Soja behoort tot de familie van oliehoudende zaden. Het is vanouds een bron van voedsel in landen als China, Japan en Korea. Het kwam in de vroege jaren van 1800 in de Verenigde Staten terecht. Daar is het nu na maïs het belangrijkste landbouwgewas.
Soja heeft een hoog eiwitgehalte (40%) en bestaat voor 20% uit plantaardige olie en is daarom bestanddeel van talloos veel voedingsmiddelen. De sojaboon is de meest gebruikte grondstof in de voedselindustrie. Het wordt onder meer gebruikt in de cosmetische industrie, in zuivel producten, industriële producten, babyvoeding, mayonaise, margarine, snoep, ijs, chocolade etc.
Toch wordt 90% van de soja gecrusht (uitgeperst) en verwerkt tot sojameel en sojaolie. Soja is veruit de belangrijkste grondstof in de dierenvoeding. Ongeveer 90% van alle soja in Nederland wordt gebruikt in de dierenvoeding. Om 1kg vlees te produceren heb je 7kg granen nodig. Daarnaast wordt soja steeds vaker gebruikt als grondstof voor biodiesel.
In het oogstjaar 2011-2012 bedroeg de wereldwijde sojaproductie 251,5 miljoen ton. Ter vergelijking, in 1980 bedroeg de productie nog een schamele 62 miljoen ton.
De Verenigde Staten zijn met een marktaandeel van 37% de grootste producent in de wereld gevolgd door Brazilië 28%, Argentinië 17% en China 7%. De belangrijkste markt voor soja futures is de Chicago Board of Trade. Het CBOT sojacontract is gebaseerd op levering van 5000 bushels ( een 1 US bushel is 27,2155 kg). Andere belangrijke markten voor de handel in soja-futures zijn te vinden in Brazilië, Argentinië, China en Tokyo.
Als het om de prijsvorming gaat voor agrarische producten op de financiële markten, dan speelt het Amerikaanse ministerie van landbouw een belangrijke rol. Om de zoveel tijd publiceert het USDA een rapport, waarin het ingaat op allerlei zaken die van belang zijn voor de handel. Het geeft een overzicht van de oogstverwachtingen voor de belangrijkste agrarische producten binnen en buiten de Verenigde Staten. Het geeft ook een indicatie van de voorraden en de bestaande vraag in binnen en buitenland. Kortom, de markt kijkt reikhalzend uit naar elk nieuw rapport en reageert vrijwel onmiddellijk op vrijgekomen data.
Op 31 maart 2014 deed het USDA uitvoerig verslag over de markt voor sojabonen. Het rapport stelde, dat er voor het lopende oogstjaar een recordareaal van 81,5 miljoen acres was ingezaaid. Dat is een all time high en een stijging van maar liefst 6% ten opzichte van 2013. Om u een idee te geven hoeveel 81,5 miljoen acres zijn, dat zijn ongeveer 81,5 miljoen voetbalvelden.Dat is 16 maal de oppervlakte van Nederland !!
Veel boeren verkozen voor dit jaar soja boven mais, omdat de prijzen voor de laatste onder druk staan. Als alles goed gaat, zal er een recordoogst van het land komen. Dat zal op termijn een drukkende werking op de prijzen hebben. Dat zal zeker het geval zijn als boeren in andere belangrijke soja producerende regio’s, zoals Brazilië en Argentinië het Amerikaanse voorbeeld gaan volgen en meer soja gaan verbouwen in plaats van mais.
Toch reageerden de financiële markten enthousiast op de uitkomsten van het rapport. Dat constateerde immers, dat de bestaande voorraden geen 998 miljoen bushels bedroegen, maar slechts 992 miljoen bushels. Hiermee zijn de voorraden op het laagste niveau gekomen in tien jaar tijd. Ook boeren zelf hebben minder soja in opslag dan ooit. Alleen in 1977 hadden ze nog minder opgeslagen. Die lage voorraden zijn vooral het gevolg van een sterke exportvraag. De Verenigde Staten moeten zelfs soja importeren om aan de exportverplichtingen te kunnen voldoen zonder de voorraden naar een onverantwoord laag niveau te laten terugvallen. Het was geen wonder, dat de prijzen voor soja scherp stegen met als hoogste niveau $ 14,81 per bushel.
De USDA komt deze week met een update van het rapport van 31 maart. In de aanloop er naar toe gingen de prijzen voor soja weer omhoog na enkele dagen van daling. De verwachting is, dat de voorraden nog iets lager zullen uitvallen dan op 31 maart al geraamd. De vraag uit het binnenland blijkt toch sterk, terwijl China zeer actief is als opkoper en importeur. De grote vraag is dan ook of landen als Brazilië en Argentinië in staat zijn de Amerikaanse tekorten te compenseren. Dat moet af te lezen zijn aan de importcijfers. Als die tegenvallen, dan kan de prijs voor de bonen op korte termijn nog behoorlijk omhoogschieten. Dan is $ 14,96 per bushel niet uitgesloten. Dan moet wel eerst de barrière van $ 14,76 doorbroken worden. Daar ligt die vooralsnog onder. Geïnteresseerde beleggers doen er goed aan om de prijsvorming goed in de gaten te houden met bovenstaande getallen niet in het achterhoofd, maar in het voorhoofd.
Gratis nieuwsbrief
INVINCO biedt wekelijks tips voor beleggers. Schrijf u nu vrijblijvend in op hun gratis nieuwsbrief.
Dit is een opinie van Invinco GmbH en het mag niet worden opgevat als beleggingsadvies of uitnodiging om te gaan beleggen. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst.
