Crisis ziet niemand aankomen?

Telkens na een zware aandelencorrectie moet ik lijdzaam aanhoren hoe banken, pensioenfondsen en traditionele vermogensbeheerders de tientallen procenten verlies van hun cliënten uitleggen met uitspraken als; “tsja, niemand kon die crisis zien aankomen”.

Nee, zo΄n crisis ziet niemand aankomen dat klopt, maar dat betekent niet dat je daarmee hebt afgetimmerd dat de pensioenen en spaargelden forse verliezen hebben opgelopen tijdens jouw wacht. Als je als beurshandelaar zwaar verloor en jezelf op deze manier verklaarde stond je de volgende dag op straat. Er zijn immers voldoende maatregelen, signalen en indicatoren op basis waarvan je verliezen tijdens een aandelencorrectie flink kunt beperken.

Op de weg letten!

Hoe kun je behalve in je achteruitkijkspiegel te constateren dat je door de berm rijdt, ook wat door je voorruit zien? Ja, in de auto is dat heel normaal; namelijk goed kijken en opletten. Toen de Twintowers geraakt werden zat de gehele beursvloer short, een aanslag is natuurlijk nooit een goed signaal voor aandelenkoersen. De banken echter scharen dit onder ΄onvoorziene omstandigheden΄ en lieten de aandelenposities vrolijk ongedekt staan.

Op 1 oktober 2007 op de voorpagina van het FD, benoemde Alan Greenspan de Huizencrisis als de ergste crisis ooit. En ΄hij΄ kon het als geen ander weten. Een signaal op de voorpagina, hoe duidelijk wil je ze hebben? 

Indicatoren

Behalve fundamentele signalen zijn er kwantitatieve indicatoren waarmee je kunt constateren dat je in een aandelencorrectie zit. De meeste professionele beurshandelaren gebruiken bijvoorbeeld indicatoren als de MACD of DMI waarnaar al zoveel wetenschappelijk onderzoek is gedaan om de betrouwbaarheid ervan vast te stellen dat je ze niet onbesproken kunt laten.

Bijvoorbeeld het onderzoek van Bloomberg, dat onderzocht hoe een aantal kwantitatieve indicatoren je door de kredietcrisis 2007-2009 hadden geloodst. De Macd en DMI bleken conform eerdere onderzoeken de meest betrouwbare indicatoren op basis waarvan je zelfs een positief rendement had behaald tijdens de kredietcrisis.

Stoplichten op rood en toch doorgaan?

Ook nu tijdens de naweeën van de kredietcrisis hoor ik geijkte uitspraken als “Dit had niemand zien aankomen”of “achteraf is het natuurlijk makkelijk praten”. Welnu, waren er dan echt geen signalen aan het begin van de kredietcrisis? Die er op duiden dat je alles wilde behalve aandelen? Ik heb er een paar opgesomd uit de het laatste kwartaal van 2007:

Verkoopsignalen uit het laatste kwartaal 2007:

• Alan Greenspan: “Huizencrisis is de ergste ooit”(Hij kon het weten. Krant heb ik bewaard);
• De Nederlandsche Bank: “De financiële stabiliteit in Nederland is minder gunstig dan een half jaar geleden”
• ECB: heeft 534 miljard euro aan liquiditeiten verstrekt, om bancaire wereld overeind te houden;
• IMF: “Crisis zal nog enkele maanden aanhouden”;
• Goldman Sachs: “Totale schade als gevolg van de crisis rond de subprime-leningen zou kunnen oplopen tot $ 1200 miljard”;
• Northern Rock: zwaar in de problemen, faillissement dreigt.;
• MACD-wekelijks: geeft verkoopsignaal tot in maart 2008 en vanaf juni- tot december 2008;
• DMI-wekelijks: geeft onophoudelijk verkoopsignaal tot juni 2009;
• De Amerikaanse regering: kondigde wetgeving aan om huiseigenaren te redden van gedwongen verkoop;
• Voor nog vijf kantjes signalen verwijs ik naar een tijdslijn in Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Tijdlijn_van_de_kredietcrisis .

Kwalijke zaak toch?

Het lijkt er op dat er toch wel voldoende zaken waren om je als ΄professional΄ zorgen over te maken. Met een flink aantal verkoopsignalen toch flink in aandelen blijven beleggen, lijkt dan toch onverklaarbaar. Toch bleven de “heren Directie” traditioneel vermogensbeheer en banken, van mening “dat het allemaal wel goed zou komen” en er nog wel wat eigen producten bij konden.

Achteraf met de cliënt vaststellen dat er een crisis is geweest en daardoor nou eenmaal zwaar verlies word geleden is natuurlijk flauwe kul. Er zijn voldoende signalen, indicatoren en veiligheidsmaatregelen waarmee verliezen flink kunnen worden beperkt.

Eerste spelregels Portefeuillebeheer

Net als in het verkeer, waar bestuurders een stuk minder netjes rijden na het rijexamen, zijn ook portefeuille managers een stuk slordiger gaan beleggen. Laat ik daarom die eerste spelregels bij het beheren van portefeuilles weer eens wat opfrissen.

Om te beginnen is een heldere Asset Mix natuurlijk essentieel om in te schatten waar je risico loopt. Zorg altijd voor een zeer uitgebreide spreiding, blijf defensief en houdt de transactiekosten laag, dan spelen die geen rol bij de beslissingen. Beleg nooit in producten die niet 100% inzichtelijk zijn, liever helemaal geen producten. Gebruik tevens het gezonde verstand bij de beslissing om wél of niet in aandelen te beleggen, veel situaties spreken voor zich.

Let op indicatoren zoals de MACD of DMI, deze zijn zeer betrouwbaar. Let ook op indicaties die worden gegeven door centrale banken of andere overheidsorganen. Hanteer stoplosses (ondergrenzen) waaronder je gewoon even tijdelijk uitstapt om de situatie aan te kijken, instappen kan altijd weer. En de laatste wellicht belangrijkste: luister nooit naar zogenoemde beursgoeroe΄s….

Roger Broekhuizen
Helliot Vermogensbeheer

Wilt u op de hoogte blijven van de laatste berichten en opinies van De Kritische Belegger?

Abonneer u dan op onze gratis e-mail alert service.KLIK HIER