De sector Farmacie of zo u wenst de sector Life Sciences is de afgelopen jaren meer en meer onder vuur komen liggen. Vooral de vaak exorbitante hoge prijsstelling voor nieuwe en innovatieve medicijnen is de sector wereldwijd op veel kritiek komen staan. Ook is er veel kritiek op de R&D-inspanningen van de sector. Voor de buitenwacht zijn die inspanningen altijd te laag. Buitenwacht is hier een breed begrip. Het kan gaan om patiëntengroepen, toezichthouders, maar ook ontwikkelingslanden. De binnenwacht, de bedrijven zelf, kijkt echter op een andere manier naar de werkelijkheid en die is minder rooskleurig dan die buitenwacht voetstoots aanneemt. Onderzoek van bijvoorbeeld de consultants van Deloitte laat zien dat de werkelijkheid voor de sector minder vanzelfsprekend en te rooskleurig is.
Sinds 2010 doet Deloitte onderzoek naar het rendement van de interne R&D-inspanningen van een focusgroep van 12 bedrijven. De jaarlijkse uitkomsten laten een niet al te bemoedigend beeld zien. Grosso modo mag je stellen dat zelfs over een zo korte periode duidelijk wordt, dat het rendement van de inspanningen afneemt. Was dat rendement in 2010 voor de betrokken partijen nog gemiddeld 10,1%, in 2015 was dat al gedaald naar 4,1%. Die daling verrast, omdat betrokken bedrijven in die jaren steeds efficiënter zijn gaan werken. Tussen 2010 en 2015 bereikten in totaal 306 medicijnen de laatste fase van onderzoek. Die hadden op dat moment een geschatte totale omzet van $ 1,414 miljard. Uiteindelijk kregen bedrijven voor 186 medicijnen of therapieën toestemming om in de markt te zetten. Die nieuwe medicijnen vertegenwoordigen een waarde van in totaal $ 1,258 miljard.
Het slagingspercentage komt daarmee uit op 61% en dat heet een succes. Sterker nog, bedrijven lijken erin te slagen om hun efficiëntie geleidelijk te verbeteren. In 2014 kwamen maar liefst 43 nieuwe medicijnen naar de markt, een record. Een opsteker was ook, dat het verlies geleden door het beëindigen van producten in ontwikkeling daalde van gemiddeld $ 80 miljard in de voorafgaande jaren naar $ 30 miljard in 2015. Dat zijn flinke stappen voorwaarts. Daar staat echter een aantal negatieve trends tegenover. De opbrengsten per medicijn lopen gestaag terug. Piekverkopen zijn zelfs gedaald met 50%. Bedroegen de piekverkopen in 2010 gemiddeld een bedrag van $ 816 miljoen, in 2015 was daar nog $ 416 miljoen van over. Die piekverkopen dalen zo sterk om een reeks van redenen. De vergoeding voor de patiënt staat in veel landen onder druk. Er is op elk vlak toenemende concurrentie en de patiëntengroepen nemen in omvang af. Tegenover dalende opbrengsten staan echter sterk stijgende kosten. De gemiddelde kosten per medicijn zijn in dezelfde periode met meer dan 30% gestegen. Hiermee is de daling van het rendement meer dan afdoende verklaard.
Toch is het geen wetmatigheid, dat het rendement op R&D alleen maar omlaag kan, zo luidt een andere conclusie. Een vergelijking met een tweede focusgroep van vier middelgrote bedrijven laat zien dat er nog een wereld te winnen is voor de doorsnee farmaceut als het om R&D gaat. Die tweede focusgroep met een ander R&D-businessmodel leerde dat kosten per medicijn 25% lager uitvielen en dat bij een geschatte totale omzet die driemaal zo hoog was.
Wat het precieze geheim van de smid is, laat zich moeilijk raden, maar in een aantal opzichten week de tweede focusgroep duidelijk af van de eerste. Zo lag de nadruk meer op specialisatie. Succesvolle R&D betekent je toeleggen op een gespecialiseerd terrein met een duidelijk omschreven patiëntengroep. Dat wil weer niet zeggen, dat elk bedrijf op zoek moet naar een nieuw, nagenoeg onontdekt onderzoeksterrein. Het kan ook nut hebben op bekend, alledaags terrein naar nieuwe therapieën te kijken of naar nieuwe patiënten segmenten met een iets andere behandel- en medicijnbehoefte. Specialisatie vertaalt zich op den duur in een hoger rendement op de R&D-inspanningen om de doodeenvoudige reden dat de onderzoekers een steeds diepgaandere kennis van het aandachtsgebied op doen. Dat gebeurt niet als bedrijven voortdurend hun onderzoek profiel aanpassen.
Overigens leert een vergelijking tussen beide focusgroepen ook, dat size matters. Kleinere bedrijven zijn aanmerkelijk succesvoller in hun R&D dan hun wat loggere broers en zusters. Dat zal waarschijnlijk niet helemaal niet als een complete verrassing komen, maar een sluitende verklaring voor het verschil is niet te geven. Kleinere bedrijven zijn waarschijnlijker wat flexibeler, minder bureaucratisch en meer op onderzoek gericht. Misschien ook zijn ze geneigd om hulp van buitenaf te zoeken om de laatste fase van onderzoek in een succes om te zetten. Een extern handje kan op het juiste moment wonderen verrichten!
De gelukkige conclusie mag luiden, dat het rendement van R&D niet alleen nog maar kan afnemen. Het draait ook om het kiezen van het juiste businessmodel en de insteek. Een beter rendement is nodig om te voorkomen dat Life Sciences bedrijven de geldkraan voor R&D steeds verder dicht gaan draaien. Die tendens is de laatste jaren toch al zichtbaar. Natuurlijk is de hoeveelheid geld, dat naar R&D gaat, sinds het begin van de eeuw toegenomen. Percentsgewijs is dat echter niet het geval. Steeds meer bedrijven vertonen de neiging om steeds meer cash terug te geven aan aandeelhouders, hetzij in de vorm van dividenden, hetzij door terugkoop van eigen aandelen. Blijkbaar raken ze er steeds meer van overtuigd dat R&D, maar bijvoorbeeld ook acquisities niet het rendement leveren wat bedrijven als noodzakelijk beschouwen. Minder R&D betekent uiteindelijk ook een steeds minder aantrekkelijke pijplijn van nieuwe medicijnen.
Bij ER Capital zijn we ondanks alles positief gestemd over de sector Farmacie. Belangrijke overwegingen voor de het optimisme en de overweging zijn de wereldwijde vergrijzing, maar toch ook het aantrekkelijke dividendrendement. Daarnaast lijkt het erop, dat na jaren van neergang het rendement op de R&D-inspanningen weer heel voorzichtig gaat verbeteren. Dat lijkt mogelijk door een verbetering van de resulaten van onderzoek. Er is minder onderzoek dat gestaakt wordt. Daardoor neemt de succesratio toe. Ook is het mogelijk de resultaten van de R&D-inspanningen te verbeteren door aanpassingen in het model. Onze favorieten binnen deze sector zijn: Philips, Medtronic, Amgen, Biogen,Roche en Fresenius SE.
Gratis nieuwsbrief
ER Capital biedt wekelijks tips voor beleggers. Schrijf u nu vrijblijvend in op hun gratis nieuwsbrief.
Dit is een opinie van ER Capital en het mag niet worden opgevat als beleggingsadvies of uitnodiging om te gaan beleggen. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst. De redactie heeft geen positie in de genoemde effecten. Op dit artikel is onze disclaimer van toepassing.
