Duivels Dilemma

Afgelopen woensdag kwam de FED met “nieuwe” maatregelen. In het communiqué dat werd uitgegeven werd vermeld dat de FED het voorbeeld van Engeland en Zwitserland gaat volgen door langlopende staatsobligaties op te gaan kopen en dat ter waarde van een bedrag van $300mrd. Het gevolg moet zijn dat er een flinke daling ontstaat op de rendementen op 10-jaars staatspapier waardoor consumenten (en andere kredietnemers) goedkoper geld kunnen gaan lenen.

Van deze redenering hoeven wij niets weg te nemen want inderdaad zal de kredietnemer voordeel hebben bij oplopende koersen (en dus lagere rendementen) van staatsobligaties. Die oplopende koersen van staatsobligaties gaan komen want de FED gaat zéér agressief, binnen zes maanden, deze obligaties opkopen. Iedereen blij toch?

Nee niet iedereen blij! Wij schreven eerder deze week al een artikel waarin wij al opmerkten dat dit spel van kwantitatief verruimen door de FED een ongeluk in de maak is. Sterker nog door de verruiming van de bedragen die de FED beschikbaar houdt wordt het spel alleen maar gevaarlijker en daardoor misschien zelfs wel verwoestender en dodelijk. Door het inkopen van obligaties (dat ook al eerder werd uitgevoerd vlak na de val van Lehman) verlengd de FED zijn balans van $750mrd naar ruim $4.200mrd in 9 maanden tijd! Deze “verruiming” van $3.500mrd ontstaat door voor dit bedrag eenvoudig weg nieuw geld te drukken.

Brains & Analysis begint zich zorgen te maken over de omvang van de inkoopprogramma’s van deze staatsobligaties. Er zal door deze actie veel geld beschikbaar komen bij de banken die dat geld moeten gaan aanwenden om kredieten te verstrekken. Maar deze honderden miljarden aan inkopen wordt gedaan met geld…..dat nog niet bestaat en dus gedrukt moet gaan worden. Nu zijn we bij het probleem, want er werd al veel te veel “niet-bestaand” geld gebruikt door de VS en dat bedrag groeit dus verder door.

De verontrustheid van China is goed te begrijpen want de VS geeft ook nog massaal nieuwe staatsobligaties uit ter financiering van de plannen van Obama. Obama geeft geen “normale” bedragen aan staatsobligaties uit, nee hij overspoelt de markt met nieuw staatspapier. De omvang van de markt voor Amerikaanse staatsobligaties is in de loop van vele decennia gegroeid tot ongeveer $5.000mrd en in 2009 is Obama voornemens daar ongeveer $1.500-2.000mrd aan toe te voegen. In 12 maanden wil de VS dus ongeveer 40% aan nieuwe staatsobligaties uitgeven. Maar wie gaat die obligaties dan kopen?

China heeft zich zeer recent hardop afgevraagd of er wel een zekerheid zit in Amerikaanse staatsobligaties, waarop zelfs Obama reageerde dat er niets zo zeker is als de terugbetaling van Amerikaanse staatsobligaties. Natuurlijk krijgt iedereen dollars terug voor zijn Amerikaanse staatsobligaties die aflopen maar wat is de waarde van die dollars? Dat is de vraag die China zichzelf stelt en B&A is van mening dat het wel eens bijna waardeloze dollars zouden kunnen zijn.

De FED zit opgezadeld met een duivels dilemma. Bij het te snel verhogen van de rente zodra er zich een opleving van de economie aandient, zal de opleving de nek wordt omgedraaid terwijl bij te lang wachten de inflatie direct de pan uit zal rijzen omdat er veel te veel (waardeloos) geld beschikbaar is. Is Ben Bernanke de reddende engel of een duveltje in een doosje? Een ding is zeker de FED speelt met vuur.

Jan van Gemeren
www.ganntrader.org