Het is vijf voor twaalf voor de VS en de dollar

Donderdag 17 oktober kan het onmogelijke gebeuren. Als Democraten en Republikeinen er vandaag, 16 oktober, niet inslagen een akkoord over het schuldenplafond af te sluiten, dan is het land morgen officieel insolvabel. Door de eeuwen heen hebben overheden zich gedwongen gezien om hun financiële verplichtingen niet na te komen. In de recente, moderne geschiedenis hebben landen als Griekenland, Argentinië en Rusland bij herhaling een streep gezet door hun rekeningen. Maar dat een grote economische mogendheid weigert nog langer zijn schulden te betalen, dat komt niet vaak voor. De laatste keer dat dat gebeurde was in de jaren dertig. Op 6 mei 1933 verklaarde de toenmalige kanselier van Duitsland, Adolf Hitler, officieel dat het land zijn verplichtingen aan zijn (internationale) crediteuren niet langer zou nakomen. Duitsland was in die jaren de derde economie van de wereld.

• Herstelbetalingen na Eerste Wereldoorlog bespoedigden de opkomst van Nazi Duitsland
• De Franse Revolutie van 1789 was mede het gevolg van het in gebreke blijven van de Franse Kroon
• Een in gebreke blijven van de VS brengt de wereldwijde markt voor leningen gebaseerd op de treasury in gevaar. Die is $ 5 biljoen groot
• De euro zal scherp appreciëren, evenals de yen en kleinere valuta’s als de Noorse kroon en de Zwitserse franc
• Het schuldenplafond of staatschuld van de VS nadert de grens van $ 17 biljoen ofwel $ 17000 miljard

Het is niet langer uit te sluiten, dat de VS op donderdag 17 oktober zichzelf zullen plaatsen in de rol van wanbetaler. De politiek in Washington speelt hoog spel en vooralsnog wordt er weinig vooruitgang geboekt in het sluiten van een overeenkomst over de zeer noodzakelijke verhoging van het schuldenplafond van de VS. In de nacht van dinsdag 15 oktober op woensdag 16 oktober waren de onderhandelingen opnieuw mislukt.

De VS onderscheiden zich zodoende in een opzicht van andere wanbetalers. Die konden vaak niet anders. Duitsland werd economisch gewurgd door de verplichte herstelbetalingen na de nederlaag in de Eerste Wereldoorlog. Het land kon simpelweg zijn verplichtingen niet meer nakomen. Dat is uiteraard niet het geval voor de Verenigde Staten. Geen enkel land twijfelt aan de solvabiliteit van de VS. Het land is nog steeds de safe haven bij uitstek voor de internationale belegger. De staatsobligaties van het land gelden als eersteklas onderpand bij internationale transacties en de dollar vervult sinds jaar en dag de rol van internationale reservemunt. Nee, het mogelijk naderend onheil is van eigen makelij en eigen politiek onvermogen.

Als alles fout gaat, dan hebben de VS op 17 oktober nog slechts $ 30 miljard in kas en zullen ze ergen tussen 22 en 31 oktober niet langer in staat zijn om aan hun verplichtingen te voldoen. De consequenties zijn waarschijnlijk niet te overzien, zowel voor de VS zelf als voor de rest van de wereld.

Het voornaamste slachtoffer is het Amerikaanse schatkistpapier. Zelfs als de VS hun verplichtingen nakomen, dan nog groeit de twijfel of ze dat blijven doen. Daarmee wordt geknaagd aan het imago van de Amerikaanse obligatie als bron van een veilig en gegarandeerd inkomen. Dat is helemaal niet zo vreemd gedacht. Mochten de VS zich gedwongen zien tot een default, dan heeft dat consequenties voor de financiële huishouding van het land. Zo zullen de zogeheten Mutual Funds bij wet gedwongen zijn hun staatsobligaties op de markt te dumpen. De zogeheten repo markt, die leningen verschaft tegen onderpand van schatkistpapier, zal opdrogen. De hele bankensector, die naar schatting voor een bedrag van $ 2 biljoen aan schatkistpapier in kas heeft, zal gaan wankelen. Het is dan immers niet langer zeker, dat de Federal Insurance Corporation nog zijn werk kan doen. Die verzekert immers de bankdeposito’s.

