Banken in een post Brexit wereld

Op 24 juni gebeurde wat bijna niemand meer verwacht had. Een kleine meerderheid van de Britten stemde voor een Brexit. Die beslissing veroorzaakte politieke schokgolven in Europa en de Verenigde Staten. In Europa liggen op korte termijn belangrijke verkiezingen (Spanje, Portugal en Nederland) of referenda (Italië, Hongarije) in het verschiet. Het is heel goed denkbaar dat anti-Europa partijen door de Brexit de wind nog meer in de rug krijgen. Ook de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten worden nu met argusogen gevolgd. Een overwinning van Trump is niet langer op voorhand naar het rijk der fabelen te verwijzen.

Naast de politieke onzekerheid neemt ook weer de ongerustheid toe over het economisch herstel in Europa. In hoeverre zal de Brexit die groei negatief gaan beïnvloeden. Het zal nog wel even duren voordat de wereld meer zicht krijgt op bovengenoemde onzekerheden. In deze onzekere wereld verloren Europese banken in twee dagen tijd ongeveer € 200 miljard aan marktkapitalisatie. Aandelenkoersen daalden met 21%. Dat was de diepste val in meer dan 30 jaar. De val reikte dieper dan bijvoorbeeld op Black Monday in 1987.

De scherpe val was waarschijnlijk deels het gevolg van het groeiend optimisme in de dagen voor het referendum. Toen won de sector 14%. Bovenstaande figuur maakt tegelijk duidelijk dat de koersval voor de individuele banken sterk uiteen liep en dat niet alleen Britse banken zwaar getroffen werden. De sterk uiteenlopende dalingen onderstrepen waarschijnlijk nogmaals dat sommige banken het in het klimaat van alsmaar dalende rentes het moeilijker hebben dan andere. Vooral banken met een lage loan-deposit ratioslijken het bijzonder moeilijk te hebben. Het investeren van het surplus aan deposito’s wordt voor banken (te) duur als de kosten voor deposito’s niet verder omlaag kunnen. Daarnaast ondergraaft een surplus aan deposito’s de pricing power. Er zijn meer deposito’s beschikbaar dan er leningen zijn. Het heeft er de schijn van dat vooral Scandinavische, Nederlandse en Franse banken het minst kwetsbaar zijn in dit opzicht.

Zolang de gevolgen van de Brexit nog onduidelijk zijn zullen banken daar de negatieve gevolgen van ondervinden. Door de alsmaar dalende rente stonden koersen in 2016 al behoorlijk onder druk en dat zal niet snel veranderen totdat er meer duidelijkheid komt. Er is echter reden voor enig voorzichtig optimisme. Door de aanhoudende druk op de koersen is de Cost of Equity (vergoeding voor de belegger) voor de Europese gestegen naar 12,6%. Dat is behoorlijk fors, omdat onder normale omstandigheden de Cost of Equity voor de sector ligt tussen 9% – 10%. De CoE is echter veel lager dan ten tijde van de financiële crisis.

Een tweede reden voor voorzichtig optimisme vormt de kredietmarkt. In tegenstelling tot de aandelenmarkten waren de reacties op de kredietmarkt zeker gematigd te noemen, zoals uit onderstaande grafiek spreekt. Blijkbaar ziet de Credit Market de Brexit minder als een dramatisch risico dan de aandelenmarkten. Het kan ook zijn dat de credit markets geloven dat de Brexit weliswaar slecht kan zijn voor de ontwikkeling van de topline van de banken, maar niet voor de kredietkwaliteit.

De Brexit kan ook nog fungeren als een blessing in disguisevoor de Europese bankensector. In 2016 zou eindelijk duidelijk moeten worden wat Bazel-4 zou gaan betekenen voor de sector. In weerwil van de talloze sussende geluiden van bankautoriteiten als Mario Draghi en Mark Carney waren de voortekenen niet gunstig. Vanuit Bazel kwam een aanhoudende stroom van nieuwsberichten naar buiten die strijdig waren of in ieder geval leken met de sussende woorden van de verschillende centrale bankiers. Die nieuwsstroom wees op alsmaar maar meer regelgeving en hogere kapitaalseisen. Door de Brexit is de wereld echter veranderd en het kan zijn dat ook Bazel min of meer een pas op de plaats maakt en voorlopig afziet van stringentere regelgeving of het ophogen van de kapitaalsvereisten.

De voorzichtige conclusie mag luiden, dat er ondanks de Brexit geen Armageddon dreigt van de Europese banken. Dat wil weer niet zeggen dat alles er rooskleurig uitziet. Zoals gezegd worden banken zwaar getroffen door de alsmaar dalende rente. Vooral de meer perifere banken hebben hier zwaar onder te lijden. Wie in banken wil beleggen moet niet alleen naar waarderingen kijken, maar ook naar de pricing power van banken, naar hun capital ratio’s en naar hun underwriting beleid. Dan is het opvallend dat Nederlandse banken dan zeer aantrekkelijk zijn in een Europees verband.

Gratis nieuwsbrief

ER Capital biedt wekelijks tips voor beleggers. Schrijf u nu vrijblijvend in op hun gratis nieuwsbrief.

Dit is een opinie van ER Capital en het mag niet worden opgevat als beleggingsadvies of uitnodiging om te gaan beleggen. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst. De redactie heeft geen positie in de genoemde effecten. Op dit artikel is onze disclaimer van toepassing.