De wereldwijde obligatiemarkt heeft de afgelopen jaren historische veranderingen doorgemaakt. Sinds de rentewending van maart 2020 staan beleggers voor uitdagende keuzes, met grote schommelingen in rendementen en een onzekere toekomst. Dit artikel biedt een uitgebreide analyse van de huidige trends en wat we in 2025 kunnen verwachten.

US-T-Bond-Future (Jaarlijks): Balansceren op de rentecurve

Nadat beleggers sinds maart 2020 getuige waren van een historische rentewending, was onze conclusie vorig jaar “genoeg is genoeg”. De technische analyse droeg bij aan het bereiken van ons opvallende koersdoel van 3% (Duitsland) en de “magische 5%-grens” (VS). De ingezette rentewending van de belangrijkste centrale banken speelde eveneens in de kaart van onze voorspellingen van vorig jaar. Kortom, we hebben een raak voorspelling gedaan. De rendeverschillen ten opzichte van de noteringen begin december 2023 van 2,11% vs. 2,45% (Duitsland) en 4,23% vs. 4,35% (VS) staan voor een absolute overgangsfase. Desalniettemin blijft de “historische dimensie” van de rentestijging van de afgelopen jaren gedeeltelijk behouden: De US T-Bond Future loopt namelijk het risico de vierde rode jaarkaars op rij te vormen! Een dergelijke droogteperiode moest de VS-rentebarometer voor het laatst eind jaren zeventig/begin jaren tachtig ondergaan. Op de lange termijn is een van de kernvragen voor het nieuwe jaar of na het “stilstaan” van de afgelopen 12 maanden 2025 weer een duidelijke richtingsbeslissing aanstaande is.

Bloomberg Aggregate Bond Index® (Maandelijks): Grootste terugval ooit!

“Men kan niet voorspellen, maar men kan zich voorbereiden.” Dit citaat van Howard Marks willen we omzetten in de praktijk met onze jaaruitkijk. Juist de kennis van de neurologische chartmarkers waar beweging in de markt kan komen, is een van de belangrijkste voordelen van Technische Analyse. De bijzondere uitdagingen van de afgelopen jaren worden het best samengevat door de Bloomberg Aggregate Bond Index. Gemeten naar de koersverliezen in een ongekende dimensie in 2021/22, valt het herstel van de afgelopen twee jaar eerder gematigd uit en noteert nog steeds op het niveau van 2013/14. Als men de diepte van de tussentijdse insnede voor ogen houdt – de ‘drawdown’ (-25%) valt meer dan twee keer zo hoog uit als de op één na grootste terugslag van de afgelopen 30 jaar tijdens de financiële marktcrisis in 2008 (-10%) – dan is de ontbrekende dynamiek van het aansluitende herstel teleurstellend (zie grafiek). Beide ontwikkelingen roepen een bekend citaat van Erich Kästner in herinnering: “Gisteren stonden we aan de afgrond. Vandaag zijn we al een geweldige stap verder.” Na jaren in de neerwaartse spiraal dringt de vraag zich op of de rentebarometer de bodem van de afgrond heeft bereikt.

AAII Asset Allocation Survey Obligatiequote (Maandelijks): Waar de verrassingen in 2025 vandaan zouden kunnen komen

Bij de zoektocht naar technische antwoorden op deze vraag begeven we ons eerst in de wereld van de sentimentanalyse. Terwijl het “lower for longer”-regime van het afgelopen decennium naadloos omsloeg in het tegendeel, lijkt de overweldigende meerderheid van de beleggers zich inmiddels te hebben verzoend met een handelsrange tussen 2% en 3% in Duitsland respectievelijk 3% en 5% in de VS. Het werkelijke verrassingspotentieel vanuit het oogpunt van Behavioral Finance begint dus voorbij de genoemde grenzen – een eerste aanwijzing waar de ‘pijnpunten’ van de markt in 2025 zouden kunnen liggen. In de “HSBC Daily Trading” gaan we gedurende het jaar regelmatig in op de sentimentpeiling van de American Association of Individual Investors (AAII). De vereniging van Amerikaanse particuliere beleggers voert bovendien eenmaal per maand een enquête uit over vermogensallocatie. Met ongeveer 15% blijft de obligatiequote op een zeer laag niveau. Ondanks de rentestijging van de afgelopen jaren valt het obligatieaandeel zelfs lager uit dan aan het begin van de stijgende VS-rendementen in maart 2020 (zie grafiek)! Met andere woorden: De rentestijging gaat tot nu toe volledig langs de vermogensallocatie heen.

