Een goede vraag. Zowel de Dow Jones als de S&P500 bewegen op recordhoogtes en staan dus hoger dan vóór het begin van de crisis in 2007. Het gaat het mij niet zozeer om de vergelijking met Europese indices, maar meer om de vraag waaróm de Dow Jones en de S&P 500 op recordhoogte staan. En is dat dan terecht?
Europa
Als je wel de vergelijking met Europese indices maakt kijk je allereerst naar de macrocijfers. Is de crisis in Europa dan zoveel erger dan in de Verenigde Staten? Natuurlijk, het gaat in de VS beter met de economie, maar zowel het werkloosheidscijfer als de huizenmarkt verbeteren maar tergend langzaam. De reden waarom de Dow op een all time high staat en bijvoorbeeld de AEX slechts op de helft wordt daarom door sommige voornamelijk gezocht in een technische reden. De Dow is een prijsgewogen of zo u wilt een gelijkgewogen index. Een optelling van de beurkoersen dus. De AEX daarentegen is een marktgewogen index. De weging van bedrijven wordt bepaald door de marktkapitalisatie waardoor een marktgewogen index volatieler presteert. Het hoge rendement van ondergewaardeerde bedrijven die een weging kennen van slechts een paar procent heeft immers nauwelijks effect op de totale index. Maar de grap is dat ook de S&P500 een marktgewogen index is. En de S&P500 is sinds 2009 verdubbeld.
Reden tot euforie?
Dat gezegd hebbende is het interessant om dus beter te kijken naar onderliggende cijfers en ontwikkelingen in de VS ten opzichte van 2007. Daarvan heb ik er een aantal op een rijtje gezet:
- de 10 jaars rente is gehalveerd;
- de private schulden zijn gedaald;
- bedrijfswinsten (multinationals) zijn gelijk gebleven;
- de werkloosheid is verdubbeld;
- de benzineprijs is fors gestegen;
- het GDP is gehalveerd;
- de staatsschuld is verdubbeld;
- het aantal mensen dat een beroep doet op voedselbonnen is verdubbeld.
Als je het positief wilt bekijken kun je zeggen dat deze cijfers een wisselend beeld geven. Geen reden tot euforie dus.
FED
Dat de bedrijfswinsten op peil zijn gebleven heeft vanzelfsprekend een direct causaal verband met de aandelenkoersen en ook door de historisch lage rente vloeit er geld richting de aandelenmarkt. Die lage rente is weer het gevolg van het FED beleid. Een even groot causaal verband is dus te leggen met de kwantitatieve versoepeling in de VS. Kijk naar de grafiek van de S&P500 en naar de momenten dat de verschillende rondes van kwantitatieve versoepeling werden afgekondigd en het stuwende effect richting recordhoogtes is duidelijk. Dat op zichzelf is geen verrassing maar de vraag is of dit beleid niet slechts voor hogere aandelenkoersen zorgt zonder dat de economie er duurzaam van profiteert. Indien het geld dat door dit verruimende monetaire beleid is gecreëerd regelrecht naar de aandelenbeurs vloeit en alleen maar zorgt voor recordhoogtes in de Dow en de S&P, is dit FED beleid dan geslaagd? Met andere woorden; zijn de records in de Dow en S&P nu gerechtvaardigd? Dat moet wat mij betreft nog blijken.
Edgar Samuel
Edgar Samuel Vermogensadvies
