Revolte: het is zo’n woord dat doorgaans een sluimerend bestaan leidt, ergens in de periferie van ons discours. Maar opeens ligt het op de lippen van iedere verslaggever, nieuwslezer en correspondent. Als het r-woord valt, weten we één ding zeker: er is iets aan de hand.
Omwenteling
Revolte. Revolutie. Sommigen gebruiken beide woorden door elkaar; anderen maken een strikt onderscheid en beschouwen ‘revolte’ als een soort Revolutie Light. Hoe het ook zij: de woorden zijn verwant. Beide termen zijn afkomstig van het Latijnse revolvere, dat ‘omwentelen’ of ‘terugwentelen’ betekent. Denk ook aan het woord ‘revolver’: een handvuurwapen waarvan de cilinder (waarin de kogels zich bevinden) draait -wentelt- na ieder schot, zodat er een nieuwe kogel afgevuurd kan worden. De recente gebeurtenissen in Egypte kunnen we gerust een revolte, een omwenteling, noemen. Voor Tunesië geldt hetzelfde. De successen die de Tunesische en de Egyptische bevolking hebben geboekt, werken aanstekelijk: wie weet wat de andere Arabische landen nog voor ons in petto hebben.
Met het woord ‘revolte’ in mijn hoofd, vroeg ik me af of zich in de beleggingswereld in de afgelopen jaren noemenswaardige omwentelingen hebben voltrokken. Ik denk het wel, sterker nog: er zijn voorbeelden te bedenken van revoltes waar we nu middenin zitten. Dan heb ik het niet over revoltes waar het NOS-journaal mee opent. Omwentelingsprocessen in de financiële wereld kunnen jaren in beslag nemen; niet echt spannend voor nieuwsredacties. Maar voor beleggers kunnen dergelijke ontwikkelingen weldegelijk interessant zijn.
Opkomst van de tracker
Net als bij politieke revoltes zoals in Egypte, zien we dat omwentelingen in de (vaderlandse) beleggingswereld niet op zichzelf staan. Men wordt geïnspireerd door buitenlandse voorbeelden. Een voorbeeld: de opkomst van de tracker, een instrument waarmee beleggers via één investering het verloop van bijvoorbeeld een aandelen- of grondstoffenindex kunnen volgen. Waar de focus van veel beleggers enkele jaren geleden nog bij aandelen en beleggingsfondsen lag, wordt tegenwoordig bij het samenstellen van een beleggingsportefeuille steeds vaker (ook) gekeken naar trackers.
De eerste trackers werden in de jaren negentig van de 20e eeuw gelanceerd in de Verenigde Staten, waar deze producten ‘exchange-traded funds’ genoemd worden. Europa ging later overstag. In Nederland kregen trackers in de loop van het afgelopen decennium een voorzichtige voet aan de grond. En de omwenteling is nog altijd gaande, zeker voor wat betreft bekendheid van trackers bij particulieren.
$ 2 biljoen in trackers
Deze week nog berichtte Fondsnieuws.nl dat het gebruik van trackers door institutionele beleggers en vermogensbeheerders in de Benelux afgelopen jaar met 20% is gestegen ten opzichte van 2009. Een paar weken eerder maakte dezelfde website gewag van een onderzoek dat onlangs is uitgevoerd door BlackRock (het bedrijf dat eigenaar is van de grootste uitgevende instelling van trackers ter wereld: iShares). Naar aanleiding van het onderzoek voorspelt BlackRock dat het vermogen dat belegd wordt in trackers en vergelijkbare producten de komende drie jaar met 20% tot 30% per jaar zal toenemen. Het bedrijf verwacht dat er eind 2012 niet minder dan $ 2000 miljard belegd zal zijn in trackers.
Nee, in beleggingsland zijn de revoltes doorgaans niet zo opwindend als op het Tahrirplein in Caïro. Maar er gebeurt heus wel eens wat.
Allard Gunnink
CoBeleggen
Disclaimer
Allard Gunnink is als redacteur en columnist betrokken bij CoBeleggen, een initiatief van de Beleggers Coöperatie. Deze column is niet bedoeld als beleggingsadvies. De auteur kan posities hebben in (beleggingsinstrumenten op) onderliggende waarden die hij beschrijft.
Die revolutie is al een tijdje aan de gang. En zal niet goed aflopen.
Het idee achter de ETFs is dat het risico kleiner wordt, maar zulk kudde gedrag zal er uiteindelijk toe voeren dat het risico juist groter wordt. Het risico profiel wordt echter verschoven van een veel voorkomend individueel risico naar een “fat tail” algemeen (i.e. breed) risico.
De flash crash van een tijdje geleden was een eerste symptoom. Het wachten is nu op de crash die de beurzen zal doen sluiten.