De afgelopen maand hadden Nederlandse politici er weer eens de mond vol van. Er moet meer, veel meer geïnvesteerd worden in groene technologie. Deze investeringen zullen niet alleen de wereld redden, maar ze zullen ook de basis vormen voor een nieuwe industriële revolutie die ons en vooral onze kinderen meer welvaart zal bezorgen.
Op zoek naar geld
Niet alleen in Nederland horen we deze geluiden. Wereldleiders als mevrouw Merkel en president Obama worden niet moe de zegeningen van de nieuwe groene revolutie te prediken. Trouwens, niet alleen politici hebben de mond vol van ‘groen’, ook prominente zakenlieden willen nog wel eens de groene bühne zoeken.
En nu de realiteit. PA Consulting Group deed onderzoek naar de groene agenda van grote organisaties. De uitkomst was ronduit bedroevend. Bedrijven investeerden de afgelopen twee jaren amper in ‘groen’ en ze zijn niet van plan daar de komende twee jaren veel verandering in te brengen.
Doet de politiek het in dat opzicht beter? Overheden wereldwijd zagen groene investeringen als een belangrijk speerpunt om de economie te stimuleren en om zo de crisis te bestrijden. Volgens HSBC Bank zegden overheden USD 521 miljard toe voor groen investeringen. Aan het einde van het eerste kwartaal 2010 was van al die toegezegde dollars iets meer dan $ 80 miljard daadwerkelijk ‘groen’ geïnvesteerd. Het is nog maar zeer de vraag of het resterend bedrag ooit nog ‘groen’ besteed zal worden. Het zou meer dan jammer zijn als dat niet gebeurde. Het Internationale Energie Agentschap heeft becijferd, dat alleen al in de energiesector de komende 20 jaar een bedrag van $ 10,000 miljard aan (groene) investeringen nodig is.
Overheden, noch bedrijfsleven staan op dit moment echt te dringen om hun mooie woorden in daden om te zetten.
De wet van de remmende voorsprong
Deze talmende houding zou het westen nog wel eens duur kunnen komen te staan. Het is beslist niet ondenkbaar, dat de Opkomende Markten in de ontwikkeling van groende technologie de gezichtsbepalers zullen zijn. Als het om de toepassing gaat van nieuwe technologieën hebben ze een duidelijke pre op het Westen. In de meeste gevallen moet er nog een nieuwe infrastructuur opgebouwd worden. Dan is het gemakkelijk om maar meteen met de nieuwste technologieën aan de slag te gaan. Het westen kent die luxe niet. Die moet heel vaak schipperen met het aanpassen van bestaande infrastructuur aan de nieuwe eisen. Het is een mooi voorbeeld van de wet van de remmende voorsprong.
En zo kan het gebeuren, dat in het westen de discussie woedt over de rechtvaardigheid van technologietransfer naar ontwikkelingslanden, terwijl sommige van deze landen zich tot marktleiders aan het ontwikkelen zijn. In Brazilië kunnen vandaag de dag alle auto’s wisselen tussen benzine en ethanol. General Electric en Petrobras hebben in dat land ook ‘s-werelds eerste elektriciteitscentrale gebouwd die op ethanol draait.
Intellectueel eigendom
Een van de geschilpunten in de aanloop naar Kopenhagen was het thema van de technologie transfer. Ontwikkelingslanden eisten toegang tot technologie in ruil voor de bereidheid iets aan bijvoorbeeld de CO2 uitstoot te doen. Westerse pressiegroepen wilden deze eis nog al eens onderschrijven uit een oogpunt van rechtvaardigheid. Maar is dat wel zo verstandig?
De Amerikaanse Kamer van Koophandel denkt van niet. Veel nieuwe groene technologieën komen tot stand dankzij veel inzet van R&D. Derhalve is het aandeel ‘intellectueel eigendom’ (IP) in deze nieuwe technologieën hoog, zo weet de Kamer. Dat heeft als prettig effect dat IP- technologieën veel hoogwaardige nieuwe banen creëren, zowel voor de witte boord als voor de blauwe boord. Je moet wel heel nobel zijn om dit alles om niet weg te geven.
Daar komt nog iets bij. Hoeveel investeerders en ondernemers zijn bereid veel tijd en geld te investeren in een product of dienst waar ze amper de revenuen van zullen genieten? Dat zou toch wel heel erg veel gevraagd zijn. Trouwens, gelet op het huidige getalm kan het huidige debat over technologie transfer wel eens een heel academische worden
We sluiten af met een quizvraag. Welke sector heeft de meeste patenten clean energy? Misschien verrassend, maar wel waar: het is de autosector met als koplopers Honda, Nissan, Toyota en General Motors.