Alle (korte termijn) technische systemen, die voor ons de koopsignalen moeten generen, waarschuwden ons allemaal, zonder uitzondering, in de afgelopen dagen dat de markt rijp is om in te stappen. In totaal kan men van een positief beeld spreken maar er zijn nog een aantal waarschuwingen die tot voorzichtigheid manen. Wij noemen de omzet, die nog steeds achterblijft, ook al was deze afgelopen donderdag, bij de vorming van de Gap, duidelijk hoger. Ook de AD-lijn blijft negatief divergeren en de Summation index, althans in de configuratie zoals wij die gebruiken is nog dalend. En de maandgrafiek van de AEX, die ons zo dwars zat is nog niet positief maar hij is wel aan het draaien. Wij laten hem hieronder zien.
Figuur 1.
Vooropgesteld dient te worden dat het laatste wapenfeit van de AEX Index op maandbasis een hogere top was in februari van dit jaar. Deze top werd echter niet meer bevestigd door de Momentum Analyse en kondigde daarmee moeilijkheden aan. Maar op maandbasis gezien kan men niet stellen dat de markt in een baisse zit, omdat er nog geen lagere top is gezet sindsdien. Er waren wèl zeven opeenvolgende maanden met zwarte candles en lagere slotkoersen. En met dat ritme heeft de mooie witte candle in de afgelopen maand gebroken. Het is een Bullish Engulfing patroon.
Na een langere trend (en daar mag men met 7 zwarte candles wel van spreken) is het een sterk omkeerpatroon. Men ziet dit patroon zowel in de markten in Amerika als in die van Europa. De Momentum Analyse daaronder stijgt nog niet en dat zou wel moeten (maar dat kan volgende maand nog komen). Met name de Oscillator is nog dalende. De MACD heeft zijn draai reeds ingezet, maar hij ligt nog onder nul. Beide moeten stijgen om de draai te confirmeren. te confirmeren. Het valt in de maandgrafiek van de Dow Jones Industrial Index op dat de negatieve divergentie (tijdens de laatste top) opnieuw herhaald werd toen de laatste bodem gezet werd.
In Amsterdam kon dat niet want daar werd ook een lagere bodem gezet en dat was in New York niet het geval. Dit is een negatief element bij de DJIA, hoe sterk deze er overigens ook uitziet, en vraagt om een bevestiging van de omslag in de dalende reeks candles. Hierop zal men wel een maandje moeten wachten, maar een hogere opening in de komende week (dinsdag aanstaande) lijkt al een goede indicatie.
Wat de maandgrafieken betreft is het dus nog te vroeg om de vlag al uit te hangen, maar het beeld toont positief en dit is voor ons een reden om voorzichtig longposities in te nemen zodra de daggrafieken hun reactie hebben afgesloten. Want deze zitten op dit moment, na de mooie stijging wel in een overboughtsituatie. Tot slot gaan we met de maand November een statistisch gezien betere periode in voor de markt.
De Rente
De rente is al drie weken lang op gelijk niveau gebleven. Dit geschiedde na een forse stijging vanuit een nieuw dieptepunt. Ondanks deze consolidatie blijft het beeld positief, zeker door de positieve divergentie die men kan constateren. De daggrafiek van het effectieve rendement op de Nederlandse Staatsleningen wijst erop dat het horizontale koersverloop nog wel enige tijd kan aanhouden, maar het totale beeld neigt, in onze ogen, naar een verdere stijging. Kwartaalverslagen worden gemaakt per ultimo van het kwartaal dus ook per ultimo september en zo deden ook de pensioenfondsen.
De ellende die, daarop gebaseerd, daarna werd rondgestrooid door de pers bracht veel zorg teweeg bij gepensioneerden en bij pensioensparenden. U hoeft zich echter geen grote zorgen te maken. Het getuigt van onbenul dat de pensioenfondsen de dagrente gebruiken om lange termijn verplichtingen te waarderen. Zij doen dat op eigen aandringen, gedaan in een tijd dat de rente veel hoger was. Zij konden toen door het verlaten van de regel van 4% rekenrente hun dekking aanzienlijk opvoeren (beter plaatje – beter resultaat – beter bestuur), maar zij realiseerden zich niet of weigerden in te zien dat dit zwaard zich ook tegen hen zou kunnen keren.
