De markt voor Exchange Traded Funds (ETF’s), in Nederland beter bekend als trackers, blijft zich razendsnel ontwikkelen. Door de lage kosten, goede liquiditeit, het toenemende aanbod en niet te vergeten de structureel achterblijvende prestaties van actieve fondsmanagers verkiezen beleggers deze producten steeds vaker boven actief beheerde beleggingsfondsen.
Er zijn weinig financiële producten die de mondiale beleggersgemeenschap zo snel heeft omarmd als de tracker. Sinds de introductie van de eerste tracker in 1993 is de markt uitgegroeid tot een omvang van meer dan 1.400 miljard dollar. Waar de industrie in de Verenigde Staten al veel eerder een volwassen stadium bereikte, begint de markt in Europa nu ook serieuze vormen aan te nemen.
Elf jaar nadat de eerste tracker hier werd gelanceerd, telt de markt nu 1.185 trackers met in totaal 321,2 miljard dollar onder beheer. Ter vergelijking: in dezelfde periode van vorig jaar had de markt een omvang van 218 miljard dollar verdeeld over 961 trackers. Dit blijkt uit gegevens van BlackRock, dat met iShares wereldwijd marktleider is.
Structurele wanprestatie
De eenvoud en transparantie van trackers, die een index zo nauwkeurig mogelijk volgen, spreekt beleggers kennelijk aan. Bij trackers zijn de kosten en risico’s op voorhand duidelijk, hetgeen lang niet altijd het geval is bij producten die door de financiële sector worden uitgegeven. Tel daar de goede verhandelbaarheid en de lage kosten bij op en de voordelen ten opzichte van actief beheerde beleggingsfondsen zijn evident. Actieve fondsen brengen immers veel hogere kosten met zich mee, zijn niet doorlopend verhandelbaar en geven veelal slechts een aantal keer per jaar inzicht in de portefeuille.
Beleggers zullen daar niet om malen als daar betere prestaties tegenover staan. Maar helaas is dat vaak niet geval. Sterker nog, onderzoeken wijzen keer op keer op het tegenovergestelde. De meeste actieve fondsmanagers blijven structureel achter bij de markt. Ook de laatste cijfers van Standard & Poor’s tonen dit weer onmiskenbaar aan. Over de afgelopen drie jaar bleven in de Verenigde Staten 64% van de actief beheerde large cap beleggingsfondsen, 75% van de mid cap beleggingsfondsen en 63% van de small cap beleggingsfondsen achter bij hun relevante indices. Obligatiefondsen en internationale aandelenfondsen laten een soortgelijk beeld zien.
Lage kosten
Los van het feit dat de grote aandelen- en obligatiemarkten zeer efficiënt zijn, waardoor het lastig is om andere beleggers af te troeven, worden actieve fondsmanagers bij voorbaat op achterstand gezet door de hogere kosten. Kosten voor beheer, research, marketing en aan- en verkopen drukken relatief zwaar op het rendement, zeker bij obligatiefondsen. Vanwege het passieve beheer maken trackers daarentegen nauwelijks kosten. Zo liggen de totale kosten (TER) van een actief aandelenbeleggingsfonds in Europa op gemiddeld 1,87% per jaar. En daar zitten de transactiekosten die de fondsmanagers maken niet eens in. Een vergelijkbare tracker in Europa rekent daarentegen gemiddeld slechts 0,41% per jaar aan kosten. Het verschil lijkt klein, maar op lange termijn kunnen de hogere kosten wel degelijk een flinke hap nemen uit het rendement van actieve fondsen.
Kern van de portefeuille
Tegen deze achtergrond is het niet vreemd om te zien dat de toegevoegde waarde van actieve beleggingsfondsen steeds meer onder druk komt te staan. Vooral fondsen die dicht tegen de index blijven aanschurken (‘closet indexers’) maar wel hoge kosten rekenen, hebben in feite geen bestaansrecht meer. Marktvorsers verwachten dan ook dat trackers voorlopig hun opmars zullen voortzetten en het aanbod nog verder zal toenemen. Nu al bieden trackers toegang tot de verste uithoeken van de financiële markten, van smallcaps in Azië tot private equity in de Verenigde Staten. Maar beleggers blijken toch vooral voorkeur te houden voor trackers op brede marktindices die als kern van een portefeuille kunnen dienen.
Voor wie meer wil weten over trackers en hoe deze in de praktijk gebruikt kunnen worden heeft Indexus een boekje uitgegeven. Dit is gratis aan te vragen via www.indexus.nl.
Onderhoud
Het succes van beleggen staat en valt met twee belangrijke onderdelen, namelijk het gebruik van de juiste instrumenten en het onderhoud. Professionele portefeuilles worden goed gespreid over verschillende beleggingscategorieën en wereldmarkten. Naar gelang de uitgangspunten, doelstellingen en marktomstandigheden dient de strategie te worden aangepast.
Jochem Baalmann
Beleggingsadviseur
www.indexus.nl
Indexus is een onderdeel van Nyenburgh Vermogensbeheer
