Ruim een jaar geleden werd deze note met veel tamtam geïntroduceerd. Het beste van twee werelden, ofwel de topfondsen van Fortis en ABN AMRO, gecombineerd in één product, de Best of Both Worlds Note.
Tijdens de introductie hebben wij voor onze relaties dit product al geanalyseerd. Zoals zo vaak bij de introductie van special products werden wij niet blij van de enorme vracht aan kosten en de matige vooruitzichten op tenminste een acceptabel rendement.
Special products in de praktijk
Wij weten uit ervaring hoe banken met dit soort producten omgaan. Het is een emissie, er is een target en deze moet hoe dan ook worden gehaald.
In de praktijk zou een bank de gehele financiële positie van haar klant van A tot Z moeten inventariseren en duidelijk in beeld moeten hebben wat de wensenlijst is van de klant, rekening houdend met zijn of haar risicoprofiel, risicobereidheid, beleggingservaring- en horizon. Niet de bank, maar de klant zou het fabriceren van producten moeten initiëren. Dat is helaas niet de werkelijkheid.
De bank maakt een product, verstopt de kosten zo goed mogelijk, laat haar medewerkers weten dat ze het product hebben gemaakt omdat er zoveel vraag is uit het kantorennet en de verkoop mag beginnen. Brochures worden verstuurd, klanten worden gebeld en er is altijd wel een reden te verzinnen waarom het product goed in het depot van de klant zou passen.
Even terug naar de Fortis note. Wij hebben destijds 10 redenen gegeven op niet in te schrijven op dit product en deze zijn nog steeds actueel:
- De kosten. Wij hebben berekend dat een belegging in de note u jaarlijks ruim 3,5% gaat kosten aan directe en indirecte kosten. De uiteindelijke garantie kost over de looptijd van 7 jaar dus bijna 25%.
- De gemiste inkomsten. De note keert geen dividend uit. Dat kost u inmiddels zo’n 4% per jaar, ofwel 28% over de looptijd.
- De statische belegging. De note bestaat uit 8 onderliggende fondsen, elk 12,5%, een verhouding die tijdens de looptijd altijd gelijk blijft.
- De prestaties. Geen enkel onderliggend fonds is er in de afgelopen jaren in geslaagd een consistente outperformance te laten zien ten opzichte van de benchmark. Als laatste is ook Fortis OBAM door het ijs gezakt.
- De asset allocatie. De verhouding was en blijft 50% aandelen, 25% obligaties en de rest in onroerend goed. Daar verandert niets aan tijdens de looptijd. Er vindt dus op geen enkele wijze rebalancing plaats.
- Geen actieve handel. In het prospectus kunnen we lezen “dat het niet waarschijnlijk is dat er een actieve en liquide markt in deze note zal worden onderhouden”. De kans is aanwezig dat u er nooit meer vanaf komt, of in ieder geval niet met een marktconforme prijs. Dat zien we vaak bij uitgiftes van special products; men schermt met een Euronext notering, maar in de praktijk is het de uitgevende instelling die als enige de markt onderhoudt.
- Hoofdsomgarantie op einddatum. De inleg is voor 100% gegarandeerd op einddatum, echter bij een tussentijdse verkoop zult u genoegen moeten nemen met een koers die ver onder de intrinsieke waarde ligt.
- De bank verdient, u niet. Vaak zien we behoorlijke speads tussen bied- en laatkoersen. Een spread die veel hoger is dan bij echt courante stukken, zoals aandelen. Deze marge is voor de bank.
- Middeling kost rendement. Zoals we zo vaak zien bij dit soort producten vindt de bepaling van de eindkoers na 7 jaar plaats met behulp van middeling op basis van de slotkoersen van de onderliggende fondsen over de laatste 36 maanden. Middeling beperkt het risico, maar beperkt ook het rendement. Door de hoofdsomgarantie is het risico in deze note al afgedekt. Deze middeling kost u dus alleen maar geld.
-
De inschrijfperiode. Deze duurde liefst één hele maand. Hierdoor was het onmogelijk om goed te timen. De markt was toen ook volop in beweging.
De prestaties tot nu toe
Wij plaatsten destijds een kanttekening of het überhaupt wel zinvol was om in te stappen in garantieproducten omdat de markt de voorliggende maanden met 20% was gedaald. U weet inmiddels dat we toen, begin 2008, aan de vooravond stonden van de vrije val van onze wereldeconomie. Eerlijk is eerlijk, ondanks het feit dat we van mening zijn dat dit één van de duurste notes is, die we ooit zijn tegengekomen, hebben garantieproducten zoals deze wel hun werk gedaan.
Het heeft ons wel wat tijd gekost om koersinformatie te achterhalen, maar volgens Fortis noteert deze note nu 83,50. Een verlies dus van 16,5% in ruim één jaar tijd, we hebben grotere verliezen gezien.
In de onderliggende fondsen is inmiddels flink geschoven vanwege het opgaan van ABN AMRO Asset Management in Fortis. De aandelenfondsen presteren conform of licht onder de benchmark. De obligatiefondsen echter, presteren behoorlijk ondermaats. De rode lijn geeft het fonds weer, de groene lijn is de index. (bron : Morningstar).
Fortis Bond Government Euro
Fortis Absolute Return Stability Fund
Fortis Bond Fund USD
Hoe nu verder?
Het ‘acceptabele’ verlies van 16,5% in het afgelopen jaar van de note is te danken aan de dempende werking van de garantiecomponent (zero coupon obligatie) en de onderliggende obligatiefondsen. De aandelenfondsen (toch het grootste gedeelte in het mandje) staan behoorlijk onder water met een gemiddelde daling van zo’n 40% vanaf de introductie. Nu de markt aan het stabiliseren is, blijft u feitelijk zitten met ‘dood geld’. De kans dat u, met alle verborgen kosten die jaarlijks meetellen, nog rendement gaat maken, is uiterst klein. Wij adviseren u, nu het verlies nog beperkt lijkt, afscheid te nemen van deze note.
Ondergetekende heeft geen positie in dit fonds. De redactie heeft geen posities in de genoemde effecten. Op dit artikel is onze disclaimer van toepassing.
Patrick Bontje
Vermogensadviseur bij TOP Capital
Schrik hier toch wel van meneer Bontje. Dat het zo erg is had ik niet durven denken. Voorlopig doe ik helemaal niets in beleggingsfondsen.