Water vormt een van de meest essentiële bronnen voor het leven op aarde, maar wordt in toenemende mate schaars en bedreigd door verschillende factoren. Sommige landen kampen met zo’n ernstig watertekort dat ze bijna zonder zitten. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor hun bevolking, economie en veiligheid. In dit artikel worden de landen belicht die het meest getroffen worden door waterstress, de oorzaken en gevolgen ervan, en mogelijke oplossingen. Daarnaast wordt uitgelegd waarom investeren in water een verstandige keuze kan zijn.
De Omvang van Waterstress
Nieuwe gegevens uit de Aqueduct Water Risk Atlas van WRI laten zien dat elk jaar 25 landen, waarin een kwart van de wereldbevolking woont, te maken krijgen met extreem hoge waterstress. Deze landen putten regelmatig bijna hun volledige beschikbare watervoorraad uit. Bovendien leeft minstens 50% van de wereldbevolking, oftewel ongeveer 4 miljard mensen, minstens één maand per jaar onder omstandigheden van zeer grote waterschaarste.
Impact op Levensonderhoud en Samenlevingen
Leven met dit niveau van waterstress brengt levens, banen, voedsel- en energiezekerheid in gevaar. Water is van cruciaal belang voor het telen van gewassen, veeteelt, elektriciteitsproductie, het handhaven van de menselijke gezondheid, het bevorderen van rechtvaardige samenlevingen en het realiseren van de wereldwijde klimaatdoelstellingen. Als er geen verbeterd waterbeheer komt, zullen de bevolkingsgroei, economische ontwikkeling en klimaatverandering de waterstress verder verergeren.
Wat veroorzaakt de mondiale waterstress?
Wereldwijd overstijgt de vraag naar water vaak het beschikbare aanbod. Sinds 1960 is de vraag wereldwijd meer dan verdubbeld. Deze toegenomen vraag is vaak het gevolg van groeiende bevolkingen en industrieën, zoals geïrrigeerde landbouw, veeteelt, energieopwekking en productie. Tegelijkertijd kunnen een gebrek aan investeringen in waterinfrastructuur, niet-duurzaam watergebruikbeleid of toenemende variabiliteit als gevolg van klimaatverandering allemaal de beschikbaarheid van water beïnvloeden.
Waterstress, gedefinieerd als de verhouding tussen de vraag naar water en het duurzame aanbod, meet de concurrentie om lokale watervoorraden. Hoe kleiner het verschil tussen vraag en aanbod, hoe kwetsbaarder een locatie is voor watertekorten. Een land dat te maken heeft met “extreme waterstress” gebruikt minstens 80% van het beschikbare aanbod, terwijl “hoge waterstress” betekent dat 40% van het aanbod wordt aangesproken.
Zonder interventie, zoals investeringen in waterinfrastructuur en verbeterd waterbeheer, zal de waterstress blijven toenemen, vooral in regio’s met snelgroeiende bevolkingen en economieën.
Welke landen worden geconfronteerd met de ergste waterstress?
Uit onze gegevens blijkt dat 25 landen momenteel jaarlijks worden blootgesteld aan extreem hoge waterstress, wat betekent dat ze meer dan 80% van hun hernieuwbare watervoorziening gebruiken voor irrigatie, veeteelt, industrie en huishoudelijke behoeften. Zelfs een kortstondige droogte zorgt ervoor dat deze plaatsen zonder water dreigen te komen te zitten, wat regeringen er soms toe aanzet de kranen dicht te draaien. We hebben dit scenario al op veel plaatsen in de wereld zien gebeuren, zoals in Engeland , India , Iran , Mexico en Zuid-Afrika .
De vijf landen met de meeste waterproblemen zijn Bahrein, Cyprus, Koeweit, Libanon, Oman en Qatar. De waterschaarste in deze landen wordt vooral veroorzaakt door een laag aanbod, in combinatie met de vraag vanuit huishoudelijk, agrarisch en industrieel gebruik.
De regio’s met de meeste waterproblemen zijn het Midden-Oosten en Noord-Afrika, waar 83% van de bevolking wordt blootgesteld aan extreem hoge waterstress, en Zuid-Azië, waar 74% wordt blootgesteld.
De situatie staat op het punt te verslechteren
Tegen 2050 zullen naar verwachting nog eens 1 miljard mensen met extreem hoge waterstress leven, ook al beperkt de wereld de mondiale temperatuurstijging tot 1,3 tot 2,4 graden Celsius in 2100, een optimistisch scenario.