Nu de rente zeer laag ligt resulteert deze belachelijke rekenarij in onrust en zorg bij de aangeslotenen van het pensioenfonds door wier gratie de besturen van de fondsen als bestuur kunnen fungeren. Het zou van wijs besluit getuigen als deze besturen eens de belangen van hun leden lieten prevaleren. Voor de vakbonden ligt hier een mooie taak, die ons inziens belangrijker is dan het zich verzetten tegen een inmiddels afgesloten pensioenakkoord. Wat de werkelijkheid betreft moet u weten dat sinds ultimo september de rente met ruim 12% gestegen is.
Alhoewel wij niet weten wat het juiste effect is op de respectievelijke dekkingsgraden, is het wel zeker dat deze hierdoor aanzienlijk gestegen zijn. Bij een verdere rentestijging zullen deze dekkingsgraden behalve in probleemgevallen snel boven 105 (de minimale grens die geëist wordt) komen, maar u kunt nu reeds rustig gaan slapen, want een verdere stijging zal zeker plaatsvinden, is het niet vandaag dan is het morgen.
De Amerikaanse Dollar versus de Euro
De Dollar bevindt zich in een stijgend kanaal. Dit kanaal ligt zelf weer in een groot dalend kanaal. In dit dalende kanaal was de dollar op weg naar de bovenkant en deze stijging vond / vindt plaats binnen het stijgende kanaal. Na een uitbraak en de daaropvolgende overboughtpositie is de dollar weer terug in het kanaal gezakt en dat is geen goed teken. Maar de onderkant van het kanaal staat nog overeind en men moet zich pas zorgen maken als de koers daaronder zakt.
De reactie die de $-koers nu doormaakt zien wij als normaal, maar het Momentum wijst erop, dat als de koers de onderkant eenmaal bereikt heeft, een nieuwe stap omhoog het meest waarschijnlijke is.
De prijs van een vat Brentolie
De Prijs van een vat Brentolie bevindt zich al sinds eind april in een dalend kanaal. Regelmatig zijn er pogingen geweest om daaruit te breken en daarbij wist de prijs zich gesteund door positieve divergentie in de indicatoren. Maar zo gemakkelijk blijkt dit niet te zijn. Daar komt bij dat hij ter hoogte ligt van de twee langere termijn Voortschrijdende Gemiddeldes. Hij wordt daardoor soms belemmerd en dan weer gesteund.
Op de daggrafiek kan men zien, dat de olieprijs op dit moment aan het herstellen is van een overbought positie. Daar gaat een neerwaartse druk vanuit en de vraag is of het 50-weeks Voortschrijdend Gemiddelde voldoendesteun kan geven. Als dat niet zo is dan komt de onderkant van het kanaal weer in zicht met alle gevaren van een doorbraak naar beneden van dien. Een koers onder US$108 zal u en de olieprijs de weg wijzen.
Het Goud
Het goud lijkt op de daggrafieken een stijging te gaan beginnen, maar er wordt sterk negatief gedivergeerd. In de week is alles dalende, maar hier heeft de koers van het goud in $’s de onderkant getest van een lange termijn oplopend trendkanaal, dat samenvalt met het 50-weeks voortschrijdend gemiddelde (MA50). Dat hier nu een adempauze ontstaat is niet meer dan normaal. Afgaande op de negatieve divergenties moet worden verondersteld dat de test van deze steunlijn nog niet voltooid is.
Onze Strategie
Zodra de aan de gang zijnde reactie in de aandelenmarkten is uitgewerkt zullen wij de kasposities in de portefeuilles gaan verminderen.
Post Scriptum
Wij worden erop gewezen dat de terminologie die wij gebruiken niet altijd bij alle lezers bekend is. Wij verwijzen u naar onze site vermogensbeheer www.vladeracken.nl waarop u een zeer uitgebreide woordenlijst vindt onder het hoofd ABC.
Gijsbrecht K. van Dommelen
Vladeracken BV
www.vladeracken.nl
Disclaimer
De auteur is verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Vladeracken BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie conform bovenstaande ideeën belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Vladeracken BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand.
