Is er leven voor de belegger na de crisis van 2008 ? Deze vraag stelde Goldman Sachs zich en gaf de Economist Intelligence Unit de opdracht dit uit te zoeken. De bevindingen van dit onderzoek zijn vastgelegd in een rapport: Assessing and explaining risk: investors’ expectations after the financial crisis.
Goed voorbereid
Veel enquêtes vragen naar de bekende weg en de antwoorden zijn min of meer voorspelbaar. Dat geldt ook voor het voorliggende onderzoek. Een enkele uitkomst wekt verbazing. Zo blijkt ruim 40% van de ondervraagde beleggers van mening dat de crisis van 2008 weliswaar een bijzondere was maar toch weer niet echt buitengewoon. De adviseurs claimen dat ze hun clientèle goed hadden voorbereid op wat ging gebeuren en wat de consequenties zouden zijn. Dat lijkt mij eerlijk gezegd teveel eer. Eerder is het omgekeerde het geval. Het heeft in Europa wel erg lang geduurd voordat men besef kreeg van de volle omvang van de crisis. Meer realiteitszin legt Europa aan de dag als het om de nabije toekomst gaat. Ongeveer 75% van de ondervraagden verwacht weinig van de komende jaren en als er al optimisme is dan is dat gebaseerd op het geloof in de kracht van de Opkomende Markten.
Risicoloos beleggen
Het eerste decennium van de 21ste eeuw heeft twee grote crises gekend. Het decennium begon met een crisis en eindigde ermee. Beide crises hebben gevolgen gehad voor de wijze waarop beleggers anno 2010 kijken naar risico. Het idee dat er zoiets bestaat als risicoloos beleggen heeft afgedaan. Zelfs aan beleggen in cash of obligaties kleven gevaren. De belegger wil nog wel een uitzondering maken voor beleggen in commodities (grondstoffen). Slechts 35% denkt dat negatief over deze beleggingsklasse.
De aanslag op het vermogen in 2008, de magere vooruitzichten en de meer risico-averse opstelling van de belegger heeft uiteraard gevolgen voor het verwachtingspatroon. Een ruime meerderheid denkt dat eerdere doelstellingen, zoals vervroegd pensioen, beter losgelaten kunnen worden. Die lijken voorgoed onhaalbaar.
Het alternatief
Welke lessen trekken beleggers uit de crisis van 2008? Vaststellen dat alle vormen van beleggen risico’s met zich brengen is de eerste les. Voortaan voorzichtiger zijn met de asset allocatie is de tweede. In reactie daarop heeft de professionele belegger besloten meer beleggingsklassen in zijn beschouwingen en beleggingsbeleid mee te nemen en dus meer te diversifiëren. De particuliere belegger is er echter nog niet uit. Hij weet niet goed wat hij moet doen.
Volgens zijn adviseur is dat te wijten aan een nog steeds te hoog verwachtingspatroon. Dat is wellicht terug te voeren op een te nonchalante beoordeling van de crisis van 2008. Slechts 10% van de particuliere beleggers beschouwt de crisis van 2008 als iets unieks als iets eenmaligs. Dat is helaas ten onrechte, maar kan wel een verkeerd verwachtingspatroon verklaren. Het lijkt voor een aantal particuliere beleggers nog steeds een stap te ver om te accepteren dat risicoloos beleggen echt niet bestaat. Misschien is het toch beter de kwaliteit van de beleggings- portefeuille professioneel te laten bewaken.
Cor Wijtvliet
Nieuwsbrief De Weygerbergen november 2010
