voortaan zelfstandig zijn pensioen op te bouwen, voorkomt dat de ene generatie wordt opgezadeld met de kosten van de andere.
Henk Folkers
http://www.findeaal.nl/
Start met Automatisch Beleggen
Wil je een mooi geldbedrag nalaten aan je kinderen of kleinkinderen? Waar ze geen hoge belastingen over betalen?
De superrijken hebben meer rijkdom dan ooit tevoren. Dit komt vooral door de stijging op de aandelenmarkten van de afgelopen maanden.
Bijna de helft van de Nederlandse huishoudens heeft voldoende financiële buffers om te beleggen in plaats van te sparen, terwijl zij dat niet doen.
Het aantal vrouwelijke beleggers neemt snel toe. Van de vrouwelijke beleggers die deelnamen aan de wereldwijde survey is 48% in de afgelopen twee jaar ingestapt.
