Luisteraars van Radio kunnen elke dag bepalen wat voor hen het belangrijkste nieuws is. Donderdag 13 augustus kwam het centraal Bureau voor de Statistiek met het nieuws, dat de Nederlandse economie nog steeds verslechtert en dat de krimp nu op meer dan 5% uitkomt. Zo slecht heeft Nederland nog nooit gepresteerd sinds de Tweede Wereldoorlog. De Nederlander ligt er blijkbaar niet wakker van, want de luisteraars van Radio 1 vonden het rumoer rond de grieppolissen belangrijker.
Ondermaats
Wie het persbericht van het CBS doorleest, komt tot de conclusie de economie weinig tot geen ‘groene scheuten’ telt. De consument laat het afweten, de bedrijven investeren minder en minder en onze uitvoer is in het 2de kwartaal met meer dan 10% geslonken. Het enige lichtpuntje is de overheid, die bijvoorbeeld veel geld steekt in de infrastructuur.
De Nederlandse prestaties doen ondermaats aan als je die vergelijkt met Frankrijk en Duitsland. Beide landen lieten tot ieders verrassing over het 2de kwartaal een kleine groei zien van 0,3%. Waar de groei vandaan komt? Zeker in Frankrijk speelt de overheid hier een belangrijke rol bij. De overheidsinvesteringen stegen, net zoals in Nederland maar de bedrijfsinvesteringen namen af en dat gebeurt in Nederland ook. Maar waar hier de consumptie met meer dan 2,5% afnam groeide die in Frankrijk met 0,3%. De export presteerde in Frankrijk boven verwachting en droeg bij aan de groei. In Nederland liet de export een krimp zien van meer dan 10%. In Duitsland zien we hetzelfde beeld als in Frankrijk. Overheidsinvesteringen, private consumptie en sterke exportprestaties hebben de economie uit de rode cijfers getrokken.
Auto’s
Waarom blijft Nederland achter? Daar zijn meerdere oorzaken voor aan te wijzen. De rol van de Franse overheid in de economie is traditiegetrouw veel groter dan in Nederland. Veel meer Fransen werken in overheidsdienst en de ontslagbescherming is in Frankrijk veel groter. Dan kan een verklaring zijn voor het verschil in consumentengedrag. Duitsland is ’swerelds grootste exporteur van vooral hoogwaardige machines. Nu in Azië de verschillende economieën weer vitaal en gezond zijn, profiteert Duitsland daarvan. In juni stegen de exportorders met 7% en die groei zette in juli door. Nederland exporteert weliswaar heel veel, maar dat is grotendeels doorvoer of wederuitvoer. De bijdrage van de Nederlandse maakindustrie aan de export kalft al jaren af.
En dan is er nog een factor die voor Frankrijk en Duitsland een steuntje in de rug betekende en dat is de inruilregeling voor oude auto’s. Dat is voor die landen in tweeërlei opzichten een succes. De consument was, evenals in Nederland wel te porren voor de regeling, maar in Nederland hebben we geen auto-industrie en in Duitsland en Frankrijk wel. Die profiteerden niet alleen van de koopwoede van de binnenlandse consument, maar ook van consumenten in de Benelux, het Verenigd Koninkrijk, enzovoort.
Victorie
Gaan we het nu beleven, dat Europa min of meer op eigen kracht uit de recessie komt? Het zou de eerste keer zijn sinds meer dan een halve eeuw. Bij eerdere crises moest Europa wachten tot het herstel in de VS handen en voeten kreeg en de consument daar vol vertrouwen de portemonnee open trok.
De eerste Europeanen hebben al victorie gekraaid en geclaimd dat de Europese aanpak beter is dan die van de VS. Die conclusie is toch al wild. In 2010 lopen in Frankrijk en Duitsland allerlei stimuleringsmaatregelen af en het is nog maar zeer de vraag, zeker in Duitsland, of ze verlengd worden. Stel, dat de deeltijd WW in Duitsland komt te vervallen, dan kan dat een explosie van de werkloosheid tot gevolg hebben.
Werklozen zijn slechte consumenten. De inruilregeling voor de oude auto komt sowieso te vervallen. Dat zal gevolgen hebben voor de autoverkopen en dus slecht uitpakken voor de auto-industrie. Nee voor victorie kraaien is het nog te vroeg, ondanks de krachtige groene scheuten.
Dr. C.A.M. Wijtvliet
De auteur is zelfstandig gevestigd analist. Hij schrijft over uiteenlopende onderwerpen die de beleggingswereld raken. Daarnaast geeft hij lezingen en presentaties.
Informatie: corwijtvliet@dekritischebelegger.nl