Ratio-grafiek S&P500/US-T-Note-Future (Maandelijks): Aandelen/Obligatie-ratio: Een totaal nieuwe orde van grootte!

Daarbij past de volgende grafiek, die we net zo goed aan de aandelenkant hadden kunnen publiceren. De koersontwikkeling toont de S&P 500® in relatie tot de US T-Note Future. Sinds het voorjaar van 2020 is de ratio doorgedrongen in een totaal andere dimensie. Inmiddels heeft de verhoudingsgrafiek niet alleen het bijbehorende trendkanaal, maar ook het regressiekanaal sinds het begin van het millennium naar boven verlaten! Loopt het sentiment dus momenteel op? In ieder geval zullen de harten van tegencyclische beleggers hier sneller kloppen. Technisch levert de RSI – met betrekking tot de aandelen-obligatie-verhouding – een belangrijke aanwijzing in deze richting, want de oscillator noteert al het hele jaar 2024 diep in het overkochte gebied. Desalniettemin zouden we als signaalgevers graag een terugkeer zien naar het ingetekende regressiekanaal respectievelijk een terugval in het stijgende trendkanaal sinds maart 2020 (zie grafiek). De tot nu toe vrij abstracte rentevooruitzichten willen we vervolgens concretiseren. Met de belangrijkste signaalmerkers en een mogelijke routekaart willen we Howard Marks expliciet tegemoet komen. Ten slotte veroorzaakt de schending van belangrijke chartniveaus vaak “stress” en positionele verschuivingen, wat vervolgens regelmatig grotere marktschommelingen bevordert.

10-jarige rente VS (Jaarlijks): Technische analyse, niets dan pure technische analyse

Omdat het geluk degenen begunstigt die erop voorbereid zijn (Louis Pasteur), willen we u beschermen tegen onverwachte verrassingen. Getrouw aan het motto van de Amerikaanse filosoof Ralph Waldo Emerson: “De jaren leren veel wat de dagen nooit zullen weten”, beginnen we onze technische inventarisatie op een zeer hoog tijdsniveau en zetten we als eerste de jaarlijkse grafiek van de 10-jarige rente in de VS centraal. Allereerst getuigt de dynamische rentestijging van maart 2020 bij 0,32% tot een piek van 5,02% – inclusief de doorbraak van de neerwaartse trend sinds begin jaren tachtig (vanaf januari bij 2,51%) – van de historische reikwijdte van de doorgevoerde rentestijging. Het is allesbehalve alledaags dat 40 jaar oude trends worden beëindigd. Immers, twee hele beleggingsgeneraties kenden tot 2022 niets anders dan dalende rendementen. Zelden was de term “game changer” gerechtigder dan na de doorbraak van de neerwaartse trend sinds 1981, die de statiek van het spel duurzaam veranderde. Na deze strategische indeling maken we in de tweede stap de “fijnafstelling”. Met een marginaal verschil tussen openings- en slotkoers, maar ook in vergelijking met de slotkoers van 2022, vormt de kaars van 2023 een ideaaltypische “doji” (zie grafiek).

10-jarige rente VS (Jaarlijks): “Doji” plus binnenstok: Beslissende steunpilaren

Een dergelijk kleine kaarsenlichaam documenteert een zekere zoektocht naar oriëntatie. De grenzen van het “doji”-patroon kunnen deze bieden: Zo bakenen het laagste punt (3,25%) en het hoogste punt (5,02%) – gelijkbetekend met de hoogste stand sinds 2007 – belangrijke leidende principes af. Ten slotte harmoniëert het laagste punt perfect met de rentehoogtes van 2018 bij 3,26%, terwijl aan de bovenkant het jaarhoogtepunt samenvalt met de toppen van het eerste decennium van deze eeuw rond 5% en het dieptepunt van 1993 bij 5,15%. Per saldo geeft de jaarlijkse grafiek dus belangrijke steunpilaren, vooral omdat de koersontwikkeling van de afgelopen 12 maanden binnen de besproken grenzen is gebleven. Als gevolg daarvan ontstaat een “inside year” (zie grafiek). De handelsrange tussen 3% en 5% definieert dus het grote speelveld voor de komende jaren, terwijl de recente binnenstok (grenzen bij 3,60% respectievelijk 4,74%) het kleinere equivalent afbakent – ook en vooral voor 2025. We schatten Fibonacci-projecties als analysegereedschap. In het concrete geval bevestigen zowel de 138,2%-projectie van de laatste rentedaling van 2018 tot 2020 (4,39%) als het 161,8%-equivalent (5,08%) de besproken sleutelmarkers. Zelfs het eerstgenoemde niveau valt samen met de hoogste stand van 2022 (4,34%).

