Geen zeeën van tijd ? Geen kennis van beleggen ? Geen ervaring ? Geen bergen met geld ? Niet vreemd dus dat driekwart van de Nederlanders investeert in beleggingsfondsen. Toch zijn er wel wat zaken die je goed in de gaten moet houden, bijvoorbeeld de kosten die de fondsbeheerders in rekening brengen. Het is voor fondsbeleggers bovendien niet eenvoudig om een portefeuille samen te stellen. Alleen al in Nederland zijn er zeker 5.000 beleggingsfondsen verkrijgbaar en in Europa zo’n 40.000.
Hoe maak je dan een voor jou verantwoorde keuze uit dat overweldigende aanbod? Bij de keuze voor een beleggingsfonds let de consument vooral op het rendement dat je eventueel kunt behalen. De wervende folders en advertenties hebben allemaal de belofte in zich dat dit fonds blijvend hoog rendement oplevert. Maar wie alleen naar rendement kijkt zou wel eens van een koude kermis kunnen thuiskomen. Mooie resultatenlijstjes bieden immers geen enkele garantie voor de toekomst. Bovendien gaat een hoog rendement meestal samen met een hoog risico. Daarom is het wel zo slim om ook het risico dat je wilt en kunt nemen, zwaar te laten meewegen bij je keuze voor een bepaald fonds. Nu geven sommige fondsen wel hun zogenaamde Sharpe-ratio.
Dit geeft in één cijfer de verhouding tussen het rendement en risico weer. Hoe hoger het cijfer, hoe beter een fonds het risico compenseert met een behoorlijk rendement. Maar deze Sharpe-ratio voor jezelf uitleggen en kijken of het cijfer wel past is behoorlijk ingewikkeld. Er zijn ook diverse partijen op de markt die fondsen een beoordeling geven in de vorm van sterren. Denk aan Morningstar en het Amerikaanse Standard & Poor’s. Dit zijn kwalificeringen gebaseerd op een combinatie van rendement en risico in het verleden. Ook de hoogte van de kosten van een fonds wordt vaak meegewogen in de beoordelingen.
Benchmark
Een benchmark wordt gebruikt om de prestaties van een fonds af te meten aan een bepaalde index. De benchmark is dus in feite een graadmeter.Fondsen zullen altijd proberen de index te verslaan, maar of dat lukt is natuurlijk de vraag.
Gezond verstand
Ratio’s en ratings zijn uiteraard prima hulpmiddelen tijdens je zoektocht naar een geschikt fonds. Maar omdat zowel de ratio’s als de ratings betrekking hebben op het verleden, blijft het belangrijk om ook je gezond verstand te gebruiken! Let bijvoorbeeld ook op je eigen mix van aandelen, je persoonlijke voorkeuren en laat ook vooral je beleggingsprofiel meewegen in je beslissing. Want daarmee houden ratings en ratio’s immers geen rekening! Bij het selecteren van een geschikte mix van beleggingen kom je voor de keuze staan of je gaat beleggen in een gespecialiseerd of in een algemeen fonds. Zo kun je beleggen in bepaalde sectoren, effecten of werelddelen of beleggen in een mix. Wat je ook kiest, je keuze zal voor een groot deel samen met het risico dat je wilt en kunt nemen.
Financieel adviseur
Vind je het selecteren en kopen van een fonds te veel moeite of te ingewikkeld? Dan kun je natuurlijk nog de adviseur inschakelen. Het voordeel dat de fondsen communiceren is dat je alles uit handen kunt geven aan de deskundigen van het fonds. Maar voor dat gemak betaal je wel een prijs in de vorm van diverse kosten. Al deze kosten samen kunnen je rendement flink drukken.
Waar moet je ongeveer op rekenen en wat kun je doen om de kosten te verlagen?
Bij fondsbeleggen via een gewone beleggingsrekening krijg je te maken met veel verschillende kosten: Eenmalige kosten (transactiekosten) en terugkerende kosten:
Eenmalige kosten: transactiekosten
Transactiekosten zijn kosten die je maakt bij iedere aan- en verkoop van een participatie of een aandeel in een beleggingsfonds. De transactiekosten bij Nederlandse fondsen liggen meestal tussen 0,1 en 0,5 procent van het te beleggen bedrag, maar dat verschilt per fonds en verkoopkanaal. Overigens zijn de transactiekosten van een internetbroker of een beleggingsfonds van je eigen bank (huisfonds) meestal lager.
Terugkerende kosten
En dan zijn er de jaarlijks terugkerende beheerkosten. Daaronder vallen onder meer de kosten die de fondsbeheerder maakt om het fonds te managen, de zogenaamde managementfee. Deze fee bedraagt tegenwoordig grofweg tussen de 1 en 1,5 procent, een behoorlijke kostenpost dus. Daarnaast betaal je meestal nog diverse administratie- en marketingkosten. Van de totale beheerkosten krijg je overigens geen rekening of overzicht thuisgestuurd omdat deze kosten direct vanuit je beleggingen worden betaald. Hierdoor is vaak onduidelijk hoeveel je waar voor betaalt. Onlangs is wel de regelgeving aangescherpt, er komt dus langzaam verbetering in de transparantie van fondskosten.
Kosten vergelijken
Alle transactie- en beheerkosten samen hebben uiteindelijk een groot effect op je rendement. In totaal moet je rekening houden met circa 2 tot 3 procent aan kosten. Daarom is het verstandig om de kosten die de verschillende aanbieders in rekening brengen, goed met elkaar te vergelijken. Is je beleggingshorizon niet al te lang (enkele jaren) dan zijn het vooral de transactiekosten die het eindbedrag beïnvloeden. Ben je van plan voor langere tijd te gaan beleggen, dan is het verstandig om de hoogte van de beheerkosten in de gaten te houden.
