Slechts weinigen zullen ontkennen, dat Indonesië potentieel een mooie toekomst voor zich heeft. Het land is relatief jong en wordt redelijk bestuurd, zeker in verhouding tot sommige buurlanden. Het land heeft ook geleerd van de financiële crisis van 15 jaar geleden. Het bankwezen is anno nu in een veel betere gezondheid en – belangrijker nog – heeft in veel gevallen een goed management. Althans, dat is het verhaal.
Beren
Dat alles wil weer niet zeggen, dat er op weg naar de toekomst nog veel beren te ontwaren zijn. Het land heeft veel last van de economische vertraging van China, waarnaar het veel (soft) commodities exporteerde. Wil het land blijven groeien en de welvaart voor zijn bewoners verhogen, dan zal het zelf meer waarde moeten toevoegen aan zijn natuurlijke rijkdommen. In plaats van grondstoffen als palmolie, koffie en ijzererts te exporteren, zal Indonesië die in eigen land moeten gaan bewerken en omzetten in producten met een hoge toegevoegde waarde. Op die manier kan het land opklimmen in de economische waardeketen. Dat is hard nodig. Nog steeds bestaat de export voor ongeveer 50% uit primaire commodities, terwijl de auto en alles wat daarmee samenhangt slechts 3% van die uitvoer uitmaakt. Door dit percentage te verhogen kan het land meer verdienen.
Alternatief
Er is nog een reden om de uitbouw van de industrie te bevorderen. Het land heeft banen nodig voor zijn jongeren, van wie er velen nog min of mee analfabeet zijn. Het tij is daarvoor ook gunstig. Concurrent China wordt al min of meer een land van hoge lonen. Afgelopen jaar stegen de lonen met 30% en in 2012 bedroeg de stijging gemiddeld bijna 15%. Hoewel de groei van de productiviteit veel hoger ligt dan de loonstijging, gaan veel internationale ondernemingen zijn op zoek naar goedkopere alternatieven.
Indonesië kan een aantrekkelijk alternatief zijn. Het land heeft ook de ambitie om een lokale automobielindustrie uit de grond te stampen. In potentie moet dit kunnen, want het land heeft een gemiddeld erg jonge bevolking. Dat zijn op termijn allemaal potentiële kopers maar dan moet het land wel enkele belangrijke obstakels uit de weg ruimen. De belangrijkste is misschien wel de hopeloos tekort schietende infrastructuur. Het land heeft bijvoorbeeld amper of geen spoorwegennetwerk. Een ander dringend probleem is, zoals hierboven gememoreerd, de geringe scholingsgraad van veel werknemers. Te vaak komt het nog voor, dat ze hun productiewerkzaamheden moeten doen op basis van tekeningen en schetsen. Ze kunnen de handleiding niet lezen.
Krediet
Zoals zoveel Opkomende Landen heeft ook Indonesië te lijden onder de onzekerheid in de markt over de ware bedoelingen van Ben Bernanke. De afgelopen maanden is het land geconfronteerd met een uitstroom van kapitaal. Omdat het land een tekort op de lopende rekening met het buitenland heeft, moet het land nu een hoge rente betalen op de internationale kapitaalmarkten, terwijl nog maar kort geleden het land overspoeld werd met goedkoop kapitaal. Geld wordt dus duur!
Los hiervan schijnen sommige banken alweer de lessen van 15 jaar geleden vergeten te zijn De kredietverlening is de afgelopen drie jaar met 24% gegroeid, terwijl het bruto nationaal product met slechts 13% is toegenomen in dezelfde periode. Daarnaast hebben veel bedrijven leningen afgesloten in toen nog goedkope dollars. Daarbij zijn ze vergeten om zich in te dekken tegen een waardestijging van de dollar. Het resultaat is een valuta mismatch resulterend in veel te dure leningen.
Kortom, de overheid zal er de komende jaren alles aan moeten doen om intern orde op zaken te stellen om extern de financiële markten en investeerders tevreden te stellen. Dat is de enige manier om de veelbelovende toekomst veilig te stellen.
INVINCO
De wereld van vandaag wordt steeds gecompliceerder. Het wordt voor de doorsnee burger steeds moeilijker om ontwikkelingen en trends te duiden. INVINCO ziet het als een van haar taken haar cliënten te helpen om de wereld te blijven begrijpen.
Gratis nieuwsbrief
INVINCO biedt wekelijks tips voor beleggers. Schrijf u nu vrijblijvend in op hun gratis nieuwsbrief.
Dit is een opinie van Invinco GmbH en het mag niet worden opgevat als beleggingsadvies of uitnodiging om te gaan beleggen. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst.
Start met Automatisch Beleggen
Beleggers die zich wenden tot aandelen en obligaties uit opkomende markten hebben goede vooruitzichten.
Veel ontwikkelingslanden proberen de succesformule van China te kopiëren om sneller te groeien. Ze lopen daarbij vaak tegen het probleem dat de leenkosten erg hoog zijn.
De komende jaren zal het beleggingsklimaat voor de opkomende markten en vooral voor hun bedrijven zeer positief zijn.
