De VS heeft een historische klap gekregen van het ratingbureau Fitch, dat de kredietwaardigheid van het land heeft verlaagd van AAA naar AA+. Dit betekent dat de VS minder betrouwbaar wordt geacht om zijn schulden terug te betalen. De verlaging weerspiegelt de enorme toename van de Amerikaanse federale schuld, die is aangewakkerd door een reeks steunmaatregelen, vergezeld van een ongebreidelde militaire uitgaven om veiligheidsbelangen te verdedigen. Dit is een teken van een diepere crisis die niet alleen de VS, maar ook de rest van de wereld treft. Wat betekent dit voor jouw portemonnee, jouw veiligheid en jouw toekomst? Lees verder om erachter te komen.
De schuldencrisis
De verlaging door Fitch was niet onverwacht. Het ratingbureau had al in juli gewaarschuwd dat het de VS zou kunnen verlagen als het Congres niet snel een akkoord zou bereiken over het verhogen van het schuldenplafond, dat het maximale bedrag bepaalt dat de federale overheid kan lenen. Het schuldenplafond is al sinds 2019 opgeschort, maar moet eind deze maand weer worden ingevoerd.
Het probleem is dat de VS al veel meer heeft uitgegeven dan het heeft binnengekregen. De coronapandemie heeft geleid tot een enorme daling van de belastinginkomsten en een stijging van de uitgaven voor gezondheidszorg, werkloosheidsuitkeringen en economische stimulering. Bovendien heeft de VS al jaren een begrotingstekort als gevolg van de financiële crisis van 2008, de oorlogen in Irak en Afghanistan en de belastingverlagingen onder Trump.
De explosie van de Amerikaanse overheidsschuld wordt grafisch onthuld door prognoses van het Congressional Budget Office (CBO). In 2007, net voor de wereldwijde financiële crisis, toen illusies over de voortdurende kracht van de Amerikaanse economie op hun hoogtepunt waren, voorspelde het CBO dat de federale schuld die door het publiek werd aangehouden, zou dalen tot 22 procent van het bbp in een decennium. Het is nu ongeveer 100 procent, waarbij het CBO voorspelt dat het zal stijgen tot 107 procent in 2031.
Als het Congres het schuldenplafond niet verhoogt of opschort, kan de VS in oktober of november zonder geld komen te zitten. Dat zou betekenen dat het zijn rekeningen niet meer kan betalen, waaronder rente en aflossing op zijn schulden. Dat zou een ramp zijn voor jouw spaargeld, jouw pensioen en jouw investeringen, aangezien veel landen en investeerders afhankelijk zijn van Amerikaanse staatsobligaties als veilige en liquide activa.
De politieke crisis
De verlaging door Fitch weerspiegelt ook de politieke crisis in de VS, die tot uiting kwam in de bestorming van het Capitool op 6 januari door aanhangers van Trump die probeerden de verkiezingsoverwinning van Biden ongedaan te maken. Fitch zei dat het besluit was genomen vanwege een “gestage verslechtering van de normen voor bestuur in de afgelopen 20 jaar.” Fitch-vertegenwoordigers brachten herhaaldelijk de opstand van 6 januari naar voren als een punt van zorg over het Amerikaanse bestuur.
De politieke verdeeldheid in de VS maakt het moeilijk om tot een consensus te komen over hoe om te gaan met de schuldencrisis. De Republikeinen hebben gedreigd om tegen elke verhoging van het schuldenplafond te stemmen, tenzij de Democraten instemmen met bezuinigingen op de sociale uitgaven. De Democraten willen juist meer uitgeven aan infrastructuur, onderwijs, gezondheidszorg en klimaatverandering.
De impasse kan worden doorbroken als de Democraten gebruikmaken van hun kleine meerderheid in het Congres om het schuldenplafond te verhogen of op te schorten zonder de steun van de Republikeinen. Maar dat zou politieke risico’s met zich meebrengen, aangezien de Republikeinen hen zouden kunnen beschuldigen van fiscale onverantwoordelijkheid en hen de schuld zouden kunnen geven van eventuele negatieve gevolgen voor de economie of de financiële markten.
De internationale crisis
De verlaging door Fitch heeft ook gevolgen voor de internationale positie van de VS, die al onder druk staat door de opkomst van rivalen zoals China. De VS heeft zijn mondiale rol kunnen handhaven dankzij de dollar, die fungeert als de belangrijkste reservemunt en handelsmunt ter wereld. Niet gedekt door reële waarde in de vorm van goud, heeft zijn vooraanstaande positie afgehangen van twee factoren: de politieke stabiliteit van de VS als belangrijkste land en de kracht van zijn economie en financiële systeem.
Beide fundamenten zijn nu in een vergevorderde staat van verval. De VS heeft te maken met binnenlandse onrust, politieke polarisatie, sociale ongelijkheid en een verzwakte economie. Het financiële systeem is geteisterd door een reeks crises, waaronder de ineenstorting van het banksysteem in 2008, de bevriezing van de schatkistmarkt in 2020 en de bankfaillissementen in 2021.
De verlaging door Fitch is een ander teken dat het vertrouwen in de dollar afneemt. Er zijn bewegingen door andere landen, waaronder China, Brazilië, India en Saoedi-Arabië, om handelsakkoorden buiten de dollar te regelen. Centrale banken verhogen hun aankopen van goud als een veiliger waardeopslag. En er is de altijd aanwezige dreiging van een crisis in de markt voor Amerikaanse staatsobligaties ter waarde van $25 biljoen als gevolg van een verschuiving uit Amerikaanse overheidsschuld.
De VS reageert op deze verdiepende crisis door maatregelen te nemen: tegen zijn eigen burgers en tegen haar rivalen in het buitenland. De verlaging zal worden gebruikt om de hervorming van de financiën te versnellen, wat betekent dat er meer bezuinigd zal worden op sociale zekerheid, Medicare en andere publieke diensten. De VS zal ook zijn militaire uitgaven opvoeren en zijn economische oorlogvoering tegen China intensiveren, wat kan leiden tot een militair conflict.
De conclusie
De verlaging van de kredietwaardigheid van de VS door Fitch is een historische gebeurtenis die wijst op een diepere crisis in het hart van het wereldkapitalisme. Het is een symptoom van het verval van de economische en politieke macht van de VS, die wordt uitgedaagd door binnenlandse en internationale krachten. Het is ook een voorbode van meer sociale ellende, financiële instabiliteit en geopolitieke spanningen. Het is een wake-up call voor iedereen die geeft om zijn eigen welzijn.
Bron: Nick Beams