De mondiale vraag naar water zal naar verwachting tegen 2050 met 20% tot 25% toenemen, terwijl het aantal stroomgebieden dat te maken krijgt met grote jaar-op-jaar variabiliteit, of een minder voorspelbare watervoorziening, naar verwachting met 19% zal toenemen. Voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika betekent dit dat 100% van de bevolking in 2050 met extreem hoge waterschaarste zal leven . Dat is niet alleen een probleem voor consumenten en waterafhankelijke industrieën, maar ook voor de politieke stabiliteit. In Iran bijvoorbeeld veroorzaken tientallen jaren van slecht waterbeheer en niet-duurzaam watergebruik voor de landbouw al protesten – spanningen die alleen maar zullen toenemen naarmate de waterstress verergert.
De vraag naar water explodeert in Afrika; in de rijkere landen stagneert
De grootste verandering in de vraag naar water tussen nu en 2050 zal plaatsvinden in Sub-Sahara-Afrika. Hoewel de meeste landen in het ten zuiden van de Sahara gelegen deel van Afrika op dit moment niet met extreem watertekort kampen, groeit de vraag daar sneller dan in welke andere regio ter wereld dan ook. Tegen 2050 zal de vraag naar water in Sub-Sahara-Afrika naar verwachting met 163% omhoogschieten – vier keer zo snel als in Latijns-Amerika, de op een na hoogste regio, waar naar verwachting de vraag naar water met 43% zal toenemen.
Deze toename van het watergebruik, die vooral wordt verwacht voor irrigatie en binnenlandse watervoorziening, zou een grote economische groei in Afrika kunnen stimuleren – naar verwachting de snelst groeiende economische regio ter wereld . Inefficiënt watergebruik en niet-duurzaam waterbeheer dreigen echter ook het BBP van de regio met 6% te verlagen.
Ondertussen is de vraag naar water in de rijkere landen van Noord-Amerika en Europa stabiel gebleven. Investeringen in efficiënt watergebruik hebben bijgedragen aan het terugdringen van het watergebruik in de landen met hoge inkomens, maar het watergebruik en de afhankelijkheden reiken verder dan de nationale grenzen, en het water dat is ingebed in de internationale handel van landen met een lager middeninkomen naar landen met een hoog inkomen zal in toenemende mate bijdragen aan het terugdringen van het waterverbruik. toenemende waterstress in lage- en lagere-middeninkomenslanden .
Waterstress kan de economieën en de landbouwproductie ernstig ontwrichten
De toenemende waterstress bedreigt de economische groei van landen en de voedselzekerheid van de wereld.
Volgens gegevens van Aquaduct zal in 2050 31% van het mondiale bbp – maar liefst 70 biljoen dollar – worden blootgesteld aan grote waterschaarste, vergeleken met 15 biljoen dollar (24% van het mondiale bbp) in 2010. Slechts vier landen: India, Mexico, Egypte en Turkije – zijn verantwoordelijk voor ruim de helft van het blootgestelde bbp in 2050.
Watertekorten kunnen leiden tot industriële onderbrekingen, energiestoringen en productieverliezen in de landbouw – zoals we al zien in India , waar een gebrek aan water om thermische centrales tussen 2017 en 2021 te koelen resulteerde in 8,2 terawattuur aan verloren energie – of genoeg elektriciteit om zal vijf jaar lang 1,5 miljoen Indiase huishoudens van stroom voorzien. Het niet implementeren van een beter waterbeheerbeleid zou volgens de Global Commission on Adaptation tegen 2050 kunnen resulteren in een verlies van het BBP in India, China en Centraal-Azië van 7% tot 12% , en 6% in een groot deel van Afrika.
Ook de mondiale voedselzekerheid is in gevaar. Nu al heeft 60% van de geïrrigeerde landbouw in de wereld te kampen met extreem hoge waterstress, met name voor suikerriet, tarwe, rijst en maïs. Maar om in 2050 naar verwachting 10 miljard mensen te voeden, zal de wereld 56% meer voedselcalorieën moeten produceren dan in 2010 – en dat allemaal terwijl ze te maken krijgt met toenemende waterstress en klimaatgerelateerde rampen zoals droogtes en overstromingen.
Waarom beleggen in water een slimme zet is
Water is een van de meest essentiële bronnen voor het leven op aarde, maar het wordt ook steeds schaarser en duurder. De groeiende bevolking, de klimaatverandering, de vervuiling en de geopolitiek zorgen voor een toenemende druk op de watervoorraden. Dit betekent dat water een interessante beleggingskans biedt, omdat de vraag naar water zal blijven stijgen, terwijl het aanbod zal afnemen.
Beleggen in water betekent investeren in bedrijven die actief zijn in de watersector, zoals infrastructuur, technologie, diensten en nutsbedrijven. Voor meer diepgaande informatie over beleggen in water, verwijzen we graag naar ons uitgebreide artikel: Link naar het artikel “Beleggen in Water”.
Bron: weforum.org
