Na een periode van zo’n twaalf jaar met historische lage rentestanden, gevolgd door een torenhoge inflatie probeert de ECB net als andere centrale banken wereldwijd de inflatie terug in het hok te krijgen door de rente te verhogen. De ontwikkelingen van de afgelopen twee weken laten zien dat het langer gaat duren dan werd gedacht en gehoopt.
Het duivelse dilemma van centrale banken
De historische lage rente had de Westerse wereld te danken aan de kredietcrisis van 2008. De lage rente werkte bij wijze van spreken als een infuus voor de reële economie, terwijl de centrale bankiers het financiële systeem konden repareren. Anno 2023 blijkt dat niet te zijn gelukt. Na een jaar van renteverhogingen vielen in korte termijn zowel in Amerika als Europa banken om, terwijl de inflatie nog steeds hoog is. Dit plaatst de centrale banken voor een duivels dilemma: doorgaan met inflatiebestrijding en dus het verhogen van de rente of eerst de banken redden.
Afgelopen week werd de koers duidelijk. Weliswaar verhoogde de Amerikaanse centrale bank de rente met nog eens 0,25%, Fed-baas Jerome Powell kondigde ook aan hier te pauzeren. De Europese centrale bank had deze week geen rentebeslissing te nemen, maar mijn verwachting is dat ze binnen afzienbare tijd hetzelfde zullen doen.
Op korte termijn wellicht toch een daling van de inflatie
Op korte termijn is er best een kans dat de inflatie afneemt. Zorgen om de banken, met als gevolg minder kredietverlening om de buffers op peil te houden, zou de Westerse economieën in een diepere recessie kunnen brengen dan nu wordt gedacht. In dit scenario kunnen rentes en inflatie sneller dalen dan voorzien.
Ironisch genoeg helpt dat op korte termijn de waardering van kwalitatief hoogwaardige groeiaandelen in bijvoorbeeld de technologiesector, die goedkoper kapitaal kunnen aantrekken en een groter deel van hun verwachte winst in de verdere toekomst hebben liggen. Het is een ontwikkeling waar de markt in de afgelopen twee weken op vooruit leek te lopen gezien de positieve koersontwikkelingen van aandelen als Netflix, Nvidia en ASML.
Op middellange termijn jaagt de-globalisering de Europese inflatie voortdurend aan
De inflatie is daarmee niet weg. Op middellange termijn is de trend van de-globalisering een belangrijke, voortdurende aanjager van met name de Europese inflatie. De invasie van Rusland in Oekraïne was een enorme wake-up call die Europa aan een lange winterslaap deed ontwaken. Vanaf dat moment is de strategie gewijzigd en willen we minder afhankelijk worden van landen met een ondemocratisch bestuur. Dat is echter niet eenvoudig als je twintig jaar lang vanuit efficiency-oogpunt allerlei productieprocessen hebt uitbesteed aan lagelonenlanden, wat betekent dat sommige landen zijn uitgegroeid tot ‘de fabriek van de wereld’.
Wat is er nodig voor een ommezwaai? Populistisch gezegd moeten mensen achter hun laptop vandaan komen en aan de slag gaan in de reële economie, zoals de landbouw of productie industrie, in plaats van financiële diensten. De geesten in het Westen zijn daar allesbehalve rijp voor. Tot de tijd dat je voldoende bereid hebt gevonden én opgeleid ben je jaren verder. Al die jaren betaal je ‘dubbele kosten’, wat per definitie de inflatie hoger zal houden dan je zou willen. Tel daar bij op de vergrijzing en de afhankelijkheid van de benodigde grondstoffen en je weet dat Europa voor een kolossale opdracht staat.
Beleggen in een tijd met hogere inflatie
In 2022 was een belegging in grondstoffen, en dan met name energieaandelen, de enige manier om de inflatie te compenseren. Die strategie biedt voor 2023 geen garantie als je rekening houdt met een recessie. Olie- en gasbedrijven zijn sterk gecorreleerd met de energieprijzen, die in dit scenario zouden kunnen dalen (tenzij we extreme weersomstandigheden krijgen).
In de afgelopen twee weken viel op dat de koersen van bitcoin en goud in de lift zaten. Zij worden door beleggers gezien als een vluchthaven ten tijde van stress in het financiële systeem. Het zijn net als de eerder genoemde hoogwaardige technologieaandelen met aantoonbare groei, beleggingscategorieën om de komende tijd in de gaten te houden.
Geschreven door eToro’s marktanalist Jean-Paul van Oudheusden
