Wij maken ditmaal voorafgaand aan ons gebruikelijke marktcommentaar eerst enkele opmerkingen over de gang van zaken van afgelopen vrijdag in de V.S. en vanochtend in Europa. De zorgen over de Grieken en in hun kielzog de Spanjaarden is weer op kookniveau aanbeland. De hervormingen in Griekenland gaan naar verluid niet snel genoeg, terwijl in Spanje weliswaar hard gewerkt wordt, maar de problemen door de nu snel stijgende rente de werkelijkheid dreigen in te halen. Wat de uitkomst hiervan uiteindelijk zal zijn, u mag het zeggen. Of Griekenland nog in de € blijft is naar onze inschatting niet eens meer relevant. Het bedrijfsleven heeft zijn vorderingen al afgeschreven en de exposure van Europa en de ECB is nog steeds behapbaar. Met name de ECB heeft haar blootstelling bovendien al enkele weken geleidelijk aan afgebouwd, door een deel van het risico bij de Griekse Centrale Bank te leggen.
Het Spaanse probleem
In Spanje lijkt de zaak uit de hand te lopen omdat verschillende departementen er nu bij de overheid om financiering aankloppen nadat eerder al de banken dat deden. Ook hier is het koffiedik kijken, maar wij gaan er in ons beleid vanuit dat in dit geval Europa zeker voor de komende maanden nog teveel te verliezen heeft om de zaak op zijn beloop te laten. Het minste dat gaat gebeuren is dat Europa tijd koopt door in eerste aanleg (diep) in de geldbuidel te tasten en de kredietfaciliteit voor Spanje tot ongekende hoogte op te schroeven. En dat betekent dat de onrust op de financiële markten als gevolg van dit probleem, zoals dat al maanden gaat, tijdelijk is.
Technische reactie van vrijdag en maandagochtend
Afgelopen vrijdag was een belangrijke expiratiedag. Ook de ontwikkelingen van vanochtend worden hierdoor beïnvloed. Feit is dat in de V.S. de omzetten gedurende de dalende fase hoger lagen dan in de dagen ervoor. En dat is een slecht teken. Als ook in Europa de daling van vanochtend met hoge Volumes gepaard gaat, dan is de ingezette reactie van een grotere orde dan wat wij tot op heden in de voorbije paar weken gezien hebben. Een reactie voor de AEX Index naar in eerste aanleg 285 is dan te verwachten. Voorlopig moet u echter niet in paniek raken, de laatste bodem lag op 307,75 en een reactie tot boven dat niveau, betekent dat de korte termijn oplopende trend nog gewoon in takt is.
De daggrafieken
De daggrafieken (dus tot en met afgelopen vrijdag) in Europa zien er nog steeds hoopvol uit. Er wordt in een enkele indicator negatief gedivergeerd, maar zoals één zwaluw nog geen zomer maakt zo is het omgekeerde van het spreekwoord eveneens waar. Het onderliggende sentiment laat echter de eerste steken vallen. Er wordt in de CPR in Nederland al negatief gedivergeerd en ook de AD-lijn ziet er niet vrolijk uit. In Amerika zijn de signalen al verder doorgeschoten, mede door de daling van afgelopen vrijdagavond aldaar.
Geen enkele indicator hebben wij daar gevonden die nog positieve signalen afgeeft. Ook de NewHighs zijn veel te snel gedaald. Alle signalen in de daggrafieken duiden in Amerika erop dat we een correctiefase in zijn gegaan. Omdat dit feit grotere gevolgen kan hebben dan wat normaal is voor een eenvoudige reactie laten wij hieronder de weekgrafiek van de S&P500 zien.
Figuur 1
Reeds een aantal malen hebben wij u erop gewezen dat in alle markten die wij volgen een Hoofd/Schouderpatroon in wording te herkennen valt. Het patroon is nergens af. De rechterschouder is nog niet gevormd en de uitbraak omlaag heeft ook nog niet plaatsgevonden. U kunt dit beeld duidelijk herkennen in figuur 1 hierboven. De dikke oplopende lijn vormt de neklijn. De koersen hebben nog geen daling ingezet en zodoende kan het nog steeds zijn dat de rechterschouder in het geheel niet gevormd gaat worden. Bovendien loopt de neklijn van dit Hoofdschouderpatroon sterk opwaarts, hetgeen het patroon er niet betrouwbaarder op maakt (hij hoort normaal gesproken bijna horizontaal te lopen). Maar de Momentum Analyse daaronder divergeert negatief (en zo doen de andere indicatoren dat ook) en de Oscillator is al gaan dalen. Mede in aanmerking genomen wat wij hierboven schreven inzake de daggrafieken in Amerika zien wij de S&P500 in de komende tijd dalen waarmede de rechterschouder een feit gaat zijn.
Fanpatroon
Wij hebben nog een tweede patroon-in-wording getekend in figuur 1. Het is een Fan-in-wording. Een Fanpatroon is niet perse negatief, het kondigt alleen een vertraging van de trend aan, niet een ommekeer. Een Fan bestaat normaliter uit drie oplopende lijnen, waarvan de derde de onderste is. De koersen gaan naar beneden en op de Fanlijn aangekomen veren zij terug. Na verloop van tijd breken zij echter door de Fanlijn heen en zoeken de volgende Fanlijn op die lager ligt maar ook weer oplopend is.