10-jarige rente VS (Half-jaarlijks): Strategische afdekking

De koppeling van verschillende tijdsniveaus vormt een echte meerwaarde van de Technische Analyse. Daarom zullen we hierna verdere overeenkomsten aantonen aan de hand van kortere tijdsniveaus. De aftrap wordt gemaakt door de 6-maands-grafiek van de 10-jarige rente VS. Drie van de laatste vier halfjaarlijkse kaarsen vertonen kleine kaarsenlichamen. Tegelijkertijd ondersteunen ze de relevantie van de sleutelzone tussen 3% en 5%. In de traditie van de afgelopen jaren kunnen beleggers dus spreken van de “magische 5%-grens” respectievelijk “strategische afdekking bij 3%”. Op dit punt is een associatie met politiek voor de hand liggend: Winston Churchill zei ooit: “Democratie is de noodzaak om zich af en toe neer te leggen bij de opvattingen van andere mensen!” 3% en 5% zijn in de zin van dit citaat de technische triggermarkers, waarbij men zich bij overschrijding “zou moeten neerleggen bij de opvattingen van andere mensen”. De maandgrafiek brengt twee andere interessante details aan het licht: Enerzijds noteert de 10-jarige rente VS op het niveau van najaar 2022, anderzijds vormt de koersontwikkeling van de afgelopen 12 maanden in dit tijdsvenster een klassieke vlaggenconsolidatie (zie grafiek).

10-jarige rente VS (Maandelijks): Vlag als katalysator

Dankzij dit koerspatroon kunnen de technische leidraden verder worden vernauwd. Zo definieert de kortetermijn neerwaartse trend (momenteel bij 4,45%) tegelijkertijd de bovenste vlaggrens. Een “bullish” uitbraak uit dit consolidatiepatroon zou in eerste instantie het reeds bekende weerstandsbundel uit diverse hoog- en laagpunten sinds 1993 en het Fibonacci-niveau bij 5,08% centraal stellen. Zuiver rekenkundig houdt de beschreven vlaggenconsolidatie zelfs een vervolgpotentieel van ongeveer 1,75% in – meer dan voldoende om perspectief te bieden op het definitieve plafond van 5%. Tegen deze achtergrond vormt de vlag een katalysator voor “stijgende rendementen”, maar ook een opmerkelijke risicografiek voor de aandelenkant. Boven de “magische 5%-grens” zou een technisch relatief grote ruimte opengaan. De hoog- en laagpunten van 1986 tot 2000 rond 7% markeren dan de volgende noemenswaardige weerstanden. Aan de onderkant vallen de steunniveaus van net onder 3,80% op. Dat wil zeggen dat ook hier de maandgrafiek bijdraagt aan de vernauwing van de genoemde barrières. Per saldo gaat het bij de maandgrafiek van de 10-jarige rente VS om een absolute sleutelgrafiek voor 2025.

Conclusie

De obligatiemarkt bevindt zich op een spannend en beslissend punt. Na enkele jaren van uitzonderlijke volatiliteit en renteverhogingen, lijkt 2024 een periode van heroriëntatie te zijn. De vraag blijft of 2025 een omslagpunt brengt met duidelijkere trends en marktdynamieken.

Belangrijke signalen, zoals de US-T-Bond-Future en de Bloomberg Aggregate Bond Index, geven aan dat de markten zich momenteel stabiliseren, maar ook dat het risico op verdere volatiliteit reëel is. De lage obligatiequote in beleggersportefeuilles wijst op terughoudendheid, wat een explosief herstel kan betekenen als het sentiment omslaat.

Technisch gezien geven indicatoren zoals de vlaggenformatie op maandgrafieken en het doji-patroon in de 10-jarige Amerikaanse rente aan dat we dicht bij een potentieel belangrijke beweging staan. Grenzen zoals de 3%-steun en de 5%-weerstand vormen cruciale niveaus die de richting van de markt zullen bepalen.

Voor beleggers betekent dit dat voorbereiding en waakzaamheid essentieel zijn. Het is belangrijk om zowel macro-economische trends als technische signalen te volgen. Hoewel 2024 zich mogelijk zal afsluiten zonder grote verschuivingen, kan 2025 het jaar worden waarin obligaties opnieuw hun rol als betrouwbare investering hervinden. In een omgeving van onzekerheid biedt een gedisciplineerde aanpak de beste kans op succes. Zoals Marks het stelt: “Voorbereiding is de sleutel tot succes.”

Bron: HSBC