Chemieconcern DSM heeft de afgelopen jaren een nieuwe strategische visie ontwikkeld. Hierbij werd de cyclische bulkchemie verkocht en kwam de focus op ‘Nutrition’, voedingssupplementen zoals vitamines en enzymen voor mens en dier, te liggen. DSM kocht in dat kader het Amerikaanse Martek, dat vooral ingrediënten voor babyvoeding produceert, en het Canadese Ocean Nutrition.
Daarnaast richt men zich op ‘Performance Materials’ , waar onder andere de ijzersterke vezel Dyneema wordt gefabriceerd. De Dyneemavezels worden hoofdzakelijk verkocht aan de automobielindustrie en de constructiesector, vooral in China. Een andere activiteit is de vervaardiging van biomedische materialen, kunstbot. Ter versterking van deze divisie werd in 2012 het Amerikaanse Kensey Nash gekocht. Beide divisies kennen een defensief karakter, hoge omzetgroei en stevige winstmarges. Het meeste onderzoek wordt door DSM gedaan in laboratoria in China.
Op het gebied van biobrandstoffen is DSM in 2012 de samenwerking aangegaan met het Amerikaanse Poet, ’s werelds grootste ethanolproducent. De bio-ethanolmarkt zal als alternatief voor benzine naar verwachting de komende tien jaar explosief gaan groeien. Maar als gevolg van de onlangs sterk gedaalde olieprijs, kun je je afvragen of de productie momenteel nog erg rendabel is…
Met de presentatie van cijfers over het vierde kwartaal van 2015 kwam er eindelijk licht aan het einde van de tunnel en lijken bovengenoemde strategische keuzes zich uit te betalen. Vrijwel geheel 2015 kwam er teleurstelling op teleurstelling en werden we er door bestuursvoorzitter Sijbesma op gewezen dat 2015 een ‘overgangsjaar’ zou zijn. Maar in het vierde kwartaal van 2015 presteerde de belangrijke Nutrition-divisie, goed voor 65 procent van de omzet, sterk en dat heeft zich gedurende het afgelopen kwartaal, getuige de cijfers die werden gepubliceerd, met een volumegroei van 8 procent doorgezet. Zowel de omzet- als volumegroei bij Animal en Human Nutrition was beter dan analisten verwachtten.
De omzet van heel DSM steeg met 1 procent op jaarbasis, terwijl het bedrijfsresultaat met 19 procent toenam. Zowel de divisie Nutrition als de divisie Performance Materials droeg bij aan de stijging van de winst. Vooral de in de zomer van 2015 aangekondigde kostenbesparingen droegen bij aan de prima resultaten over het eerste kwartaal. De cashflow verbeterde en daarmee het werkkapitaal. De netto schuld kon verder verlaagd worden.
Sijbesma geeft aan dat de storm in de vitamine E-markt is gaan liggen, hoewel de Chinezen nog niet helemaal verslagen zijn. Wel worden er geen verdere prijsdalingen meer verwacht. Bovendien worden de lagere vitamine E-prijzen gecompenseerd door prijsstijgingen van andere voedingssupplementen. Ook profiteert DSM van de dalende Zwitserse frank ten opzichte van de euro.
DSM’s divisie Nutrition is marktleider en de grootste ter wereld. Ongeveer 10 procent van de Nutrition-productie betreft vitamine E. DSM heeft een kwart van de vitamine E-markt in handen. Van de vijf Chinese producenten zijn alleen de twee grootste nog over. De overige drie heeft DSM afgelopen jaar door prijsverlagingen voor vitamine E ‘uit de markt gedrukt’. Hoewel de prijzen voorlopig laag blijven, stijgen de marges weer. Na een dieptepunt van 16 procent is nu de 18 à 20 procent weer in zicht. Hiermee blijft vitamine E een prachtige melkkoe.
De afgelopen jaren heeft DSM afscheid genomen van de meer cyclische activiteiten zoals polymeren/caprolactam. De verkochte activiteiten zijn niet in één keer overgedragen. DSM doet dat door middel van het aangaan van joint ventures met de koper. De activiteiten staan als minderheidsdeelnemingen, beleggingen dus, op de balans. Deze beleggingen, die miljarden waard zijn, zullen ooit verkocht dan wel naar de beurs gebracht worden. Dit zal echter pas na 2017 plaatsvinden, aldus Sijbesma.
DSM is het bedrijf van de verwachtingen. De toekomst ziet er al jaren zonnig uit, maar echt leveren doet DSM vooralsnog niet. Dit én volgend jaar worden, net als 2015 was, als ‘overgangsjaren’ gezien ter consolidatie van de gemaakte strategische keuzes. Na 2017 zullen de joint ventures verkocht worden. De opbrengst zal gebruikt gaan worden om de huidige activiteiten door middel van overnames te versterken. Andere partijen als Third Point van Dan Loeb zien die ‘lekkere hapjes’ op de balans van DSM natuurlijk ook en het is de vraag of zij tot 2018 kunnen wachten. Een (vijandig) bod op geheel DSM blijft daarmee tot de mogelijkheden behoren. Overigens is een vijandige overname niet eenvoudig omdat DSM over een beschermingsconstructie beschikt. Mocht een dergelijke overname toch slagen dan zal waarschijnlijk DSM geheel opgesplitst doorverkocht worden.
De som der delen blijkt vaak meer waard te zijn dan beleggers op de beurs in willen zien. Wat dat betreft kan de koers van DSM zelf ook nog wel een vitamineshotje gebruiken.
Auteur heeft privé geen positie, cliënten van Fintessa hebben het aandeel DSM in portefeuille. De redactie heeft geen positie in de genoemde effecten.
Martine Hafkamp
Fintessa Vermogensbeheer