Daar gaat het spel dan opnieuw van start. Op dit moment zijn de koersen inderdaad omhoog geschoten nadat ze de tweede Fanlijn bereikt hebben en de vraag is nu of ze gaan dalen en door de tweede Fanlijn zullen vallen. Zoals u begrijpt zien wij dat op niet al te lange termijn gebeuren. Hoogstwaarschijnlijk is bij het doorbreken van de tweede Fanlijn op circa 1.300 ook het Hoofd/Schouderpatroon een feit. Wij zijn reeds eerder ingegaan op de eventuele implicaties van dit patroon.
Wij zullen er in de komende tijd heel zeker op terugkomen. In Europa is het echter allemaal nog niet zover. De kansen dat we aldaar nog even door stijgen zijn groter dan in Amerika. Voor Nederland ligt de grens zeer concreet op 337. Als dit niveau doorschreden wordt kan er geen sprake meer zijn van een Hoofd/Schouderpatroon. Niet dat de markt daarna niet kan gaan dalen; uiteraard, maar de daling zal in dat geval beperkt zijn. Voor het Europese positieve scenario pleiten in ieder geval de maandgrafieken uit Nederland.
De Maand
De maandgrafiek van de AEX Index is gedraaid. Nederland is hiermede de enige in Europa. De DAX is gedeeltelijk gedraaid. De Coppock Index (de lange termijn index) heeft voor beide markten een koopsignaal gegeven. De allesoverheersende invloed van Amerika kan natuurlijk zorgen voor roet in het eten. Zolang de AEX Index niet boven 337 komt (de DAX boven 7.600) moet u rekening houden met het negatieve scenario dat wij hierboven en in eerdere blogs beschreven hebben.
De Rente
Het effectieve rendement op 10-jaars Nederlandse Staatsleningen is verder gedaald en heeft op een haar na de vorige bodem geraakt. (1,58% tegen 1,56%). Hiermede is de neklijn gebroken, maar nog niet overtuigend. Er zijn gerede kansen gezien de grafieken dat het hierbij voorlopig zal blijven. Een stijging van de rente zou in het verschiet kunnen liggen. Een doorbraak van het 1,56% niveau zet dit scenario echter op losse schroeven.
De Prijs van een troy ounce Goud
Deze bevindt zich technisch gezien in een gelijkbenige driehoek. Er is geen zekerheid bij dit patroon aan welke kant de uitbraak zal plaats vinden, maar gegeven de ontwikkeling van de bijbehorende indicatoren denken wij dat dit aan de onderkant zal geschieden. Deze conclusie wordt ook ingegeven door het feit dat deze driehoek onderdeel is van een veel groter patroon dat bestaat uit een dalende driehoek.
De Prijs van een vat Brentolie
De Sjeiks zijn natuurlijk zeer tevreden over de recente stijging van de olieprijs. Maar voorlopig houden wij onze vraagtekens of dit wel een echte rally gaat worden. Er heeft een uibraak plaatsgevonden van een neklijn in een dubbele top patroon. De huidige stijging zou een pullback kunnen zijn en zo ja dan is de stijging beperkt. Als hij zich doorzet dan zou het kunnen zijn dat het oorspronkelijke topniveau weer wordt opgezocht en dan zou het doel liggen op ongeveer US$126. Het is echter nog te vroeg om een definitieve uitspraak te doen. Beide scenario’s zijn nog mogelijk.
De Amerikaanse Dollar versus de Euro
De voorgaande hoogste top van de dollar ligt op 84,21. Wij wagen het ernstig te betwijfelen dat hij daar zal komen. Eerder zien we hem in de komende tijd de weg omlaag inslaan. De grafieken zien er te zwak uit om aan te nemen dat de stijging zich nog lang zal doorzetten. In het meest positieve geval zal de top op 84,21 een te sterke barrière blijken.
Onze Strategie
In de afgelopen week hebben wij, mede gelet op onze lange termijn signalen, aandelen Intereffect Frontier Vietnam, Powershares Dynamic US Market Fund, Arcadis, SAP en UCB aangekocht. De verkochte Calls Unibail werden met winst teruggekocht. Zodra de markt het toelaat zullen wij de daarvoor in aanmerking komende portefeuilles gaan afdekken, maar daar is het nog te vroeg voor.
Post Scriptum
Wij worden erop gewezen dat de terminologie die wij gebruiken niet altijd bij alle lezers bekend is. Wij verwijzen u naar onze site vermogensbeheer www.vladeracken.nl waarop u een zeer uitgebreide woordenlijst vindt onder het hoofd ABC.
Gijsbrecht K. van Dommelen
Vladeracken Vermogensbeheer
www.vladeracken.nl
Disclaimer
De auteur is verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Vladeracken BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform bovenstaande ideeën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Vladeracken BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand.
