In zijn ‘Global Automotive Perspectives 2008 noteert PricewaterhouseCoopers, dat de Europese automobielindustrie voor grote uitdagingen staat. Hoge brandstofprijzen, een stroom aan regelgeving vanuit Brussel en een zwakke dollar zijn problemen die niet zo gemakkelijk weg te poetsen zijn.
Gelukkig, zo staat in het rapport te lezen, steunen de producenten op een stabiele West-Europese vervangingsmarkt en is er in Midden en Oost-Europa nog een wereld te winnen. De consultants wijzen er in hun beschouwing over de automarkt op, dat er hier en daar wel enige economische spanningen te zien zijn.
De uitgave over 2009 zal naar alle waarschijnlijkheid heel anders getoonzet zijn met heel veel aandacht voor het hoe en waarom van de huidige kredietcrisis. In het eerste kwartaal van 2009 is nog maar weinig over van die stabiele vervangingsmarkt in het Westen en nog minder van de groeimarkt in het Oosten.
Producenten als BMW en Mercedes, maar ook Renault en Peugeot, zagen hun omzetten met minimaal 15% tot 20% dalen en belandden in de rode cijfers. De verwachting is, dat voor heel 2009 de industrie een omzetdaling van gemiddeld 20% mag noteren en dat de bedrijven samen EUR 15 miljard zullen interen op hun kaspositie.
Tot dusverre hebben bedrijven op twee manieren op de problemen gereageerd. In de eerste plaats hebben ze het mes gezet in de bedrijfsvoering. Er vallen ontslagen, bedrijven proberen hun te hoog niveau aan voorraden af te bouwen en ze passen de productie aan, aan de geslonken vraag.
In de tweede plaats hebben ze de noodklok geluid bij de afzonderlijke overheden. Dat heeft geresulteerd in een lappendeken aan steunmaatregelen. Zo heeft de Franse regering aan Renault en Peugeot steun toegezegd ter waarde van EUR 6 miljard. De Duitse overheid heeft een aantrekkelijke inruilregeling in het leven geroepen voor auto’s ouder dan 9 jaar. Die regeling is een groot succes gebleken, maar het nadeel is wel, dat veel vraag naar voren gehaald wordt. De klap komt dus later.
Het grootste nadeel is echter dat de EU weer niet in staat blijkt een gezamenlijk beleid te formuleren. Nationale overheden vallen terug op hun oude reflexen van protectionisme en bescherming van de eigen industrie, daartoe aangemoedigd door bedrijven die niet moe worden te wijzen op het belang van de automobielindustrie als schepper van banen. Met 13 miljoen banen over heel Europa is dat een sterk argument, maar daarbij negeert de bedrijfstak onderliggende problemen als overproductie, hoge kosten en structureel lage marges.
Er is echter een bedrijf, dat in de huidige malaise kansen ziet om in een klap een aantal doelstellingen te bereiken en dat bedrijf is Fiat. De sterke man bij Fiat, Segio Marchionne, ziet kansen om op kosten van belastingbetalers aan beide kanten van de Oceaan het failliete Chrysler over te nemen samen met de Europese dochters van General Motors. De kansen op succes zijn behoorlijk groot. Geen enkele regeringsleider wil te boek staan als een harteloze herstructureerder. Mevrouw Angela Merkel, premier Gordon Brown en zelfs president Barack Obama hebben zich in min of meer lovende bewoordingen over het Italiaanse initiatief uitgelaten. Marchionne heeft zich met succes weten te profileren als een man met visie op de toekomst van de sector.
Als Fiat in zijn opzet slaagt, dan transformeert het bedrijf zich in één klap van een nationale speler tot een speler op wereldniveau met een marktaandeel van ongeveer 10% en een productiecapaciteit van 8 miljoen. Op zich is er niets mis met het streven van Marchionne om Fiat om te bouwen tot een wereldspeler, maar de voortekenen zijn niet gunstig.
Bijna tien jaar heeft Daimler hetzelfde doel nagestreefd, maar de Duitsers hebben hun ambitie opgegeven en partner Chrysler met zware verliezen van de hand gedaan. Renault is alweer een tijdje bezig iets moois te scheppen met Nissan, maar er is nog geen resultaat te zien. En dan zijn er nog de Italiaanse banken. Fiat moet in 2009 EUR 6 miljard aflossen. Met EUR 3,6 miljard zijn de Italiaanse banken de grootste schuldeisers. Zullen ze meewerken aan de grootse plannen van Marchionne? Om druk op de ketel te houden heeft deze CEO publiekelijk met het idee gespeeld om het financieel gezonde deel, de auto’s, uit de Groep te halen. Het blijft een strategie van het smalle koord.
Cor Wijtvliet,onafhankelijk analist en publicist
corwijtvliet@dekritischebelegger.nl
Start met Automatisch Beleggen
Alles verandert en niets blijft hetzelfde. De afgelopen decennia hebben we in het Westen een businessmodel gebouwd dat capital-light was.
De ECB bereidt zich momenteel voor op haar laatste vergadering van 2021. De ontwikkeling van het inflatiecijfer speelt een belangrijke rol.
De coronaviruspandemie heeft de wereldwijde markten op hun kop gezet en in een poging om de economische schade te beperken, hebben er ten minste 58 renteverlagingen door centrale banken plaatsgevonden...
Never waste a good crisis, zei Winston Churcill ooit. Hij bedoelde ermee dat bijzondere tijden de gelegenheid schiepen om bijzondere dingen tot stand te brengen.
