Wat kan er in een jaar tijd veel veranderen! Aan het begin van het nu aflopende jaar leek het alsof de wereld op instorten stond. In de VS leefde grote vrees voor het voortbestaan van zulke giganten als Citigroup, Bank of America, General Motors en Chrysler. In Nederland moest minister van Financiën, Wouter Bos, de nationale grootbanken met vele miljarden te hulp schieten. De EU maakte bekend EUR 500 miljard achter de hand te houden om te verhoeden dat Europabreed het financiële bestel zou imploderen en de rest van de economie in zijn neergang zou meesleuren.
Boetepredikers
Het kan ook niet anders dan dat in zulke tijden van schijnbaar eindeloze tegenslag het juist de boetepredikers zijn die met hun boodschap vervuld van aanhoudende en groeiende kommer en kwel de show stelen. In de VS waren de immer sombere Stephen Roach en ‘Dr Doom’ Roubini niet van de buis weg te slaan. In Nederland genoot Willem Middelkoop aanzien als aanzegger van crisis en depressie. Mohammed El-Erian, chief strategist van Pimco, sprak zelfs van een ‘new normalcy’. De economische groei zou structureel omlaag gaan, de werkloosheid zou hoog blijven en de welvaart van brede bevolkingsgroepen in het Westen zou ernstig aangevreten worden.
Herstel?! Wat voor herstel?!
De rode draad in al die beschouwingen was dat het nooit meer goed zou komen met de VS en in mindere mate gold dezelfde boodschap voor de EU. ‘Nooit’ is een rekbaar begrip, dat blijkt maar weer eens. Al in de tweede helft van 2009 is het beeld enigszins gaan kantelen. Dat was terug te zien aan de letters die gebruikt werden om het eventuele economische herstel te duiden. Die liepen van L naar U naar W naar √ naar tenslotte V en dat laatste mag toch een verrassing heten. Want dat wijst op een ouderwets sterk herstel!
Neem het Nederlandse voorbeeld: een jaar geleden ging het Centraal Planbureau uit van een 0-groei of minder voor 2010 met een sterk stijgende werkloosheid richting 900 000. Inmiddels ziet het scenario er een stuk rooskleuriger uit. In het komende jaar mogen we in dit land op een groei rekenen van om en nabij 1,5% terwijl de werkloosheid niet uitstijgt boven 600 000. De echte optimisten hebben het alweer over een dreigende krapte op de arbeidsmarkt hier te lande. Met een dergelijk optimisme loop je toch wel erg ver voor de muziek uit.
……..En waar komt het vandaan?
Waar komt het herstel vandaan? Het lijkt aannemelijk dat de vele honderden miljarden dollars en euro’s die in de loop van 2009 in de wereldeconomie zijn gepompt hun uitwerking niet hebben gemist. Echter, vooral veel Amerikaanse economen zijn minder gecharmeerd van deze omvangrijke injecties en betwisten de heilzame uitwerking ervan.
Zoals gebruikelijk komt het herstel van de economie in de landen van de Europese Unie van buitenaf. Dit keer komt het herstel niet vanuit de VS, maar vanuit het Oosten en dan valt meestal de naam China. Dit land kende over 2008 een economische groei van 9,6% en heeft voor 2009 al een groeicijfer gecalculeerd van 8%. Dankzij deze groeicijfers passeert China in 2009 Japan als tweede economie van de wereld, na de VS. Terzijde, wie nu denkt dat China over een of twee jaar ook de VS heeft ingehaald, die heeft het goed mis. De economie van de VS is ongeveer $ 14 triljoen groot tegen die van China $ 4,75 triljoen.
Dat neemt niet weg dat de sterke groei van China en eigenlijk van de hele regio daar Europa de kans geeft zich uit de crisis te exporteren.
Meer goed nieuws
Er is een redelijke kans, dat voor Europa 2010 een beter dan verwacht jaar kan worden. Dan moet de locomotief van de wereldeconomie, de VS, in 2010 op stoom komen. Volgens menigeen is dat niet langer uitgesloten. Dean Maki, de beste voorspeller van het economisch weer in 2009, ziet de VS in 2010 met 3,5% groeien. De groei is te danken aan het herstel op de financiële markten, waardoor veel Amerikanen weer wat ruimer in hun jasje zijn komen zitten. Dat geeft in de loop van 2010 een impuls aan de consumentenbestedingen en dan zullen bedrijven wel moeten investeren, aldus Maki. Veel bedrijven hebben in 2009 hun voorraden tot een absoluut minimum afgebouwd.
De chief economist van Barclays Capital is het dan ook grondig oneens met de eerder genoemde Mohammed El-Erian. In zijn visie is er weinig reden om een ‘new normalcy’ te veronderstellen. Barton Biggs en Marc Faber, die al in maart van dit jaar hun cliënten aanrieden om de staatsobligaties de deur uit te doen ten faveure van aandelen, onderschrijven het optimisme van Dean Maki. Ze voorzien een stijging van de dollar ten opzichte van Euro en Yen met 5% à 10%. Voor de aandelenmarkten voorzien ze een groei van minimaal 10%, zowel in 2010 als 2011.
De grote verrassing van 2010 kan wel eens de Amerikaanse huizenmarkt worden. Brian Wesbury, een econoom uit Chicago, wijst erop dat er in 2009 slechts 550 000 woningen in aanbouw zijn genomen, maar dat alleen al de toename van de bevolking jaarlijks om 1,5 miljoen nieuwe huizen vraagt. Wesbury gewaagt zelfs van een dreigende woningnood. De bijnaam van Wesbury is Mr Sunshine.
Een decennium om snel te vergeten
De wereld zal zonder een traan te laten afscheid nemen van het eerste decennium van de 21ste eeuw. Dit decennium begon met het leeglopen van de Internetbubbel en eindigde met de bijna implosie van de financiële markten. In de tussenliggende jaren kocht menigeen een veel te duur huis, dat nu in de meeste gevallen sterk in waarde is gedaald. En om de puntjes op de i te zetten: beleggingen hebben in het afgelopen decennium niets opgeleverd. In 2000 bereikte de AEX een hoogste stand van 701 punten. Sedertdien is de beurs nagenoeg gehalveerd. Je zou je spaarcentjes maar in beleggingsfondsen of in lijfrentes hebben gestopt!
Iedereen een zonnig 2010 toegewenst, maar laten we met beide benen op de grond blijven staan.
Dr. C.A.M. Wijtvliet
De auteur is zelfstandig gevestigd analist. Hij schrijft over uiteenlopende onderwerpen die de beleggingswereld raken. Daarnaast geeft hij lezingen en presentaties.
Informatie: corwijtvliet@dekritischebelegger.nl
Start met Automatisch Beleggen
Voor een enkeling was de komst van een nieuwe pandemie geen verrassing. Mens en dier leven in grote delen van de wereld simpelweg te dicht op elkaar. Dat moet geregeld wel misgaan.
Alles verandert en niets blijft hetzelfde. De afgelopen decennia hebben we in het Westen een businessmodel gebouwd dat capital-light was.
Zo is het is bijna een axioma geworden, dat centrale banken het vermogen hebben hoge waarderingen tot aan het einde der tijden te stutten.
De coronavirus-epidemie zou zich kunnen verspreiden naar ongeveer tweederde van de wereldbevolking als het niet kan worden bestreden.
