De inkt van nieuwe reddingsplan voor Griekenland is nog niet droog of het volgende probleem dient zich al weer aan. Een Amerikaanse wanbetaling komt namelijk dichterbij, nu er nog steeds geen akkoord is bereikt over de noodzakelijke verhoging van het schuldenplafond. Ofschoon de kans klein is dat het daadwerkelijk zo ver komt, zullen de gevolgen van een wanbetaling groot zijn.
Door de Europese schuldencrisis was het vertrouwen op de beurs even helemaal zoek, waardoor de AEX-index in tien dagen tijd ruim 6% moest inleveren. Toen de Europese regeringsleiders na veel gesteggel eindelijk een nieuwe deal rond kregen, wisten de aandelenmarkten de verliezen weer gedeeltelijk in te lopen. Met het nieuwe reddingspakket, waarin ook de banken participeren, lijkt de Europese schuldencrisis dan ook voorlopig even bezworen. Door te kiezen voor een gecontroleerde wanbetaling van Griekenland is het besmettingsgevaar naar de andere zwakke eurolanden volgens kredietbeoordelaar Moody’s geweken. Maar omdat de Griekse schuld op termijn onhoudbaar blijft, is van een structurele oplossing nog geen sprake.
Impasse
Er is dus vooral tijd gewonnen. Helaas kunnen beleggers niet even rustig achteroverleunen. De volgende bedreiging voor de stabiliteit op de financiële markten komt dit keer uit de Verenigde Staten, alwaar de Republikeinen en Democraten al maanden bakkeleien over het al dan niet verhogen van het Amerikaanse schuldenplafond. Obama acht naast forse besparingen ook belastingverhogingen voor de rijkere Amerikanen noodzakelijk om de begroting weer vlot te trekken, maar de Republikeinen willen daar niets van weten. Daarbij maken zij dankbaar gebruik van hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden.
Ondertussen nadert de deadline van 2 augustus met rasse schreden. Als er voor die tijd geen akkoord is bereikt over de verhoging van het in de wet vastgelegde schuldenplafond van $14,3 biljoen dan kan de overheid geen nieuwe obligaties meer uitgeven. Dit zou kunnen leiden tot uitstel van rentebetalingen op uitstaande obligaties (’technische’ wanbetaling), met alle negatieve gevolgen van dien. Kredietratingbureau Moody´s heeft reeds gewaarschuwd te zullen reageren met een ratingverlaging. De Verenigde Staten zouden dan niet meer beschikken over de hoogst mogelijke kredietwaardigheid, wat de obligatiemarkten niet onberoerd zal laten.
Nu zijn de Amerikaanse politici natuurlijk niet dom. Ook zij weten dat een wanbetaling grote schade kan toebrengen aan de financiële markten en de Amerikaanse economie. En geen van de partijen wil daarvan de schuld krijgen. Daarom is de algemene opinie dat op het laatste moment alsnog de schuldlimiet wordt opgetrokken. Dat blijkt ook wel uit de relatieve rust op de financiële markten, waarbij alleen de US dollar wat onder druk staat. De rente op Amerikaanse staatsobligaties is nauwelijks opgelopen en blijft op historisch lage niveaus. Van paniek is dus geen sprake.
Veilige havens
Niettemin zal de spanning de komende dagen toenemen wanneer een akkoord uitblijft. Bovendien hebben de ratingbureaus al aangegeven dat de Verenigde Staten ook na een verhoging van het schuldenplafond hun AAA-rating kunnen verliezen indien een geloofwaardig plan om de schuldenberg te verlagen uitblijft. Met een begrotingstekort van naar verwachting bijna 11% in 2011 en een schuldquote van 100% (in procenten van het bruto nationaal product) is de Amerikaanse overheidsschuld immers niet houdbaar.
Hoewel een rampscenario zeer waarschijnlijk uitblijft, hebben beleggers met onder andere goud en alternatieve valuta een aantal vluchthavens tot hun beschikking. Wij hebben momenteel gekozen voor meer liquiditeiten in portefeuilles. Aan de andere kant zal een akkoord, zeker als dat samengaat met een gedegen schuldreductieplan, tot een opluchtingsrally op de beurs kunnen leiden. Rust is de belegger deze zomer niet gegund.
Jochem Baalmann
Beleggingsadviseur
www.indexus.nl
Indexus is een onderdeel van Nyenburgh Vermogensbeheer
