Het afgelopen decennium is niet erg positief geweest voor de Europese telecomsector. De sector kreeg afgelopen jaren keer op keer te kampen met min of meer onverwachte tegenvallers. De zogeheten umts veilingen en peperdure overnames hadden de sector aan het begin van de eeuw ondergedompeld in diepe schuldproblemen. De aanhoudende felle onderlinge concurrentie en toenemende EU regulering maakte de sector bijkans onmogelijk om via een gunstigere prijsstelling de schulden de baas te worden.
De markt voor mobiele telefonie werd al snel een vechtmarkt, waar een prijzenoorlog gevoerd werd. De afkalving van het aantal vaste lijnen verliep afgelopen jaren steeds sneller. De groei van breedband ging te langzaam op voor die afkalving. Nieuwe flexibele toetreders op de markt maakten het de gevestigde partijen knap lastig, omdat ze de meest lucratieve segmenten voor zich opeisten.
Expansie
Afgelopen jaren hebben de Europese telecoms gepoogd met deze vervelende waarheden te leven en er een antwoord op te vinden. Dat antwoord was tweevoudig. Voor de voldragen Europese markt luidde het antwoord: kostenbeheersing. Die lijn van werken is succesvol gebleken. De meeste Europese telecoms zijn in staat gebleken op de Europese thuismarkten winst en solide kasstromen te genereren. De tweede optie heette expansie. Europese telecoms zoals Telefonica, France Telecom, BT Group en Vodafone zijn neer gestreken in werelddelen en landen als Zuid Amerika, India, Turkije, Egypte en noem maar op. In deze landen en werelddelen is de penetratiegraad van de mobiele telefoon nog laag en er is dus een wereld te winnen. Vooral Afrika is bij wijze van spreken nog onontgonnen terrein.
De kredietcrisis
En toen deed de kredietcrisis de wereldeconomie in een diepe recessie belanden, waar ook de telecomsector niet aan kon ontkomen. Grote telecoms hebben heel veel tijd en energie gestoken in het aan zich binden van grote en kleine bedrijven. In economisch mindere tijden gaan bedrijven op de kleintjes letten en dat vertaalt zich in minder zakelijk telefoonverkeer en soms ook in een dringend verzoek van een bedrijf om de lopende contracten te herzien. Als we naar de cijfers over het tweede kwartaal kijken, dan zien we dat in deze units zwaar ingegrepen wordt. Bij BT Group is het ontslag aangekondigd van 15.000 medewerkers en meer dan 30% komt voor rekening van de Global Services Unit, die de zakelijke diensten verleent. Deze unit is goed voor 40% van de omzet van BT Group.
Saneren
Bezuinigen, saneren en nog eens bezuinigen, met deze wapens probeert de sector de gevolgen van de crisis te bestrijden. Een vorm van bezuinigen is het niet laten doorgaan van geplande investeringen. En het moet gezegd worden, dit wapen is nog steeds niet bot. Alle grote Europese Telecoms presenteerden resultaten over het tweede kwartaal die weliswaar minder waren dan die over het gelijke kwartaal van 2008 maar die de neerwaarts bijgestelde verwachtingen van analisten royaal overtroffen. Cash is King, zo blijkt uit de rapportages. In deze economisch moeilijke tijden proberen geplaagde bedrijven als het Spaanse Telefonica grote beleggers aan zich te binden door mooie dividenden in het vooruitzicht te stellen. Het bedrijf verhoogde de uitkering van EUR 1 per aandeel naar EUR 1,15 voor 2009. In 2010 zal het dividend verder stijgen. Om die doelstelling te bereiken moeten de kosten verder omlaag. In het afgelopen kwartaal daalden de kosten met bijna 7%. Voor Telefonica kun je ook France Telecom lezen. Dat bedrijf wil tot ultimo 2010 EUR 1,5 miljard bezuinigen om zeker te zijn van een vrije kasstroom van EUR 8 miljard. Het beleid bij Deutsche Telekom is erop gericht in 2009 EUR 7 miljard aan vrije kasstromen te genereren. Het doel is steeds hetzelfde en de middelen idem dito.
De consument
Los van alle kostenproblemen bezorgde vooral de consument met zijn wispelturig gedrag de telecoms veel hoofdbrekens. De vraag was en is, hoe die consument aan zich te binden. Prijsdalingen, prepaid abonnementen, sim only abonnementen, gratis hardware en nog veel meer is uitgeprobeerd om de consument profijtelijk voor langere tijd aan zich te binden. In de tweede helft van 2008 kwam er nog een hoofdbreken bij: zal de consument vanwege de crisis minder gaan bellen. Eerdere ervaringen leerden dat bij een betrekkelijk korte crisis de consument zijn belgedrag niet veranderde. Maar hoe zal het gaan wanneer de crisis hardnekkig blijft aanhouden. In dit opzicht is Spanje een interessant land. De werkloosheid is daar opgelopen tot meer dan 15% van de beroepsbevolking. Uit de rapportage van Telefonica valt op te maken, dat de klant kritischer wordt. Het aantal mobiele bellers neemt nog steeds toe, maar de neiging om voor een goedkopere provider te kiezen is sterk. De gevestigde partijen zijn dus gewaarschuwd.
Waardering
Ondanks alle problemen en uitdagingen waar de individuele bedrijven zich voor gesteld zien, heeft de Deutsche Bank becijferd dat de sector voor dit jaar nog een opwaarts potentieel heeft van 20%. De waardering voor de individuele bedrijven is nog steeds aan de lage kant en het dividend is vaak een steuntje in de rug voor de weifelende belegger.
Cor Wijtvliet
De auteur is zelfstandig gevestigd analist. Hij schrijft over uiteenlopende onderwerpen die de beleggingswereld raken. Daarnaast geeft hij lezingen en presentaties.
Informatie: corwijtvliet@dekritischebelegger.nl
