Contaminatie: ook België en Italië?

In het Nederlands is “contaminatie” een taalkundig begrip dat betrekking heeft op het dooreenhalen van verschillende uitdrukkingen, waardoor een verkeerd geheel ontstaat. Bijvoorbeeld dat kost duur is een contaminatie van dat is duur en dat kost veel.

Een tweede betekenis is meer medisch van aard: besmetting, besmeuring, infectie.  In het verband van de Europese schuldencrisis hebben de economen deze laatste betekenis overgenomen om het gevaar aan te geven dat de Griekse wond ook andere landen kan infecteren.

Op het moment van schrijven moeten de Europese regeringsleiders nog beslissen over een € 12 mrd nieuwe schijf aan eurokredieten voor Griekenland. Bondskanselier Merkel en president Sarkozy zijn het al eens geworden over de stelling dat private crediteuren van Griekenland – banken en pensioenfondsen – “vrijwillig”  moeten meewerken aan de financieringsoperatie. In wezen gaat het nu nog om het verdelen van de pijn. Het idee dat door tijd te rekken de problemen minder worden – want door inflatie en economische groei krijgen banken en landen meer lucht – is inmiddels door de feiten achterhaald: Griekenland zal in een of andere vorm zijn schulden moeten herstructureren.

Het gevaar van contamination , om de Engelse uitdrukking te gebruiken, van Portugal en Ierland is iedereen bekend. Deze landen hebben ook gebruik gemaakt van de Europese steunmaatregelen. Ook Spanje hoort in het rijtje PIGS-landen thuis, ons inziens niet helemaal terecht, in ieder geval niet goed te vergelijken met de drie andere landen.

Nu is door de voorzitter van de eurozone en Luxemburgs premier, Jean-Claude Juncker, gewaarschuwd voor een uitbreiding van de schuldencrisis naar België en Italië. De hoge schuldenlast van deze twee brengt hen in de gevarenzone. Tegelijkertijd heeft Moody’s gewaarschuwd dat de rating van Italië onder review staat. Nu staat Italië met Aa2 nog twee tikken onder de Aaa-toprating.

In onderstaande grafiek staan de overheidsfinanciën van België weergegeven (Bron: FDA).

De begrotingstekorten lijken onder controle (-3,5% in 2012), maar het absolute niveau van de overheidsschuld is met 110% van het BBP te hoog. Op de achtergrond speelt natuurlijk de verdeeldheid tussen Vlaanderen en Wallonië.
Een advies op internet aan de Luxemburgse premier: Beste Juncker, De oplossing : Annexeer Wallonië , Dan zal de nieuwe staat Walluxonië misschien, nog geviseerd zijn door U , en Vlaanderen Financieel Veilig zijn. (hoop ik).

Ondanks de hoge schulderfenis lijkt België het vertrouwen van de financiële markten te kunnen behouden. In Italië is de situatie wat ernstiger. Structureel loopt de economische groei in Italië al tien jaar achter bij Europa en hervormingen vinden te traag plaats.

En waar België een spaaroverschot heeft, kent Italië ook nog een lopende rekeningtekort.
Premier Berlusconi heeft de afgelopen maanden politieke en electorale steun verloren. Zijn neiging om populistische maatregelen te nemen om die steun te herwinnen, zal toenemen, maar geen applaus krijgen van de financiële markten.

Als groot industrieland en Founding Father van de EG heeft Italië met een schuld van € 1800 mrd een molensteen om haar nek hangen. De markten beginnen nu te vragen om dit probleem eens serieus aan te pakken. Berlusconi heeft een paar lelijke klappen moeten incasseren.

De West-Europese landen hebben in het verleden te veel kredieten nodig gehad om te investeren en hun levensniveau op peil te houden. Niet alleen de federale overheden, maar ook regionale en lagere overheden hebben zich teveel in de schulden gestoken. Maar ook bedrijven en particulieren zijn daarin te ver gegaan. Denk bijvoorbeeld aan de hypotheekschuldenberg in Nederland. Dat komt in deze periode allemaal op de voorgrond.

Het zal een onrustige zomer worden.

Franke Burink
Castanje Vermogensbeheer