Mijn vorige column ‘Sparen is een doodzonde en kost geld’ deed behoorlijk wat stof opwaaien. Belangrijkste boodschap van dat artikel was dat door een negatieve reële rente spaarders geld verliezen en dat geparkeerd spaargeld bij een bank niet meer 100% veilig is. Deze keer duik ik wat dieper in ‘cash’ geld.
Eeuwenlang was contant betalen de meest gebruikelijke manier van handelen maar de afgelopen decennia is giraal betalen ingeburgerd. Lekker makkelijk aldus de banken maar hierdoor zijn we nu wel bijna volledig afhankelijk van de banken. Cash geld opnemen of over de grens meenemen boven de 10.000 Euro zorgt vrijwel altijd voor problemen. Cash betalen voor een product of dienst boven de 3.000 is zelfs strafbaar.
De reden van de overheid om cash betalen te ontmoedigen is om het criminelen lastig te maken en zoveel mogelijk belasting te heffen. Dat zijn valide redenen waarmee bijna iedere burger kan leven. Maar er is nu een mogelijk andere overweging voor de overheden en de banken om cash te ontmoedigen of zelfs geheel uit te bannen.
Negatieve rente
De rente staat wereldwijd op historisch lage niveaus. De 10-jaars rente in Duitsland zakte afgelopen week naar 0,70% en in ‘probleemland’ Frankrijk naar 0,97%. De inflatie in Europa staat thans op 0,30% en kan door de vrije val van de olieprijs de komende maanden zelfs naar negatief dalen (deflatie). De ECB is in deze situatie vrijwel machteloos om de huidige schulden te financieren. Voor het creëren van inflatie heb je groei in kredieten nodig maar dat is onmogelijk als iedereen al tot over zijn oren in de schulden zit.
Een andere mogelijkheid om inflatie aan te wakkeren is om je eigen valuta te gronde te richten. Dit zien we al enige tijd in Japan waar de Yen al ruim 35% minder waard is. Ook de ECB lijkt deze weg in te slaan nu de Euro in korte tijd ruim 10% daalde. Maar we zitten op een doodlopend spoor, de huidige schuldentrend stoppen is onmogelijk. Vrijwel in alle landen groeien de schulden harder dan het Bruto Nationaal Product. Vanaf 2008 groeit de schuld in bijvoorbeeld Frankrijk 34%, Italië 27% en Portugal 69%. Zonder economische groei is het onmogelijk om de schuldenlast te verlagen. En aan de andere kant is economische groei onmogelijk door de wurggreep van de schuldenlast; een vicieuze cirkel dus.
De kans is dus aanwezig dat de ECB een ‘out of the box’ manier zoeken om de Europese economie drijvend te houden. Een rente onder nulprocent kan een keuze zijn om een negatieve reële rente te creëren en zo de lopende schulden te inflateren. Maar een rente onder de nulprocent zal een groot probleem zijn. Bij een negatieve rente betaal je dus als spaarder voor het ‘privilege’ om geld bij de bank te parkeren. Vrijwel iedere spaarder zou dan zijn geld van de bank halen. De banken zullen dit te allen tijde willen voorkomen. De ECB staat dan dus voor een groot dilemma. Niets toen, waardoor de kans groot is dat Europa net zoals Japan de afgelopen 20 jaar in een decennialang economisch moeras wegzakt, of toch kiezen voor bijvoorbeeld een negatieve rente.
In dat geval moeten er dus maatregelen worden genomen om te voorkomen dat spaarders hun geld van de bank gaan afhalen. Voorbeelden kunnen zijn een daglimiet voor opnames bij geldautomaten of een fikse vergoeding opleggen voor cashopnames om te ontmoedigen geld onder het matras te bewaren. Verder kunnen er beperkingen komen om geld over te boeken naar andere continenten en het uit de handel nemen van bankbiljetten met hoge coupures.
Als u denk
Start met Automatisch Beleggen
Dit jaar is het 50 jaar geleden dat Milton Friedman zijn geruchtmakende artikel the social responsibility of business is to increase profit publiceerde in the New York Times.
De wereldeconomie en het bedrijfsleven worden momenteel met tal van problemen geconfronteerd: hoge inflatiecijfers, monetaire verkrapping en de oorlog in Oekraïne.
leinere centrale banken laten momenteel zien hoe een exit uit een accommoderend monetair beleid kan werken zonder een crash.
Een van de grootste verrassingen van 2021 was ongetwijfeld de comeback van de inflatie. De alsmaar stijgende kosten voor energie gaven de inflatie een stevige zet in de rug.