Nog voor er duidelijkheid is over het schuldenplafond begon de markt trouwens voorzorgsmaatregelen te nemen. Tijdens de presentatie van de kwartaalcijfers op dinsdag 15 oktober vertelde Michael Corbat, Ceo van Cititgroup dat zijn bank veiligheidshalve al het kortlopend schatkistpapier, dat afloopt in oktober en november, van de hand had gedaan. Ongetwijfeld is Citigroup niet de enige financiële instelling die gedaan heeft. Volgens Bloomberg Bond Traders is de rente op dit type papier de afgelopen week met 12 basispunten gestegen tot 0,32%. Bovendien blijkt, dat de animo om kortlopend schatkistpapiertijdens veilingen van het ministerie van financiën te kopen onder het gemiddelde is. De rente kan dus nog verder omhoog. Het is de vraag of dit fenomeen tijdelijk is of dat het een blijvend karakter krijgt.

Uiteraard zal de grote financiële onrust in het binnenland consequenties hebben voor de internationale status van de dollar. Het is zeer onwaarschijnlijk, dat die nog zijn rol als internationale reservemunt kan vervullen. Centrale banken overal ter wereld zullen de dollar mijden, evenals de grote internationale institutionele beleggers. De VS zelf zouden meer rente voor hun internationale leningen moeten gaan betalen. Dat is waarschijnlijk blijvend, ook al wordt het schuldenplafond toch nog verhoogd. De VS en dus ook de dollar worden immers niet langer als een safe haven gezien in tijden van nood.

De belangrijkste internationale schuldeiser van de VS, China, ziet het hele gedoe in Washington met lede ogen aan. Het land heeft voor een bedrag van $ 1,28 biljoen aan schatkistpapier in bezit. Daarnaast bezit het land nog vermogenstitels met een waarde van $ 3,5 biljoen, die in dollars gewaardeerd zijn. Een Amerikaans default gevold door een afwaardering van de schuld door de kredietbeoordelaars, zal de waarde van al die bezittingen danig aantasten. Het land is daarom een campagne gestart om de rol van de VS en van de dollar in het internationaal financieel verkeer terug te dringen. Het zoekt daarin steun en bijval van de ontwikkelingslanden en de opkomende markten. Dat moet er toe leiden de dominante rol van de VS binnen het IMF en de Wereldbank terug te dringen. Dit zou de basis kunnen vormen om voor eens en voor altijd de rol van de dollar als reservemunt te beëindigen. Mochten de VS er niet in slagen tijdig het schuldenplafond te verhogen, dan wordt het Chinese streven vanzelf werkelijkheid.

Maar zelfs als er op tijd een besluit genomen wordt, dan is het maar de vraag of alles weer koek en ei is. De Amerikaanse politiek heeft zich zeer onverantwoordelijk gedragen en zich schijnbaar geen moment bekommerd om de wereldwijde effecten van hun gedrag. Grote economische blokken als de Europese Unie, China en Japan zullen zich nog eens goed achter de oren krabben en gaan zinnen op middelen om de Amerikaanse dominantie te verminderen. Dat zal kunnen uitmonden in een aantasting van rol van dollar als internationale reservemunt. Die rol kan deels overgenomen worden door de euro, maar ook door de renminbi.

INVINCO

De afgelopen weken heeft INVINCO u bij herhaling gewezen op de grote risico’s die de Shutdown en het Schuldenplafond voor uw beleggingsportefeuille vormen. Wij hebben er echter eveneens op gewezen dat bedreigingen ook kansen bieden, maar dan moet u uw oor wel te luisteren leggen bij kennis, kunde en ervaring. Die bezit INVINCO in ruime mate. Neem eens contact op. De professionals van INVINCO staan u graag met raad en daad bij.

• Wij hebben een jarenlange ervaring en expertise in de wereld van de commodities en valuta’s
• Volledige vergunning van de AFM te Amsterdam en van de FSMA te Brussel
• Effectenrekening op eigen naam
• Full-Service, eigen accountmanager
• Liquide investering

Gratis nieuwsbrief

INVINCO biedt wekelijks tips voor beleggers. Schrijf u nu vrijblijvend in op hun gratis nieuwsbrief.

Dit is een opinie van Invinco GmbH en het mag niet worden opgevat als beleggingsadvies of uitnodiging om te gaan beleggen. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst.