In de aanloop op de volgende Europese Top der Toppen van 9 december wordt de geruchtenstroom steeds verder opgestuwd. Nadat uit de top van afgelopen oktober niet voldoende concrete maatregelen kwamen, is de hoop nu op deze gevestigd. Diverse experts en analisten brengen de meest vreemde scenario’s te berde, maar er is niemand die het weet. De bestuursvoorzitters van vijf Nederlandse multinationals waarschuwden in een ingezonden brief in het Financieele Dagblad dat het één voor twaalf is…
Regelmatig wordt mij ook gevraagd te reageren op de vraag wat beleggers moeten doen als de euro valt. Eigenlijk vind ik die vraag zinloos. Dat wil niet zeggen dat ik naïef ben. Natuurlijk is het één van de mogelijkheden waar rekening mee gehouden moet worden. Aan de andere kant, hoe meer hierover gepraat wordt, hoe meer het een self fulfilling prophecy wordt.
Dat Amerikaanse banken het zekere voor het onzekere lijken te nemen en de afgelopen maanden op grote schaal geld uit Europa hebben teruggetrokken spreekt wat dat betreft boekdelen. Dat Europese banken elkaar onderling evenmin vertrouwen en hun liquiditeiten liever tegen afbraakrentes stallen bij de ECB draagt evenmin bij aan het vertrouwen.
De gecoördineerde actie van de belangrijkste centrale banken wereldwijd om de liquiditeit te vergroten door de rente op dollar liquidity swaps te verlagen werd, in ieder geval voor de korte termijn, door de financiële markten enthousiast begroet. Wellicht vormt het de voorbode van meer nieuws dat het vertrouwen enigszins kan doen herstellen.
Het lijkt mij in ieder geval verstandig dat we moeten proberen ons niet gek te laten maken door allerlei ‘deskundigen’ en te speculeren op een einde van de euro. Niet vergeten moet worden dat we met de invoering van de euro ook jaren bezig zijn geweest. Bovendien zou het bedrijfsleven het onnodig zwaar te verduren krijgen en op extra kosten gejaagd worden. En laat het nu juist het bedrijfsleven zijn wat de economie gaande houdt…
Er moet ook niet te dramatisch worden gedaan over een mogelijk uiteenvallen van de euro. Het betekent niet het einde van de wereld. Alle muntunies zijn in de loop der tijd ter ziele gegaan. De voorloper van de euro, het Europees Monetaire Stelsel (EMS), waarin de Europese valuta binnen een smalle bandbreedte mochten fluctueren, beleefde zijn Waterloo in 1992 nadat George Soros het Pond eruit speculeerde. Alleen de dollar bestaat nog steeds, omdat de Verenigde Staten ook politiek een eenheid vormen. Californië bijvoorbeeld is failliet, maar door steun van de Amerikaanse centrale overheid en de Fed wordt de boel overeind gehouden.
Een crisis is ook goed, want het dwingt samenlevingen tot het doorvoeren van noodzakelijke hervormingen. Dat zijn vaak veranderingen waar het in ‘normale’ omstandigheden nooit van zou zijn gekomen. Zo legde de zware recessie aan het begin van de jaren ’80 de basis voor een nieuwe opgaande economische periode en de enorme beurshausse van het vervolg van de jaren ’80 en ’90.
Beleggen is door de voortdurende onzekerheid voor velen verworden tot een middel om kapitaal te behouden in plaats van rendement te maken. Hoe anders kan de vlucht naar staatsobligaties van Duitsland, Nederland en de Verenigde Staten verklaard worden? Wat mij betreft bieden deze echter schijnzekerheid. Gezien de enorme vlucht hierin kunnen deze nog nauwelijks als veilige vluchthaven worden betiteld.
Valuta komen en gaan, maar multinationals blijven bestaan. Mocht u bang zijn dat de euro valt, dan zou ik zoeken naar beleggingen in ondernemingen die hier veel aan zullen gaan verdienen. Denk bijvoorbeeld aan juristen, softwarebedrijven en drukkers. Een meer serieuze suggestie is om, ongeacht welk scenario bewaarheid zal worden, te beleggen in solide aandelen en bedrijfsobligaties. Want, hoewel een val van de euro op korte termijn tot veel onrust en grote koersuitslagen zal leiden, loop je als belegger waarschijnlijk de minste kleerscheuren op met beleggingen in solide ondernemingen met weinig of geen schulden en die actief zijn in sectoren die gewoon doordraaien, crisis of geen crisis.
Er zal een formule moeten worden gevonden, waardoor Merkel geen gezichtsverlies lijdt en geen problemen krijgt met het Duitse hof en het parlement. Sarkozy deed in zijn tv-toespraak tot het Franse volk opvallend veel water bij de wijn, maar hield wel vast aan een grotere rol voor de ECB. Merkel op haar beurt herhaalde tegen euro-obligaties te blijven, hoewel minister van Financiën Schäuble vervolgens de eurobonds deur wel weer opende. In ieder geval zo lang niet effectief kan worden ingegrepen in de begrotingen van de deelnemende landen. Tot die tijd blijft de ECB, om begrotingsdiscipline en bezuinigingen af te dwingen, de druk op de ketel houden door te weigeren als lender of last resort op te treden en terughoudend te zijn met het inkopen van staatsobligaties van probleemlanden. We zullen deze week zien of het werkelijk één voor twaalf is…
Martine Hafkamp
Fintessa Vermogensbeheer
ik denk dat het 1 over 12 is…alleen beseft de wereld dat nog niet.
Je geeft terecht aan dat het niet het einde vd wereld is en ook niet het einde van multinationals (soms helaas, omdat het grote geld de nodige innovatie en concurentie niet zelden onmogelijk maakt).
De juiste aandelen zijn geschikt om vermogen enigszins veilig te stellen op weg naar een nieuw stelsel/munt. Dat geldt ook voor edelmetaal, grondstoffen,, land/vastgoed…al kan je soms terecht stellen dat de verhoudingen in waarderingen scheef zijn.
Op de Dag vd Belegger werd meerdere keren uit de doeken gedaan dat de reele economie een afgeleide is geworden van de financiele economie dat veel te groot en bepalend is geworden (ook in de politiek, dus politiek gekonkel is niet zelden ontstaan door de bankenlobby…en banken mogen de politiek niet zomaar de schuld geven van alle ellende. Afijn, wat niet mag doen ze evengoed wel).
Terugschakelen van die financele economie zal de reele niet ongemoeid laten en ik denk dat we vele jaren een beetje voortakabbelen na een hele forse dip (AEX <200).
Wie oren en ogen heeft in de financiele sector en boerenverstand heeft, weet dat dit systeem niet kan voortduren. De verschillende belangen en meningen/visies zijn onmogelijk op één lijn te krijgen en die wetenschap is voldoende om het lot van een Euro te voorspellen.
De val van een Euro zal ook een dollar mee kunnen nemen in haar val…mooi moment voor zekere partijen om 1 wereldmunt te introduceren (of i.i.g. een grotere munt dan van de dollar, euro afzonderlijk).
Voor de wereldeconomie ook beter, echter met het grote risico corrumperende macht van degene die de geldhoeveelheid bepalen mag.
Het vinden van balans in die macht bepaald in 1e instantie de overlevingskans vd euro, maar omdat deze op zulk verkeerde fundamenten is gebouwd heb ik er geen vertrouwen in. Wellicht hoort het allemaal bij het zoeken naar de juiste balans en machtsverhoudingen…hopelijk biedt een nieuwe munt een beter toekomstperspectief!
aanvullend:
Als je dit zegt: is je onderbewuste dan niet aan het woord?
“Regelmatig wordt mij ook gevraagd te reageren op de vraag wat beleggers moeten doen als de euro valt. Eigenlijk vind ik die vraag zinloos. Dat wil niet zeggen dat ik naïef ben. Natuurlijk is het één van de mogelijkheden waar rekening mee gehouden moet worden. Aan de andere kant, hoe meer hierover gepraat wordt, hoe meer het een self fulfilling prophecy wordt.”
Je verstand weet beter, net als dat vd meeste mensen, maar uiteindelijk is de richting overduidelijk!
Wie meent dat het niet zo’n vaart zal lopen, maar ‘voor de zekerheid’ toch maar zijn/haar geld vd bank haalt versterkt evengoed die beweging….SF-Prophecy dus!
Het beste bewijs hiervoor zijn de acties vd banken zelf (lenen elkaar geen geld etc,terwijl van hen geacht wordt uitstekend te weten wat de risico’s en gevolgen zijn!) Ook grote Multinationals en IBers laten zich niet onbetuigd…dan kan je niet doen of Jan met de Pet veroorzaker is van alle paniek!